انسجام در درون برای رفع مشکلات اقتصادی

در شرایطی که خاورمیانه هر روز تغییرات تازه‌ای را از سر می‌گذراند پاسخ به این پرسش که منطقه در حوزه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... به چه سمت و سویی می‌رود، دارای اهمیت است. از یک طرف تحولات سوریه و تغییر موازنه قوا در لبنان و از سوی دیگر رخدادهای تلخ فلسطین و طرح‌های عجیب و غریب ترامپ‌ برای منطقه و... دورنمایی مبهم را برای این بخش از کره خاکی تصویرسازی می‌کند. در این میان ایران هم به عنوان یک کنشگر مهم منطقه‌ای تلاش می‌کند دستاوردهایی مبتنی بر دایره نفوذ خود ثبت کند.

 ‌سایر بازیگران منطقه‌ای مانند عربستان، امارات، ترکیه، مصر، اردن و... هم هر کدام مطالبات خاص خود را از تحولات منطقه‌ای دارند، اما صحبت‌هایی که اخیرا نخست‌وزیر قطر با تاکر کارلسون خبرنگار امریکایی داشته ابعاد مسائل منطقه‌ای را وسیع‌تر ساخته است. محمدبن عبدالرحمان آل‌ثانی هشدار داده که «هر حمله‌ای علیه ایران سرآغاز جنگی خواهد بود که همه منطقه را دربر خواهد گرفت. آیا ما از هر کشوری انتظار داریم که مورد حمله قرار بگیرد و بعد ساکت بماند؟» اسراییلی‌ها اما بی‌تاب وسعت دادن به تنش‌ها با تکیه بر قدرت امریکا هستند. اسراییل تلاش می‌کند درگیری‌ها را افزایش دهد. رییس جدید ارتش اسراییل اخیرا صحبت‌های تندی درباره مسائل منطقه‌ای دارد. ترامپ اما تلاش می‌کند ایران را پای میز مذاکره بکشاند. امریکا و اروپا باید تا قبل از ماه اکتبر که غروب برجام از راه می‌رسد، پرونده ایران را به سرمنزل مشخصی برسانند. زمزمه‌هایی وجود دارد که امریکا از اروپا خواسته، مکانیسم ماشه را فعال سازد اما اروپا در ازای این حرکت خواستار ورود امریکا به فرآیند حمایت از اوکراین شده‌ است، بنابراین امریکا تلاش می‌کند سایر روش‌های ممکن را درخصوص ایران امتحان کند.

یکی از این راه‌ها استفاده از روابط نزدیک ایران و روسیه است. البته ایران موضع سفت و سختی اتخاذ کرده و قرار دادن کشور در مسیر دوراهی توافق یا جنگ را بر نمی‌تابد، رهبری هم در نشست با کارگزاران نظام تاکید کردند، با این روش مذاکره‌ای در کار نیست. سرجمع این گزاره‌ها، بهار پیش رو را، فصل پر فراز و نشیبی برای ایران ساخته است. در این شرایط مجلس فرمانده اقتصادی ایران را استیضاح می‌کند تا وزیر خزانه‌داری امریکا به ملت ایران توصیه کند که ارز بخرند، چراکه امریکا قصد دارد تحریم‌ها را بیشتر کند! کاش نمایندگان مجلس فرصت بهتری برای خروج همتی از کابینه انتخاب می‌کردند تا دشمنان کشور تصور نکنند اقتصاد ایران بدون فرمانده مانده است.

 امریکا دیروز معافیت‌های عراق را برای همکاری‌های اقتصادی با ایران تمدید نکرده است. ترامپ اتفاقا روی افزایش شکاف بین حاکمیت و ملت دست گذاشته است. به نظرم ایران در حوزه اقتصاد باید کمربندهای خود را محکم‌تر ببندد و در حوزه‌های اجتماعی و سیاسی باید به سمت افزایش انجام اجتماعی و بالا رفتن مشارکت‌های عمومی حرکت کند. در این شرایط که کشور به نهایت ثبات و آرامش و انسجام نیاز دارد، متاسفانه برخی نمایندگان تلاش می‌کنند رویکردهای سلبی علیه مردم به خصوص زنان و جوانان را بیشتر کنند. این تلاش‌ها در شرایط فعلی به ‌هیچ عنوان در راستای منافع ملی ایران نیست، چراکه دشمنان به اندازه کافی در حال مشکل‌تراشی هستند و دیگر نیازی نیست که خودمان در داخل تنش و چالش برای مردم ایجاد کنیم.

 امروز واقعا کشورمان در یکی از حساس‌ترین شرایط تاریخی خود قرار دارد. از یک طرف دشمنان بر افزایش مشکلات اقتصادی و نزول شاخص‌ها دست گذاشته و ازسوی دیگر امید به افزایش تنش‌های داخلی دارد‌ تا بتواند از بطن آن شکاف‌های درونی کشور را افزایش دهد. در این شرایط ایران چاره‌ای جز اتخاذ تدابیر معقول اقتصادی، ایجاد ثبات، رشد انسجام درونی و استفاده از همه ظرفیت‌های داخلی را ندارد.

 ترامپ اعلام کرده کمپین فشار حداکثری را علیه ایران تقویت می‌کند و صادرات نفت ایران را به نصف کاهش می‌دهد. اتخاذ راهبردهای مناسب برای دور زدن تحریم‌ها و بی‌اثر ساختن فشار حداکثری از طریق توسعه مناسبات با شرکای اقتصادی مثل چین و روسیه و هند، همچنین ارتقای بهره‌وری در داخل و ظرفیت‌سازی‌های درونی راهی است که از طریق آن می‌توان از فشار طرف مقابل کاست تا فضا برای انجام مذاکراتی شرافتمندانه و عزتمندانه فراهم شود.