مولفههای تاثیرگذار در صنعت آلومینیوم
محمد بهرامی - فعال صنعتی
در حال حاضر با توجه به تغییرات اقلیمی در جهان و فرایند گذار به انرژیهای تجدیدپذیر، پیشبینی شده است که میزان مصرف آلومینیوم بیش از پیش افزایش پیدا کند و روند قیمتگذاری آن صعودی باشد؛ در نتیجه با توجه به رشد میزان مصرف، تولیدکنندگان هم تلاش خواهند کرد تا تولید خود را به تناسب نیاز بازار ارتقا دهند و باید میزان ذخایر این فلز به گونهای باشد که با کمبود عرضه آن مواجه نشویم. البته در روز ۱۰ می ۲۰۲۴ طی اتفاقی کمسابقه و برخلاف پیشبینیهای صورت گرفته، ذخایر آلومینیوم در بورس فلزات لندن با رشد چشمگیری مواجه شد. به طوری که در روز ۹ می ۲۰۲۴، ذخیره این فلز در بورس فلزات مذکور ۴۷۹ هزار و ۸۵۰ تن بود که با رشد ۸۸ درصدی به ۹۰۳ هزار و ۸۵۰ تن رسید و در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته (۲۴ می ۲۰۲۴)، ذخایر آلومینیوم یک میلیون و ۱۲۴ هزار و ۷۰۰ تن برآورد شد. با وجود شرایط فعلی، احتمال تغییر مسیر قیمتگذاریها نیز وجود دارد. در همین راستا ،تولیدکنندگان و تحلیلگران اقدام به جستوجو و علتیابی این اتفاق کردند و چندین مولفه مهم شناسایی شد.یکی از این مولفههای تاثیرگذار، تحریم غیررسمی آلومینیوم روسیه و شرکت روسال از سوی کشورهای غربی و اروپایی است که پس از شروع تنشهای ژئوپلیتیکی میان این کشور و اوکراین، بسیاری از شرکتها آلومینیوم روسیه را خریداری نمیکنند. علاوهبراین، ایالات متحده آمریکا نیز به دلیل عرضه آلومینیوم روسیه با بهای پایین (دامپینگ قیمتی) و جلوگیری از وارد شدن آسیبهای بیشتر به بازارهای خود در پی اقدامات این کشور، نسبت به اعمال تعرفههای گمرکی بالا برای واردات آلومینیوم روسیه اقدام کرد. از سوی دیگر شرکت روسال نیز به عنوان یکی از تامینکنندگان اصلی فلز آلومینیوم در بازارهای بینالمللی، تصمیم به ذخیرهسازی محصولات خود و تحویل آنها به انبارهای بورس فلزات لندن گرفت که به همین دلیل آلومینیوم روسیه بر سیستم انبار «LME» تسلط دارد. همچنین به موازات این موضوع، میزان تولید آلومینیوم شرکت روسال نیز طی یک سال گذشته نسبت به سال قبل از آن حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد رشد یافت و این مقدار تولید بیشتر هم به انبارهای بورس فلزات لندن سرازیر شد. شایان ذکر است که در پی ذخیرهسازی آلومینیوم روسیه در انبارهای بورس فلزات نامبرده، تحلیلگران این احتمال را میدهند که شرکت روسال یا به دلیل نبود فضای کافی برای انبارش محصولات خود اقدام به این کار کرده و یا با اتخاذ سیاستهایی به دنبال حفظ و افزایش تسلط خود بر ذخایر «LME» است. به همین دلیل در صورت بهبود شرایط حاکم بر بازارهای بینالمللی و امکان خرید آلومینیوم روسیه، این شرکت قادر خواهد بود که نسبت به رقبای خود حجم بیشتری از محصولات را در بازار عرضه کند.
از دلایل دیگری که باعث افزایش ذخیره فلز آلومینیوم در انبارهای بورس فلزات لندن شد، میتوان به اقدامات سرمایهگذاران کاغذی و سفتهبازان اشاره کرد که این افراد برای کسب سود از نوسانات بازار و یا متعادلسازی قیمتها به نفع خود، عرضه آلومینیوم را کنترل میکنند. به نحوی که پس از انجام معاملات، محمولههای آلومینیوم خریداری شده را از انبارها خارج نمیکنند تا مبادا با افزایش حجم عرضه، قیمت آن کاهشی شود. البته طی یک سال گذشته علیرغم افزایش ذخایر آلومینیوم، در برخی از برهههای زمانی شاهد کاهش قیمت فلز مذکور نیز بودهایم و در کنار کنترل حجم عرضه، افت تقاضا در بازار هم رخ داده است.قیمت پایینتر آلومینیوم در بورس آتی شانگهای نسبت به بورس فلزات لندن نیز مزید بر علت شد تا تقاضای چین برای خرید این فلز از منابع خارجی کاهش یابد و به نوعی پنجره آربیتراژ وارداتی بسته باقی بماند. باید توجه داشت که رقابت میان بورسهای فلزات معتبر جهانی ممکن است منجر به کاهش غیرمنطقی فلز آلومینیوم شود، کمااینکه در ماههای گذشته میلادی قیمت آلومینیوم در کمترین حالت به حدود دو هزار و ۱۱۰ دلار در هر تن رسید. علاوهبراین، فعالیت بخش ساختوساز چین نیز تاثیر بسزایی روی مصرف فلزات دارد که بر اساس پیشبینیها، این احتمال میرود حداقل تا یک سال دیگر بازیابی این بخش به طول بینجامد. در نهایت آخرین مولفه تاثیرگذار روی ذخایر انبار بورس فلزات لندن، سقف محدود خروج محموله از انبار در مقابل تحویل آن بدون وجود محدودیت است که افزایش سرعت ذخیرهسازی و کند شدن روند کاهش ذخایر را به دنبال دارد.گفتنی است که بر اساس پیشبینیهای انجام شده مبنی بر افزایش مصرف ۱۵ تا ۲۰ درصدی آلومینیوم تا پایان سال ۲۰۲۴، این احتمال وجود دارد که شاهد کاهش ذخایر انبارها باشیم. از سوی دیگر به دلیل سرعت بالای جایگزینی فلز آلومینیوم در صنایع مختلف و سرمایهگذاریهای کلان کشورهای توسعهیافته همانند چین روی صنعت خودروسازی (خودروهای برقی)، شرایط فعلی ثابت نخواهد ماند و مجددا قیمت این فلز با افزایش تقاضا در مدار صعودی قرار خواهد گرفت.