رالی جدید بورس
هابیل خاوری کارشناس بازار سرمایه
سومین روز معاملاتی هفته را درحالی پشت سر گذاشتیم که با توجه به جو کلی معاملات روز یکشنبه، بازار روز اخیر پر عرضه بود، اما این نکته بسیار قابل توجه است که با مشخص‌تر شدن قیمت و مسیر دلار و طلا، رفته رفته شاهد ایجاد تعادل در کلیت بازار طی هفته آینده خواهیم بود.
پس از پتروشیمی‌ها که بیشترین توجه بازار به آنها بود در این مدت احتمالا شاهد افزایش تقاضا در فولادی‌ها و پالایشی‌ها نیز خواهیم بود. رشد قیمت‌ها در بورس کالا می‌تواند محرک خوبی برای اقبال بازار به نمادهای این گروه‌ها باشد. در مجموع فعلا اتفاق خاصی در بازار سرمایه رخ نخواهد داد و پول‌ها سراسیمه به بازار‌های موازی هجوم برده‌اند.
در بازار ارز نیز باید منتظر واکنش بازارساز باشیم که می‌تواند دو رویداد موازی رخ دهد، اولا دلار توافقی که باید دید واکنش تیم اقتصادی دولت به تحولات اخیر چه خواهد بود، هر گونه تحرک مثبت قیمت در این روزها، می‌تواند جو کلی معاملات بازار سرمایه را بهبود ببخشد، دومین مورد واکنش بازارساز به تحولات بازار ارز آزاد و دخالت در آن پس از چند روز بی‌تفاوتی است؛ بی‌تفاوتی که یادآور قهر دولت روحانی است و رها کردن افسار بازار‌ها بود. باید دید پس از چند روز تعطیلی بازار، عرضه‌هایی از سوی بانک مرکزی در بازار اسکناس صورت خواهد گرفت یا خیر و این عرضه‌ها آیا تاثیری خواهد داشت یا خیر؟
از منظر سیاسی نیز متاسفانه شرایط چندان مساعد نیست و با اعلام تعویق تبادل اسرا از سوی حماس در پاسخ به صحبت‌های ترامپ در خصوص غزه، احتمالا شاهد افزایش تنش در منطقه باشیم. ترامپ نیز در اظهارنظری صحبت از لغو توافق آتش‌بس در صورت عدم آزاد شدن تمامی اسرای اسراییلی تا روز شنبه را به میان آورده است .
در کل به وضوح بازار با ترس جلو می‌رود و پول هم در جایی که ترس وجود داشته باشد قطعا ورود نخواهد کرد. از طرفی در شرایط نابسامان درخواست استیضاح همتی به کمیسیون اقتصادی ارجاع داده شد که خود دامن زننده به منفی‌های بازار است. فروشندگان سهام امروز با ترس از این اخبار و اتفاقات اقدام به فروش سهام می‌کردند.
فارغ از اینکه واقعا شرایط سخت است و کسی نمی‌تواند ریسک‌های سنگین حاکم بر کشور را کتمان کند، اما قرار گرفتن در معرض اخبار منفی، ترس را تشدید و تصمیم‌گیری را سخت‌تر می‌کند.
روز سه‌شنبه در حالی که حدود ۱۰ همت ارزش معاملات خرد سهام ثبت شد، ۹۲ درصد از نمادهای بازار سهام منفی بسته شدند که اکثر آنها صف فروش بودند. بورس با ناامیدی سنگینی بسته شد که این ناامیدی از ترس بود اما به نظر نمی‌رسد ترس فعلی و منفی فعلی چندان ادامه‌دار باشد، علی‌رغم اینکه قیافه خشنی دارد.
از طرفی لازم است مهم‌ترین پیامدهای اقتصادی دستور اجرایی ترامپ در خصوص فشار حداکثری به ایران را نیز بدانیم تا بهتر مسیر بازار سرمایه را ترسیم کنیم:
۱- محدودیت‌های صادرات نفت
دستور اجرایی ترامپ به دنبال کاهش صادرات نفت ایران، به‌ویژه به چین است و فشار بیشتری به اقتصاد وارد می‌کند. البته در این خصوص بابک زنجانی به همین خاطر آزاد شده است.
۲- محدودیت‌های صادرات پتروشیمی
اگرچه دستور اجرایی به‌طور مستقیم صادرات پتروشیمی ایران را هدف قرار نمی‌دهد اما ذکر این نکته که تمام درآمدهای کشور (رژیم)، از طریق اجرای گسترده تحریم‌ها مسدود شود، احتمالاً منجر به کاهش قابل توجه درآمد ایران از صادرات پتروشیمی می‌شود که یکی از منابع درآمدی غیرنفتی کلیدی کشور است.
۳- تحریم‌های بندر چابهار
در این دستور معافیت‌های تحریمی هند برای بندر چابهار برداشته شده که باعث کاهش همکاری‌های اقتصادی ایران با هند و افغانستان می‌شود و تأثیر اقتصادی کشور را در منطقه کاهش می‌دهد. این در حالی است که تاثیر سیاسی ایران در منطقه نیز به‌شدت کاهش یافته است و تقریبا در هیچ کشوری ایران پایگاه یا هم‌پیمانی ندارد.
۴- محدودیت‌های مالی در رابطه با عراق و کشورهای حاشیه خلیج فارس.
دستور داده شده تا موانعی جهت استفاده از سیستم مالی عراق برای فرار از تحریم‌ها و همچنین سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس که به عنوان نقاط انتقال کالاهای ایرانی عمل می‌کنند، در نظر گرفته شده. منفی‌های این روزها و اصلاح بازار برخلاف تحلیل نیست و این اصلاح بازار بورس حتی ممکن است تا فروردین و اردیبهشت ادامه داشته باشد، البته به این معنی نیست که تا دو ماه آینده سهام منفی باشد. بلکه منظور نوسان و افت و خیز در این محدوده است تا الگوی اصلاحی تکمیل شود.
از نظر بنده بازار سرمایه از بهار می‌تواند روند صعودی جدید خود را شروع کند. بدون شک رالی بعدی به مراتب بهتر از صعود چند ماه گذشته خواهد بود.
فقط موردی که در هفته‌های پایانی سال باید بررسی نمود وضعیت نمادهای بازار است، چرا که مسیر بازار در اکثر سهم‌ها از هم جدا شده است. این چند ماه با این همه شلوغ‌کاری حمایت واقعی و صادقانه از بازار صورت نگرفته است و بعضی از سهام‌ها رشد چندانی نداشته‌اند و این روزها نه تنها بیشتر رشد را پس داده‌اند بلکه فشار فروش هم دارند و سازمان بورس هم هیچ حمایتی نمی‌کند.
احتمال اینکه از اواخر هفته آینده بازار مثبت شود وجود دارد و امیدواریم همین گونه باشد چرا که با ادامه داشتن منفی‌ها، وضعیت و شرایط بازار سهام پیچیده‌تر و اذیت‌کننده‌تر خواهد شد و ممکن است در رالی‌های بعدی هم سهامداران بسیار با ترس در بازار حضور یابند.
