هوشمند سازی مالی؛ ناگزیری که از آن گریز نیست
فاطمه هادلوند دکترای حسابداری
امروزه هوشمند سازی سیستمهای مالی به معنای بهکارگیری فناوریهای نوین برای بهبود فرآیندها، افزایش دقت و کاهش هزینهها در مدیریت مالی است. هوشمند سازی به فرآیند ادغام فناوریهای پیشرفته، مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، دادهکاوی و تحلیل پیشرفته دادهها در سیستمهای مالی اشاره دارد. هدف اصلی این فرآیند، بهینهسازی تصمیمگیری، افزایش کارایی و بهبود پاسخگویی به تغییرات محیطی است. در این راستا لازم است تا فناوریهای کلیدی در هوشمند سازی مالی را شناخته تا بتوانیم از آن استفاده کنیم. ازجمله فناوریهای کلیدی در هوشمند سازی سیستمهای مالی میتوان به یادگیری ماشین اشاره نمود. این فناوریها میتوانند به تجزیهوتحلیل دادههای مالی کمک کنند و الگوهای پیچیدهای را شناسایی کنند که ممکن است بهراحتی قابلمشاهده نباشند. مثلاً، با تحلیل دادههای تاریخی، میتوان پیشبینیهای دقیقی از روندهای مالی آینده ارائه داد. از سوی دیگر با توجه به حجم زیاد دادههای تولیدشده در دنیای مدرن، استفاده از ابزارهای تحلیل دادههای بزرگ به سازمانها این امکان را میدهد که از این دادهها برای تصمیمگیریهای استراتژیک استفاده کنند.
همچنین با استفاده از نرمافزارهای خودکارسازی(اتوماسیون)، فرآیندهای تکراری سازمان خودکار میشوند، که این موضوع منجر به کاهش خطاها و صرفهجویی در زمان میشود.انتقال دادهها و سیستمها به پلتفرمهای ابری، انعطافپذیری بیشتری را فراهم میکند و به کارکنان این امکان را میدهد که از هر نقطهای به اطلاعات دسترسی داشته باشند. با توجه به موارد پیشگفته هوشمند سازی مالی میتواند با کاهش خطاهای انسانی و استفاده از الگوریتمهای هوش مصنوعی، دقت اطلاعات مالی به طرز چشمگیری افزایش مییابد. این موضوع به تصمیمگیریهای بهتر کمک میکند.همچنین خودکارسازی فرآیندها به کارکنان این امکان را میدهد که بر روی کارهای استراتژیک و تحلیلی تمرکز کنند و وظایف تکراری را به فناوری واگذار کنند. با استفاده از دادههای بزرگ و تحلیل پیشرفته، سازمانها میتوانند روندهای آینده را پیشبینی کنند و بر اساس آن تصمیمگیریهای بهتری انجام دهند. کاهش نیاز به نیروی انسانی برای انجام وظایف تکراری و افزایش کارایی بهطور قابلتوجهی هزینههای عملیاتی را کاهش میدهد.
علیرغم همه مزایایی که هوشمند سازی فرآیندهای مالی دارد چالشهای نیز پیش رو دارد ازجمله این چالشها، هزینههای اولیه سرمایهگذاری در فناوریهای جدید ممکن است برای برخی از سازمانها چالشبرانگیز باشد. بهویژه که شرایط اقتصادی فعلی ایران تامین سرمایه در گردش بنگاههای اقتصادی بسیار مشکل است.
این هزینهها میتواند شامل نرمافزار، سختافزار و آموزش کارکنان باشد. از سوی دیگر برای هوشمند سازی مالی سازمانها نیاز به تغییرات گستردهای دارند لیکن مقاومت در برابر تغییر توسط کارکنان در این موقعیتها وجود داشته و ممکن است ایشان در برابر تغییرات فناوری و فرآیندهای جدید مقاومت کنند. بنابراین، نیاز به فرهنگسازی و آموزش مناسب احساس میشود.رعایت مسائل امنیتی از دیگر محدودیتهای پیش روی سازمانها است به نحوی که انتقال اطلاعات به پلتفرمهای ابری و استفاده از فناوریهای نوین ممکن است خطرات امنیتی جدیدی را به همراه داشته باشد. در این زمان سازمانها باید به امنیت سایبری توجه ویژهای داشته باشند. همچنین پیشرفت فناوری، هوشمند سازی سیستمهای مالی به سمت هوش مصنوعی بیشتر، تجزیهوتحلیل پیشرفته و خودکارسازی بیشتر پیش میرود. انتظار میرود که ابزارهای جدیدی که به تحلیل دادههای مالی کمک میکنند، بهزودی در دسترس قرار بگیرند و فرآیندهای مالی را بهمراتب بهبود ببخشند.در پایان هوشمند سازی سیستمهای مالی نهتنها به افزایش کارایی و دقت کمک میکند، بلکه میتواند به سازمانها در تصمیمگیریهای استراتژیک و بهینهسازی فرآیندهای مالی کمک شایانی کند. با توجه به چالشهای موجود، نیاز به برنامهریزی مناسب و آموزش کارکنان برای پذیرش این تغییرات ضروری است چراکه هوشمند سازی سیستمهای مالی ناگزیری است که سازمانها و جامعه حسابداران را از آن گریزی نیست.