رشد چطور روند می‌شود؟
احمد اشتیاقی کارشناس ارشد بازار سرمایه
بازار سرمایه این هفته طبق پیش‌بینی‌‌‌ها روند مثبتی را تجربه کرد و شرایط به شکلی مناسب پیش رفت. عوامل بنیادی و سیاسی، دست در دست هم، بستر را برای رشد بازار فراهم کردند. عبور نرخ دلار نیمایی از مرز ۵۰هزار تومان و کاهش نرخ بهره اوراق اخزا از ۳۳درصد به ۳۰درصد، نشان‌‌‌دهنده جهت‌‌‌گیری‌‌‌های حمایتی سیاستگذاران بود. افزون بر این، کاهش حقوق مالکانه معادن در بودجه ۱۴۰۴ از ۵۵درصد به ۵۰درصد، در کنار اعمال ۵درصد معافیت مالیاتی برای شرکت‌های تولیدی، از جمله اقدامات مثبت دولت بود که سیگنال‌‌‌هایی مبنی بر حمایت از بازار مخابره کرد.
از سوی دیگر، صحبت‌‌‌های اخیر رئیس سازمان بورس و همچنین آقای قالیباف، مبنی بر تلاش برای بازگرداندن اعتماد عمومی به بازار سرمایه، به ایجاد فضای امیدواری در میان سهامداران کمک شایانی کرد. تمام این اخبار در کنار هم نشان می‌دهد که بودجه سال آینده نه‌‌‌تنها تهدیدی برای بازار سرمایه محسوب نمی‌شود، بلکه با گنجاندن مشوق‌‌‌هایی، بستر مناسبی برای توسعه آن فراهم کرده است. از منظر سیاسی نیز این هفته شاهد کاهش نسبی تنش‌‌‌ها بودیم. برخلاف نگرانی‌هایی که در گذشته درباره حضور دوباره ترامپ در انتخابات آمریکا وجود داشت، اکنون بازار به این موضوع واکنش منفی شدیدی نشان نداده است.
تحلیل‌‌‌ها حاکی از آن است که بدبینی نسبت به شرایط مذاکرات کاهش یافته و پیام‌‌‌هایی که میان ایران و دیگر کشورها ردوبدل می‌شود، نشان‌‌‌دهنده تمایل ایران برای ورود به گفت‌‌‌وگوهای جدید است. همچنین، حضور رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و بازدیدهای او از ایران به عنوان یک خبر مثبت برای کاهش فشارهای بین‌المللی تعبیر شد. با وجود تمام این اخبار خوب، بازار همچنان مردد و محتاط عمل می‌کند. دلیل این امر، وجود برخی رویدادها و اخبار بین‌المللی است که ابهاماتی برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرده است. برای مثال، تحریم کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران توسط اتحادیه اروپا، پیش‌‌‌نویس قطعنامه تنبیهی شورای حکام و همچنین نوع تعامل ایران با دولت احتمالی ترامپ، از جمله مسائلی هستند که موجب کاهش اعتماد به نفس سرمایه‌گذاران شده‌‌‌اند. در نتیجه، بسیاری از خریداران به دنبال بازدهی کوتاه‌‌‌مدت هستند و کمتر سرمایه‌گذاری بلندمدت می‌کنند.
نگاهی به وضعیت کلی بازار نشان می‌دهد که دولت تمایل دارد از بازار سرمایه بهعنوان ابزاری برای مدیریت شرایط اقتصادی بهره بگیرد. تجربه سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ نشان داده که با ایجاد جذابیت برای بازار سرمایه، می‌‌‌توان دلار را در کانال‌‌‌های مشخصی کنترل کرد. در آن دوره، با وجود بحران‌های ارزی، دولت توانست با حمایت از بازار سرمایه نرخ ارز را مدیریت کند. اکنون نیز به نظر می‌رسد تلاش‌‌‌هایی در همین راستا در حال انجام است. اگرچه شدت این اقدامات به اندازه سال ۹۹ نیست، اما احتمال جذب منابع جدید و هدایت بازار به سطوح بالاتر همچنان وجود دارد.
یکی دیگر از عوامل مهم این هفته، افزایش قیمت خودروهای تولید داخل بود. شرکت‌های سایپا و ایران‌‌‌خودرو با افزایش قیمت حدود ۳۰درصدی محصولاتشان مواجه شدند و در روز سه‌‌‌شنبه نمادهای خودرویی با دامنه نوسان نامحدود بازگشایی شدند. اگرچه بازگشایی با دامنه محدودتر، مانند ۳درصد، می‌‌‌توانست شرایط بهتری ایجاد کند، اما بازگشایی نامحدود این نمادها موجب شد که در روز چهارشنبه شاهد افت شاخص‌‌‌ها باشیم. با این حال، افزایش قیمت خودروها بهعنوان یک عامل بنیادی مثبت برای این صنعت شناخته می‌شود. پیش‌بینی‌‌‌ها برای هفته آینده نشان می‌دهد که اگر دولت با استفاده از منابع صندوق‌های توسعه و تثبیت بازار حضور پول‌‌‌های هوشمند را تقویت کند، بازار می‌‌‌تواند به روند مثبت خود ادامه دهد.
این امر به افزایش حجم معاملات و ایجاد اعتماد در میان سرمایه‌گذاران منجر خواهد شد؛ در غیر‌این‌صورت، احتمالا بازار در هفته آینده متعادل خواهد بود و حجم معاملات ممکن است به حدود ۵همت کاهش یابد. همچنین، حفظ نرخ بهره اوراق اخزا در سطح زیر ۳۰درصد و مدیریت نرخ دلار نیمایی از دیگر عوامل تاثیرگذار بر بازار هفته آینده خواهند بود. در مجموع، بازار سرمایه این هفته روند مثبتی داشت، اما همچنان با ابهامات متعددی روبه‌‌‌روست. برای تداوم این روند مثبت، تقویت اعتماد سرمایه‌گذاران و حمایت هوشمندانه دولت از بازار ضروری است. هفته آینده را می‌‌‌توان هفته‌‌‌ای متعادل با امکان تحرکات مثبت توصیف کرد.
