معدنکاری شهری جایگزین معدنکاری سنتی میشود؟
آلودگی، زباله، تغییرات آب و هوایی و کاهش تنوع زیستی، بحران سهگانه سیارهای را به وجود آوردهاند. در پاسخ به این بحران، مدیر اجرایی برنامه محیطزیست سازمان ملل، اینگر اندرسن، خواستار آن شده که زبالهها به جای یک مشکل، به عنوان یک منبع ارزشمند تعریف شوند. این همان کاری است که معدنکاوی شهری انجام میدهد.
ما معمولاً معدنکاوی را به عنوان حفاری یا کندن زمین برای استخراج منابع گرانبها تصور میکنیم. معدنکاوی شهری این مواد را از زبالهها بازیابی میکند. این بازیابی میتواند از ساختمانها، زیرساختها و محصولات قدیمی انجام شود.
یک معدن شهری، در واقع، انباشت فلزات گرانبها یا موادی است که شهرها تولید میکنند. بهطور خاص، زبالههای الکترونیکی یا e‑waste، حاوی غلظت بالاتری از فلزات گرانبها نسبت به بسیاری از سنگهای معدنی هستند. با این حال، مانیتور جهانی e‑waste سازمان ملل تخمین میزند که به ارزش ۶۲ میلیارد دلار از منابع قابل بازیابی در سال ۲۰۲۲ به عنوان زبالههای الکترونیکی دور ریخته شده است.
معدنکاوی شهری میتواند این منابع “پنهان” را در شهرهای سراسر جهان بازیابی کند. این روش، راهحلهای پایدار برای مشکلات کمبود منابع و مدیریت زباله ارائه میدهد. و این اتفاق در همان شهرهایی رخ میدهد که مراکز مصرف بیش از حد و کانونهای انتشار گازهای گلخانهای هستند که تغییرات آب و هوایی را پیش میبرند.
انواع زبالههای قابل بازیابی
موادی مانند بتن، لولهها، آجرها، مصالح، تقویتکنندهها و زبالههای الکترونیکی میتوانند برای استفاده مجدد بازیابی شوند. زبالههای شهری میتوانند برای فلزاتی مانند طلا، فولاد، مس، روی، آلومینیوم، کبالت و لیتیوم، و همچنین شیشه و پلاستیک “معدنکاوی" شوند. روشهای مکانیکی یا شیمیایی برای بازیابی این فلزات و مواد استفاده میشوند.
هزینههای دفع زباله
بهسادگی دور ریختن این زبالهها هزینههای مالی و زیستمحیطی بالایی دارد. در استرالیا، حدود 10 درصد زبالهها خطرناک هستند. هزینههای دفن زباله با تمام شدن فضای شهرها برای دور ریختن زباله، در حال افزایش است.
رشد معدنکاوی شهری در جهان
گسترش این مشکل در حال رشد، رشد معدنکاوی شهری را در سراسر جهان پیش میبرد. ما در حال بازیابی موادی هستیم که عرضه آنها محدود است، در حالی که تأثیرات دفع زباله را کاهش میدهیم.
معدنکاوی شهری در جهان
در اروپا، تمرکز عمدتاً بر زبالههای ساختمانی و تخریبی است. اروپا سالانه ۴۵۰ تا ۵۰۰ میلیون تن از این زبالهها تولید میکند - بیش از یک سوم کل زبالههای این منطقه. کمیسیون اروپا از طریق استراتژی معدنکاوی شهری خود، قصد دارد بازیابی زبالههای غیرخطرناک ساختمانی و تخریبی را تا سال ۲۰۳۰ در تمام کشورهای عضو حداقل به ۷۰ درصد افزایش دهد.
در آسیا، معدنکاوی شهری بر روی زبالههای الکترونیکی متمرکز شده است. با این حال، این منطقه تنها حدود ۱۲ درصد از ذخایر زبالههای الکترونیکی خود را بازیابی میکند. نرخهای بازیافت زبالههای الکترونیکی بسیار متفاوت است: ۲۰ درصد برای شرق آسیا، ۱ درصد برای جنوب آسیا و تقریباً صفر برای جنوب شرقی آسیا. چین، ژاپن و کره جنوبی در آسیا پیشرو هستند.
استرالیا در مسیر درست قرار دارد. نرخ بازیابی برای مواد ساختمانی و تخریبی تا سال ۲۰۲۲ به ۸۰ درصد افزایش یافت - بالاترین میزان در بین همه انواع جریانهای زباله. با این حال، ما تنها حدود یک سوم ارزش مواد موجود در زبالههای الکترونیکی خود را بازیابی میکنیم.
آفریقا نیز ارزش رو به رشد منابع معدنکاوی شهری را تشخیص داده است. ابتکارات منطقهای شامل اعلامیه نایروبی در مورد زبالههای الکترونیکی، اعلامیه دوربان در مورد مدیریت زبالههای الکترونیکی در آفریقا و پلتفرم آبوجا در مورد زبالههای الکترونیکی است.
مزایای معدنکاوی شهری
سازمان همکاری و توسعه اقتصادی OECD پیشبینی میکند که تقاضای جهانی برای مواد از ۸۹ میلیارد تن در سال ۲۰۱۹ تقریباً دو برابر خواهد شد و به ۱۶۷ میلیارد تن در سال ۲۰۶۰ خواهد رسید. چشمانداز جهانی مدیریت زباله سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۴ نشان میدهد که مقدار زباله و هزینههای مدیریت آن نیز در حال افزایش است. تخمین زده میشود که جهان تا سال ۲۰۳۰ با حدود ۸۲ میلیون تن زباله الکترونیکی برای مقابله روبرو خواهد شد. این روندها نشان میدهد که معدنکاوی شهری هر روز مرتبطتر و مهمتر میشود.
معدنکاوی شهری همچنین به کاهش انتشار گازهای گلخانهای کمک میکند. آزادسازی منابع نزدیک به جایی که مورد نیاز هستند، هزینههای حملونقل و انتشار را کاهش میدهد. معدنکاوی شهری همچنین استقلال منابع را فراهم و اشتغال ایجاد میکند. علاوه بر این، افزایش نرخ بازیابی و بازیافت فشار بر منابع طبیعی محدود را کاهش میدهد.
معدنکاوی شهری از اقتصاد چرخشی پشتیبانی میکند، مانند طرحهای “ودیعه و بازگشت” که به مردم انگیزه مالی میدهند تا زبالههای الکترونیکی و ظروف را برای بازیافت در شهرهایی مانند سنگاپور، سیدنی، داروین و سان فرانسیسکو بازگردانند. تا سال ۲۰۳۰، سان فرانسیسکو قصد دارد دفع زباله به محل دفن زباله یا سوزاندن را به نصف و تولید زباله جامد را ۱۵ درصد کاهش دهد.
محدودیتها و چالشها
دولتها میتوانند با تصویب و اجرای سیاستها، قوانین و مقرراتی که بازیافت از طریق معدنکاوی شهری را تشویق میکنند، نقش مهمی ایفا کنند. به عنوان مثال، قوانین اتحادیه اروپا، اهداف افزایش بازیافت را برای زبالههای شهری بهطور کلی و برای زبالههای بستهبندی، از جمله ۸۰ درصد برای فلزات آهنی و ۶۰ درصد برای آلومینیوم، الزامی میکنند.
در استرالیا، قانون سال ۲۰۱۹ از پذیرش هر چیزی با پریز، باتری یا سیم در محلهای دفن زباله جلوگیری میکند. هر چیزی با پریز به عنوان زباله الکترونیکی تعیین میشود.
طراحی محصول یک ملاحظه مهم است. یک طراح باید بین کارایی یک محصول و سهولت بازیافت آن تعادل برقرار کند. محصولاتی با کارایی بیشتر و قطعاتی که به راحتی قابل بازیافت هستند، بیشتر احتمال دارد انرژی کمتری مصرف کنند، منجر به زباله کمتر و در نتیجه استخراج منابع طبیعی کمتر شوند.
تحقیقات ما در مورد معدنکاوی شهری، رویکردی پایدارتر برای طراحی محصول را مستند میکند. انتظار میرود که افزایش ابتکارات مدیریت محصول، طراحی و استانداردهای بهتر محصول را که بازیافت و استفاده مجدد، مسئولیت تولیدکننده و تغییرات در رفتار مصرفکننده را ترویج میکنند، تشویق کند.
اطلاعات خوب در مورد منابع موجود نیز ضروری است. پلتفرم معدن شهری، ProSUM و مرکز داده بازیابی زباله و منابع، دادههایی را در مورد زبالههای الکترونیکی، خودروهای پایان عمر، باتریها و زبالههای ساختمانی و معدنی جمعآوری میکنند. این پایگاههای داده متمرکز، دسترسی آسان به دادهها در مورد منابع، ذخایر، جریانها و نحوه برخورد با زباله را امکانپایر میکنند.
نتیجه آن که معدنکاوی سنتی تنها روش استخراج مواد خام برای گذار سبز نیست. زبالهها بهطور فزایندهای بازیافت میشوند و تقاضا برای مواد بکر را کاهش میدهند. اگر دولتها یک دستور کار معدنکاوی شهری را توسعه و اجرا کنند، یک اقتصاد کاملاً چرخشی میتواند به واقعیت تبدیل شود.
منبع: روابط عمومی ایمپاسکو