تولید فولاد سبز از آهن مذاب در استرالیا محقق خواهد شد

در توسعه فناوری به کار رفته به منظور تولید فولاد سبز از آهن مذاب، شرکت «BlueScope» نقشی اساسی داشته و شرکت‌های تولیدکننده سنگ‌آهن «Rio Tinto» و «BHP» با این شرکت همکاری دارند. همچنین، اخیرا شرکت تولیدکننده نفت و گاز «Woodside Energy» نیز به عنوان یکی از شرکای راه‌اندازی پروژه مذکور و تامین‌کننده انرژی آن معرفی شده است.

ایالت استرالیای غربی به قطب تولید فولاد سبز تبدیل می‌شود

بیشترین حجم سنگ‌آهن تولید شده در ایالت استرالیای غربی به منظور فرآوری به خارج از استرالیا صادر می‌شود و چین، ژاپن، کره‌جنوبی و تایوان از بزرگ‌ترین مشتریان این ماده معدنی در ایالت مذکور به شمار می‌روند. در همین رابطه، تنها حجم بسیار کمی از این ماده اولیه تولید شده در ایالت استرالیای غربی در واحدهای نیمه‌صنعتی آزمایشی مستقر در شهر وایالا در جنوب استرالیا و شهر بندری کمبلا در ایالت نیو ساوت ولز فرآوری می‌شود.

در واحدهای نیمه‌صنعتی آزمایشی مستقر در استرالیا، از کوره‌های بلند مبتنی بر سوخت زغال‌سنگ استفاده می‌شود که میزان دی‌اکسید کربن تولیدی را به شدت افزایش می‌دهد. گفتنی است شدت کربن تولیدی در صنایع فولادی در کشورهای مختلف به حدی است که صنعت مذکور حدود ۸ درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای در مقیاس جهانی را به خود اختصاص داده است. دولت محلی ایالت استرالیای غربی اخیرا اعلام کرده است که حدود ۷۵ میلیون دلار برای متقاعد کردن موافقان به منظور راه‌اندازی پروژه «NeoSmelt» در این ایالت تخصیص داده که البته این اقدام باعث آزردگی خاطر سایر ایالت‌های تولیدکننده فولاد استرالیا شده است.

راجر کوک، نخست‌وزیر دولت محلی ایالت استرالیای غربی در همین خصوص اظهار داشت: این ایالت دیگر تنها تامین‌کننده مواد اولیه فولادسازان نخواهد بود بلکه قرار است به جمع تولیدکنندگان فولاد سبز به عنوان بخشی از زنجیره تامین جهانی این فلز بپیوندد.

وی با بیان اینکه در این پروژه قرار است زیرساخت‌های لازم برای توسعه بخش فرآوری مواد اولیه بخش فولاد سبز راه‌اندازی شود، خاطرنشان کرد: پس از تکمیل این مرحله، قرار است واحدهای تولید نیمه‌صنعتی آزمایشی در این ایالت ساخته شوند و این یعنی اینکه ایالت استرالیای غربی در آینده به تولیدکننده فولاد سبز تبدیل خواهد شد.

توسعه فناوری‌ جدید یا کپی‌برداری از فناوری‌های از پیش توسعه یافته؟

سرمایه‌گذاران پروژه «NeoSmelt» معتقدند فناوری‌ تولید فولاد سبز از آهن مذاب به کار رفته در پروژه مذکور، پتانسیل تبدیل شدن به یک فناوری انقلابی در صنعت فولاد را دارد. شماری از منتقدان بر این باورند در توسعه پروژه «NeoSmelt»، از فناوری‌های توسعه‌یافته پیشین بهره برده شده است. در همین رابطه، باید عنوان کرد که شرکت «Rio Tinto» و دیگر شرکای این شرکت حدود یک میلیارد دلار در طول سه دهه برای توسعه فناوری «HISmelt» که از آن برای تبدیل سنگ‌آهن کم‌عیار به چدن به منظور تولید فولاد استفاده می‌شود، هزینه کردند. این فناوری در آن زمان به عنوان بزرگ‌ترین پروژه تحقیق و توسعه‌ای در استرالیا شناخته می‌شد.

پس از توسعه فناوری «HISmelt»، یک واحد تولید نیمه‌صنعتی آزمایشی در شهر «Kwinana» راه‌اندازی شد. با این حال، در اوج بحران مالی جهانی در سال ۲۰۰۸ فعالیت در آن به طور موقت، متوقف و سرانجام در سال ۲۰۱۱ واحد تولید مذکور برای همیشه تعطیل شد. شرکت «BHP» در تاسیسات ۲٫۶ میلیارد دلاری بریکت گرم خود در منطقه «Boodarie» در حومه شهر پورت هدلند، اقدام به تولید فولاد سبز کرد. با این حال، در سال ۲۰۰۵ مجبور شد پس از انفجار در این تاسیسات و کشته شدن یک کارگر و زخمی شدن دو تن دیگر از آن‌ها، روند تولید فولاد سبز در این واحد تولیدی را متوقف کند.

پیتر نیومن، استاد دانشگاه «Curtin University» در همین خصوص بیان کرد: هر دو پروژه شرکت «Rio Tinto» و شرکت «BHP»  به منظور ایجاد تحول در تولید فولاد استرالیا راه‌اندازی شدند که البته فعالیت در هر دو پروژه مذکور پس از مدتی برای همیشه متوقف شد. وی عنوان کرد: پروژه «NeoSmelt» با درس گرفتن از دو پروژه مشابه در گذشته، قدم در راهی گذاشته است که اگر همانند دو پروژه نامبرده با شکست مواجه شود، تاثیر منفی آن نه تنها بر صنعت فولاد استرالیا بلکه بر صنعت جهانی این فلز طنین‌انداز خواهد شد.

نیومن تاکید کرد: اگر این پروژه با موفقیت به مرحله اجرایی برسد، صنعت جهانی فولاد از مزایای آن بهره‌مند خواهد شد. با این حال، اندکی نگرانی در خصوص موفقیت‌آمیز نبودن چنین پروژه‌هایی با توجه به شکست پروژه‌های مشابه در گذشته کاملا طبیعی به نظر می‌رسد.

آیا پروژه «NeoSmelt» با موفقیت به مرحله اجرایی خواهد رسید؟

پروژه «NeoSmelt» هنوز ارزش‌گذاری نشده و حتی میزان سرمایه مورد نیاز برای توسعه آن مورد ارزیابی قرار  نگرفته است. در همین راستا تانیا آرچیبالد، مدیر اجرایی شرکت استرالیایی «BlueScope» با اشاره به اینکه انتظار می‌رود صدها میلیون دلار بودجه برای این کار اختصاص پیدا کند، افزود: توسعه چنین پروژه‌های فناورمحوری بسیار هزینه‌بر است.

وی با تاکید بر اینکه در نهایت سرمایه زیادی برای آغاز فاز تجاری‌سازی پروژه مذکور در مقیاس تولید انبوه مورد نیاز خواهد بود، خاطرنشان کرد: مسئله تعیین پریمیوم برای تولید فولاد سبز نیز موضوع دیگری بوده که نیازمند ارزیابی‌های بیشتر است. دونگکه ژانگ، مدیر مرکز تحقیقاتی «UWA Centre for Energy» در خصوص پروژه «NeoSmelt»، مطرح کرد: احتمال موفقیت‌ این پروژه بسیار بالا خواهد بود و فشارهای روزافزون سازمان‌های ناظر در استرالیا برای اجرای مفاد فرایند کربن‌زدایی در صنعت فولاد، یکی از نشانه‌های موفقیت‌آمیز بودن آن به شمار می‌رود.

به گفته وی، چالش‌های اندکی در مسیر تکمیل پروژه مذکور وجود خواهد داشت. با این حال و با توجه به پروژه‌های دیگری که در مقیاس مشابهی راه‌اندازی شده‌اند، به احتمال بسیار زیاد فناوری مذکور به مرحله تجاری‌سازی در فاز تولید انبوه خواهد رسید. ژانگ اضافه کرد: موضوع بسیار مهمی که در این بین باید به آن اشاره شود، اینکه ترکیبی از چندین فناوری جدید و نوآورانه در توسعه پروژه «NeoSmelt» به کار گرفته شده است.

آیا تولید فولاد سبز به کمک پروژه «NeoSmelt» در استرالیا محقق می‌شود؟

سوالی که در رابطه با پروژه «NeoSmelt» می‌توان مطرح کرد، اینکه این پروژه تا چه میزان دستیابی به هدف‌گذاری تولید فولاد سبز را در استرالیا با توجه به اینکه در ابتدا قرار است از گاز طبیعی به عنوان سوخت مورد نیاز برای تبدیل مذاب آهن به فولاد سبز پیش از رسیدن به فاز نهایی برنامه‌ریزی شده که در آن از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند هیدروژن سبز استفاده خواهد شد، محقق خواهد کرد. مدیر مرکز تحقیقاتی «UWA Centre for Energy» معتقد است که میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در پروژه «NeoSmelt» حتی بدون استفاده از منابع سوخت مبتنی بر انرژی‌های تجدیدپذیر کاهش پیدا می‌کند.

ژانگ با بیان اینکه استفاده از گاز طبیعی در مقایسه با زغال‌سنگ، میزان کربن تولیدی را حدود دو سوم کاهش می‌دهد، یادآور شد: اگر از هیدروژن سبز به عنوان سوخت مورد نیاز این پروژه استفاده شود، میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای تقریبا به عدد صفر نزدیک خواهد شد.

در خصوص پروژه «NeoSmelt»، انتظار می‌رود فاز پیش‌امکان‌سنجی در ماه مارس ۲۰۲۵ به پایان برسد و مرحله تصمیم‌گیری نهایی برای تخصیص بودجه در سال ۲۰۲۶ انجام شود. در صورتی که پروژه مذکور مجوزهای لازم را دریافت کند، پیش‌بینی می‌شود واحد تولید نیمه‌صنعتی آزمایشی پروژه «NeoSmelt» تا سال ۲۰۲۸ به مرحله بهره‌برداری برسد. انتظار می‌رود سالانه بین ۳۰ هزار تا ۴۰ هزار تن آهن مذاب در این واحد نیمه‌صنعتی آزمایشی تولید شود.