شبکه ملی اطلاعات و اقتصاد دیجیتال؛ دو روی یک سکه

حدود ۱۹ سال قبل (سال ۱۳۸۴) طرحی با عنوان شبکه ملی اطلاعات با هدف کاهش وابستگی به شبکه جهانی اینترنت رونمایی شد و مورد توجه قرار گرفت؛ همان زمان درباره جزئیات آن توضیح داده شد که از زیرساخت‌های ارتباطی با مدیریت مستقل کاملا داخلی، شبکه‌ای حفاظت شده نسبت به اینترنت و شبکه‌ای با امکان انواع محتوا و خدمات ارتباطی سراسری برای آحاد مردم تشکیل شده است.

بنابراین به دلیل اهمیت و ضرورت پیشبرد این هدف، دستگاه‌های گوناگون از جمله وزارت ارتباطات و مرکز ملی فضای مجازی اقدامات گوناگونی طی سال‌های گذشته انجام دادند و اگرچه اجرای آن برای چند سالی مسکوت ماند اما طی سه سال گذشته فرایند ارزیابی آن آغاز شد و هر چند ماه یک بار آماری از میزان پیشرفت آن از سوی دستگاه‌ها و مسئولان مرتبط مانند مرکز ملی فضای مجازی اعلام می‌شود.  

در کنار موارد گفته شده دسترسی کاربران در روستاهای دور افتاده به اینترنت به واسطه پیشرفت این طرح یکی از مزایای مهم آن محسوب  می شود به طوری که از سال‌های گذشته رعایت عدالت اجتماعی و به دنبال آن اتصال روستاها به اینترنت تسریع شده است و طبق آخرین آمار اعلام شده از ابتدای آغاز به کار وزارت ارتباطات در دولت چهادرهم، بیش از ۷۲۳ روستا به شبکه پهن باند متصل شده‌اند و حدود ۱۰ هزار روستا شناسایی و مقرر شده است خدمات با کیفیتی به مردم ارائه شود.

در این باره علی حکیم جوادی- رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور و رئیس هیأت مدیره نصر تهران - درباره تاثیر شبکه ملی اطلاعات بر اقتصاد کشور گفته است امروزه بحث اقتصاد دیجیتال یکی از موضوعات بسیار مهم در همه دنیاست و کشورها برنامه‌های راهبردی بسیار منسجم و مستمری را برای رسیدن به رشد اقتصادی با استفاده از ابزارهای فناوری اطلاعات که در قالب اقتصاد دیجیتال امروزه از آن نام برده می‌شود برداشته‌اند.  

وی معتقد است از الزامات مهم در این حوزه بحث زیرساخت‌هاست چراکه هرچه زیرساخت‌ها کامل‌تر باشد و دسترسی به آن‌ها ساده‌تر باشد، یک قدم به اهداف خود برای رسیدن به رشد اقتصاد دیجیتال نزدیک‌تر شده‌ایم و اولین و مهم‌ترین هدف از ایجاد شبکه ملی اطلاعات بحث اقتصادی آن و استفاده از پهنای باند داخلی به منظور توسعه اقتصاد دیجیتال است. تلاش دولت‌ها در این چند سال گذشته این بود که شبکه ملی اطلاعات را ایجاد کرده و میزان و دسترسی راحتی برای مشترکین خود را افزایش دهند؛ چه از طریق شبکه موبایل، چه شبکه‌های فیبر نوری و چه شبکه‌های سنتی مخابراتی.   

حکیم جوادی در ادامه صحبت‌هایش تأکید کرده که استفاده اقتصادی شبکه ملی اطلاعات یعنی پهنای باند با حداقل قیمت در اختیار کاربران قرار بگیرد. این مهم‌ترین هدفی است که در شبکه ملی اطلاعات انتظار داشتیم رخ دهد.   

اما بررسی‌ها حاکی از آن است که بعد از دسترسی و پهنای باند که به عنوان اصلی‌ترین عامل بحث رونق اقتصادی محسوب می‌شود، موضوع مراکز داده و نگه‌داری داده نیز مهم است. در واقع اگر برای شبکه ملی اطلاعات طراحی وجود داشته باشد، لایه بعدی، لایه داده است و در سال‌های گذشته مراکز داده متعددی ایجاد شده است.      

بنابراین لازم است سرمایه‌گذاری‌ها بر روی شبکه ملی اطلاعات به صورت مداوم انجام شود و توسعه که نیاز کشور است ایجاد شود و تسهیل‌گری در حوزه تنظیم‌گری وجود داشته باشد تا به اهداف مورد نظر در زمینه اقتصاد دیجیتال از طریق شبکه ملی اطلاعات دست یابیم.

بر اساس اعلام کارشناسان و مسئولان ماده ۶۵ برنامه هفتم پیشرفت و توسعه شبکه ملی اطلاعات و اقتصادی رقومی و دیجیتال توسعه شبکه ملی اطلاعات مورد توجه است که باید رفاه دیجیتال اجتماعی را پدید آورد که برای عملیاتی شدن این ماده حضور بخش خصوصی بسیار مهم است.