ترکیب پول و تکنولوژی
جریان سرمایه‌گذاری در صنایع طی ۳۵ سال اخیر با نوسان‌های بسیاری روبه‌رو بوده است. صاحبان صنایع و سرمایه‌گذاران هر روز با چالش‌ها و البته فرصت‌های جدیدتری روبه‌رو هستند و تلاش می‌کنند ثروت و دارایی‌های خود را در نقطه‌ای متمرکز کنند که بیشترین میزان بازدهی را برایشان داشته باشد. بخش زیادی از سرمایه‌گذاری‌ها طی سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۰ روی موضوعاتی مانند رونق فناوری، فناوری اطلاعات، جهانی شدن و خدمات مالی متمرکز شده بود. این روند طی سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۰ به صورت کامل تغییر کرد و مواردی مانند پایداری و فناوری پاک، سلامت و بیوتکنولوژی، فین‌تک و هوش مصنوعی را هدف قرار داد. همه‌گیری کرونا در سال ۲۰۲۰ اما، روند سرمایه‌گذاری در صنایع را به صورت کلی تغییر داد.
جریان سرمایه در سال ۲۰۲۵ به سمت کدام صنایع سرازیر می‌شود؟
اکنون و در آستانه سال ۲۰۲۵، چشم‌اندازهای سرمایه‌گذاری جهانی نشان می‌دهد که پیشرفت‌های تکنولوژیک و تغییرات اجتماعی تاثیری عمیق بر جریان‌های سرمایه‌گذاری در صنایع مختلف گذاشته‌اند. بخشی از این تاثیرات به پیشرفت‌های فناوری بازمی‌گردد و بخشی دیگر نیز ملاحظات پایداری را دربر می‌گیرد. اکنون و دو ماه مانده به آغاز سال ۲۰۲۵، انتظار می‌رود سرعت بالای نوآوری، به ویژه در هوش مصنوعی، یادگیری ماشینی و اتوماسیون، روند فعالیت صنایع را تغییر دهد. بر همین اساس، فناوری‌هایی که کارایی و بهره‌وری را در محیط‌های کاری و صنعتی افزایش می‌دهند، سرمایه قابل توجهی جذب خواهند کرد. در کنار آن، معیارهای زیست‌محیطی، اجتماعی و حاکمیتی برای سرمایه‌گذاران جنبه‌های حیاتی پیدا می‌کنند. بر همین اساس، صنایعی که پایداری را در اولویت خود قرار داده و تعهد ویژه‌ای به کاهش ردپای کربن نشان داده‌اند، شاهد افزایش چشمگیری در سرمایه‌گذاری طی سال ۲۰۲۵ خواهند بود. از سوی دیگر، با تغییر موازنه جمعیت‌شناسی جهانی و افزایش نسبت افراد سالخورده در مقایسه با جمع کل، انتظار می‌رود بخش‌هایی که بر مراقبت‌های بهداشتی، بیوتکنولوژی و خدمات مراقبت از سالمندان متمرکز شده‌اند، سرمایه قابل توجهی را جذب کنند. از سوی دیگر، همه‌گیری کرونا باعث افزایش سرعت تحول دیجیتال در تمامی بخش‌ها شد. پس، جریان سرمایه‌گذاری همچنان تحت تاثیر توسعه فعالیت‌های دیجیتال ناشی از همه‌گیری قرار دارد و صنایعی که کار از راه دور، تجارت الکترونیک و تعامل دیجیتال را تسهیل می‌کنند، سرمایه‌گذاری بیشتری جذب خواهند کرد.
این روند، با رفتارهای جدید مصرف‌کنندگان همراه است که سبب سازگاری بیشتر کسب‌وکارها با روند جدید سرمایه‌گذاری می‌شود. در نهایت اینکه، تغییرات در قراردادهای تجاری و تنش‌های ژئوپولیتیک می‌تواند مسیر جریان سرمایه را تغییر دهد. صنایع انعطاف‌پذیری که با چنین تغییراتی سازگار هستند، برای سرمایه‌گذاران جذاب‌تر خواهند بود و طبیعی است که سال ۲۰۲۵، سرمایه‌گذاران بیشتری را به سمت خود جذب خواهند کرد. در کنار چنین شرایطی، مقررات دولتی از جمله اصلی‌ترین مولفه‌های تصمیم‌ساز برای سرمایه‌گذاران صنایع به شمار خواهد رفت. سیاست‌های عمومی دولت‌ها، نقشی تعیین‌کننده در جهت‌دهی سرمایه‌گذاری‌ها دارند. برای مثال، مشوق‌های مالیاتی برای انرژی‌های تجدیدپذیر یا مقررات سخت‌گیرانه در مورد انتشار کربن می‌تواند جریان سرمایه را به سمت بخش‌های خاص هدایت کند.
بهداشت، انرژی تجدیدپذیر و هوش مصنوعی در صدر
بنیادهای معتبری مانند موسسه مک‌کینزی و آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی کرده‌اند که در سال ۲۰۲۵، بخش‌های مرتبط با مراقبت‌های بهداشتی و درمانی، انرژی‌های تجدیدپذیر و هوش مصنوعی، سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی را جذب کنند. قالب این سرمایه‌گذاری‌ها متفاوت خواهد بود و ابزارها و استراتژی‌های مالی مختلف متناسب با ویژگی‌های منحصربه‌فرد هر بخش را به کار می‌گیرند. بر همین اساس، انتظار می‌رود بخش مراقبت‌های بهداشتی و درمانی شاهد سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر قابل توجهی باشد. این سرمایه‌گذاری در حوزه بیوتکنولوژی و استارت‌آپ‌های سلامت دیجیتال بیشتر خواهد بود. طبق گزارش موسسه مک‌کینزی، شرکت‌های دارای سهام خصوصی به طور فزاینده‌ای شرکت‌های مراقبت‌های بهداشتی را برای خرید و سرمایه‌گذاری‌های تابع رشد، هدف قرار می‌دهند.
پیری جمعیت و افزایش هزینه مراقبت‌های بهداشتی، این بخش را برای بازدهی بلندمدت جذاب می‌کند. بخش زیادی از سرمایه‌گذاری در زمینه مراقبت‌های بهداشتی و درمانی، ترکیبی از فرصت‌های پرخطر و با پاداش بالا در استارت‌آپ‌ها و بازدهی پایدارتر در شرکت‌های مختلف را منعکس می‌کند. تقاضا برای راه‌حل‌های نوآورانه مراقبت‌های بهداشتی، استراتژی‌های سرمایه‌گذاری را هدایت می‌کند که چابکی و پیشرفت فناوری را در اولویت قرار می‌دهند. انرژی‌های تجدیدپذیر پس از حوزه بهداشت و درمان در رده دوم مطلوب‌ترین فضای سرمایه‌گذاری در سال ۲۰۲۵ قرار می‌گیرد. بر اساس اعلام آژانس بین‌المللی انرژی، بخش انرژی‌های تجدیدپذیر طی سال‌های اخیر شاهد افزایش در انتشار و استقبال از اوراق قرضه سبز بوده است.
این اوراق به طور ویژه برای اجرای پروژه‌های زیست‌محیطی در نظر گرفته شده‌اند. از سوی دیگر، بسیاری از دولت‌ها، همکاری مشترک عمومی و خصوصی یا همان PPP را برای تامین مالی پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر تشویق می‌کنند. این مشارکت‌ها امکان ریسک و سرمایه‌گذاری مشترک میان نهادهای دولتی و شرکت‌های خصوصی را فراهم خواهد آورد. گزارش مجمع جهانی اقتصاد نیز تاکید می‌کند که چنین همکاری‌هایی برای افزایش زیرساخت‌های تجدیدپذیر ضروری است. از سوی دیگر، سرمایه‌گذاران نهادی به طور فزاینده‌ای سرمایه را به شرکت‌های انرژی تجدیدپذیر سهام عمومی تخصیص می‌دهند. وجوه متمرکز بر معیارهای زیست‌محیطی، اجتماعی و حاکمیتی این روند را هدایت خواهد کرد. پیرو این رویکرد در سرمایه‌گذاری، چشم‌انداز سرمایه‌گذاری بخش انرژی‌های تجدیدپذیر با ترکیبی از تامین مالی بدهی و سهام، با تاکید قوی بر پایداری مشخص می‌شود. همان‌طور که دولت‌ها و شرکت‌ها متعهد به کاهش ردپای کربن هستند، روش‌های نوآورانه تامین مالی مانند اوراق قرضه سبز نقش مهمی در بسیج سرمایه ایفا خواهند کرد. سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی در رده سوم بیشترین میزان سرمایه‌گذاری‌ها طی سال ۲۰۲۵ قرار خواهد گرفت. گزارش‌های موسسه PwC نشان می‌دهد بسیاری از شرکت‌های بزرگ جهان در حال ایجاد بازوهای خطرپذیر برای سرمایه‌گذاری مستقیم در استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی هستند. این سرمایه‌گذاری، به چنین شرکت‌هایی اجازه می‌دهد فناوری‌های پیشرفته را در فعالیت‌های اجرایی خود ادغام کنند و در عین حال بازدهی مالی نیز به‌دست آورند. این گزارش همچنین نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر شرکتی در هوش مصنوعی افزایش یافته که منعکس‌کننده تمایل شرکت‌ها برای باقی ماندن در رقابت است. دولت‌ها نیز در سراسر جهان در حال افزایش بودجه برای تحقیق و توسعه هوش مصنوعی از طریق کمک‌های بلاعوض و یارانه هستند. هدف این بودجه عمومی، تحریک نوآوری و تضمین رقابت ملی در فناوری‌های هوش مصنوعی است. قالب سرمایه‌گذاری در بخش هوش مصنوعی متنوع است و از سرمایه‌گذاری خطرپذیر شرکتی گرفته تا طرح‌های سرمایه‌گذاری عمومی را درگیر می‌کند. سرعت بالای پیشرفت فناوری نیازمند رویکردی چندوجهی برای سرمایه‌گذاری است که هم از منابع خصوصی و هم از منابع عمومی بهره می‌برد.
امنیت سایبری و تجارت الکترونیک، جذاب و هدفمند
در سال ۲۰۲۵، چشم‌انداز سرمایه‌گذاری، به ویژه در حوزه‌های امنیت سایبری، تجارت الکترونیک و خودروهای خودران دستخوش دگرگونی‌های مهمی خواهد شد. هر یک از این بخش‌ها، فرصت‌ها و چالش‌های منحصربه‌فردی ارائه می‌کنند و سرمایه قابل توجهی را از سرمایه‌گذاران خطرپذیر، شرکت‌های سهام خصوصی و سرمایه‌گذاران نهادی جذب می‌کنند. موسسه مک‌کینزی تحلیل کرده، از آنجا که تحول دیجیتال در سراسر صنایع شتاب می‌گیرد، نیاز به اقدامات امنیت سایبری قوی بیش از پیش احساس می‌شود. تهدیدهای سایبری در پیچیدگی و فرکانس در حال تکامل هستند و این امر سازمان‌ها را وادار می‌کند سرمایه‌گذاری زیادی در سازوکار‌های دفاعی خود داشته باشند. با تغییر به خدمات مبتنی بر حافظه ابری، انتظار می‌رود سرمایه‌گذاری در حوزه‌های امنیت ابری افزایش یابد. طبق گزارش موسسه جهانی IDC، پیش‌بینی می‌شود هزینه‌های مربوط به امنیت ابری تا سال ۲۰۲۵ به بیش از ۳۰ میلیارد دلار برسد که ناشی از نیاز سازمان‌ها به محافظت از داده‌های حساس ذخیره‌شده در ابر است.
از طرف دیگر، هوش مصنوعی در حال تبدیل شدن به یک تغییردهنده بازی در امنیت سایبری است. سرمایه‌گذاری‌ها به شرکت‌هایی سرازیر می‌شود که از هوش مصنوعی برای تشخیص تهدید، پاسخ به حادثه و تجزیه‌وتحلیل پیش‌بینی‌کننده استفاده می‌کنند. بر اساس گزارش موسسه PwC، راه‌حل‌های امنیت سایبری مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند زمان پاسخ‌دهی را تا ۹۰ درصد کاهش دهند و آنها را برای سرمایه‌گذاران بسیار جذاب کنند. بخش دیگری که برای سرمایه‌گذاران در سال ۲۰۲۵ اهمیت بسیار زیادی پیدا می‌کند، سرمایه‌گذاری در تجارت الکترونیک است. این بخش در سال‌های اخیر نوعی رشد انفجاری را تجربه کرده که با همه‌گیری کرونا، شتاب بیشتری گرفته است. با تغییر رفتار مصرف‌کننده به سمت خرید آنلاین، فرصت‌های سرمایه‌گذاری در این فضا بسیار فراوان است. در این فرآیند، سرمایه‌گذاری‌ها بر فناوری‌هایی تمرکز خواهند کرد که یکپارچه‌سازی میان تجربیات خرید آنلاین و آفلاین را ممکن می‌کنند. شرکت‌هایی که راه‌حل‌هایی برای مدیریت موجودی، انجام سفارش و تعامل با مشتری در کانال‌های متعدد ارائه می‌کنند، سرمایه بیشتری جذب خواهند کرد. گزارشی که موسسه مک‌کینزی منتشر کرده نشان می‌دهد که خرده‌فروش‌های همه‌کاناله می‌توانند نرخ رشد درآمد ۱۰ تا ۱۵درصدی را بیشتر از همتایان تک‌کانالی خود ببینند. با رشد تجارت الکترونیک، نیاز به تدارکات کارآمد و مدیریت زنجیره تامین نیز افزایش می‌یابد. شرکت‌های متخصص در فرآیندهای تحویل نهایی، اتوماسیون انبارداری، و دیده شدن زنجیره تامین، اهداف اصلی سرمایه‌گذاری خواهند بود.
با توجه به گزارش‌های منتشرشده، انتظار می‌رود بازار فناوری لجستیک به دلیل افزایش تقاضا برای خدمات تحویل سریع‌تر و مطمئن‌تر، رشد قابل توجهی داشته باشد. صنعت خودروهای خودران هم بخش دیگری است که در خط مقدم نوآوری‌های فناوری قرار دارد و انتظار می‌رود با نزدیک شدن به تجاری‌سازی، سرمایه‌گذاری قابل توجهی را در سال ۲۰۲۵ جذب کند. بر اساس تحلیل‌های موسسه‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری، در سال آینده میلادی سرمایه قابل توجهی به سمت شرکت‌هایی که سیستم‌های پیشرفته کمک‌راننده و فناوری‌های خودمختاری کامل را توسعه می‌دهند، هدایت خواهد شد. این رویکرد شامل سرمایه‌گذاری در فناوری حسگر، الگوریتم‌های یادگیری ماشینی و ابزارهای شبیه‌سازی می‌شود. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که بازار وسایل نقلیه خودران تا سال ۲۰۳۰ می‌تواند به یک تریلیون دلار برسد. با رواج بیشتر خودروهای خودران، شرکت‌هایی که بر رعایت مقررات و ایمنی تمرکز می‌کنند، شاهد افزایش سرمایه‌گذاری خواهند بود. این سرمایه‌گذاری‌ها، شامل پلت‌فرم‌هایی می‌شود که تضمین می‌کنند وسایل نقلیه استانداردهای ایمنی را برآورده می‌کنند و نظارت بر زمان واقعی سیستم‌های مستقل را ارائه می‌دهند. نکته مهم‌تر آن است که چهارچوب‌های نظارتی دولت‌ها، نقش مهمی در شکل دادن به استراتژی‌های سرمایه‌گذاری در این بخش ایفا خواهند کرد.
فین‌تک و فناوری ۵G
اکنون دو ماه دیگر تا آغاز سال ۲۰۲۵ زمان داریم و از شش ماه پیش، فرآیندهای سرمایه‌گذاری در حوزه‌های فین‌تک و فناوری ۵G به شکل ویژه‌ای مدنظر قرار گرفته است. تحلیل‌ها نشان می‌دهند هر دو حوزه برای رشد قابل توجهی که از طریق پیشرفت‌های تکنولوژیک و رفتار مصرف‌کننده رقم می‌خورد، در حال تکامل و تغییرات نظارتی هستند. بخش فین‌تک به دلیل تقاضا برای خدمات مالی دیجیتال، بهبود تجربیات مشتری و نیاز به مشارکت مالی، رشد زیادی را تجربه کرده است. با تداوم این روند، بخش پرداخت‌های دیجیتال به یکی از جذاب‌ترین حوزه‌ها برای سرمایه‌گذاری تبدیل شده است. انتظار می‌رود با افزایش تجارت الکترونیک و تراکنش‌های بدون تماس که به وسیله همه‌گیری کرونا سرعت گرفت، شرکت‌هایی که درگاه‌های پرداخت، کیف پول موبایل و راه‌حل‌های پرداخت همتابه‌همتا ارائه می‌کنند، بودجه قابل توجهی دریافت کنند. گزارشی از PwC نشان می‌دهد بازار جهانی پرداخت‌های دیجیتال می‌تواند تا سال ۲۰۲۵ به ۱۰ تریلیون دلار برسد و آن را به یک هدف اصلی برای سرمایه‌گذاران تبدیل کند.
از سوی دیگر، پلت‌فرم‌های وام‌دهی جایگزین که از فناوری برای ارائه سریع و کارآمد وام استفاده می‌کنند، در حال افزایش هستند. این پلت‌فرم‌ها اغلب از تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و یادگیری ماشینی برای ارزیابی اعتبار استفاده می‌کنند و به آنها اجازه می‌دهند به جمعیت‌هایی که خدمات کمتری دریافت می‌کنند خدمات دهند. پیش‌بینی می‌شود سرمایه‌گذاری در راه‌حل‌های وام آنلاین در سال ۲۰۲۵ نزدیک به ۲۵ درصد نرخ رشد مرکب سالانه داشته باشد که ناشی از تقاضای مصرف‌کننده برای دسترسی سریع‌تر به اعتبار است. فناوری‌های بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال و بخش فناوری بیمه نیز از دیگر بخش‌های حوزه فین‌تک هستند که در سال آینده میلادی با پیشرفت در سرمایه‌گذاری روبه‌رو خواهند بود. عرضه فناوری ۵G نیز قرار است با ایجاد سرعت انتقال داده‌های سریع‌تر، تاخیر کمتر و افزایش اتصال، صنایع مختلف را متحول کند. این جهش فناوری فرصت‌های جدیدی برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف ایجاد می‌کند. بخش قابل توجهی از سرمایه‌گذاری در ۵G بر ایجاد زیرساخت‌های لازم متمرکز خواهد شد.
شرکت‌های مخابراتی میلیاردها دلار برای ارتقای شبکه‌های موجود و استقرار برج‌های جدید ۵G سرمایه‌گذاری خواهند کرد. پیش‌بینی می‌شود که هزینه‌های جهانی برای زیرساخت‌های ۵G تا سال ۲۰۲۵ به ۲۰۰ میلیارد دلار برسد. این مبلغ، شامل سرمایه‌گذاری در شبکه‌های دسترسی رادیویی، شبکه‌های اصلی و سیستم‌های backhaul می‌شود. اینترنت اشیا از فناوری ۵G بسیار سود خواهد برد و امکان انتقال بی‌درنگ داده را میان دستگاه‌های متصل فراهم می‌کند. سرمایه‌گذاری‌ها نیز به سمت توسعه برنامه‌های اینترنت اشیا در شهرهای هوشمند، از جمله سیستم‌های مدیریت ترافیک، شبکه‌های هوشمند و راه‌حل‌های ایمنی عمومی هدایت خواهند شد. پیش‌بینی شده است که بازار جهانی اینترنت اشیا تا سال ۲۰۲۵ به ۱ /۱ تریلیون دلار برسد. پس از توسعه فناوری ۵G، بخش مراقبت‌های بهداشتی از طریق راه‌حل‌های پزشکی از راه دور، سود قابل توجهی برای سرمایه‌گذاران خواهد داشت. انتقال سریع‌تر داده‌ها، مشاوره‌های لازم میان ارائه‌دهندگان مراقبت‌های درمانی و بیماران را تسهیل می‌کند و همچنین امکان جراحی از راه دور را با استفاده از سیستم‌های روباتیک فراهم می‌آورد. مک‌کینزی پیش‌بینی می‌کند که درمان از راه دور می‌تواند تا سال ۲۰۲۵ به یک بازار ۲۵۰ میلیارددلاری تبدیل شود و سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی را در فناوری‌های مرتبط جذب کند. صنعت سرگرمی نیز شاهد سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی خواهد بود، زیرا ۵G قابلیت‌های پخش جریانی و تجربیات فراگیر را از طریق واقعیت افزوده و واقعیت مجازی امکان‌پذیر می‌کند. شرکت‌هایی که روی شبکه‌های تحویل محتوای بهینه‌شده برای ۵G تمرکز می‌کنند، با افزایش تقاضای مصرف‌کنندگان برای پخش با کیفیت بالا روبه‌رو خواهند شد و بنابراین، بخش زیادی از سرمایه‌گذاری‌ها را جذب خواهند کرد.
