عملکرد درخشان شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر در تامین نیاز زنجیره فولاد
زنجیره فولاد امروز به یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی و صنعتی کشور تبدیل شده است که نقش استراتژیکی را در توسعه پایدار، خلق ارزش، ایجاد اشتغال و توسعه صادرات ایفا می‌کند. در این بین، شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر که به عنوان یکی از بزرگ‌ترین بنگاه‌های اقتصادی کشور و منطقه به شمار می‌آید، حلقه طلایی این زنجیره محسوب می‌شود که بخش مهمی از مواد اولیه مورد نیاز این صنعت را تامین می‌کند. این شرکت در سال‌های اخیر توانسته است ضمن تامین بخش قابل‌توجهی از خوراک واحدهای فولادسازی بزرگ کشور، در حوزه صادرات محصولات خود به بازارهای بین‌المللی نیز موفق عمل کند.
موضوع شناسایی فرصت‌های فروش و توسعه بازارها، یکی از محورهای اساسی برای رشد هر سازمان یا بنگاه اقتصادی به شمار می‌آید. این راهبرد نه تنها می‌تواند به افزایش درآمدها منتج شود بلکه جایگاه سازمان را در محیط کسبوکار و نیز بازارهای داخلی و صادراتی بیش از پیش ارتقا خواهد بخشید. با توجه به اهمیت این مسئله، شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر چشم‌انداز ۱۴۱۰ را با هدف افزایش سهم از بازارها و نقش‌آفرینی پررنگ‌تر در صنعت فولاد برای خود تدوین کرده است. در همین راستا، این شرکت ۶ راهبرد اصلی را برای تحقق اهداف یاد شده مد نظر قرار داده است که شامل توسعه فعالیت‌های اکتشافی و تامین سنگ‌آهن، توسعه زیرساخت‌های انرژی، توسعه و تکمیل زنجیره ارزش فولاد، تنوع‌بخشی به حوزه‌های کسبوکار، توسعه فناوری معدنکاری و همچنین توسعه زیرساخت‌های توسعه‌ای و مدیریتی می‌شود. با این حال، باید توجه داشت که موضوع توسعه بازارها، حتی برای مجموعه‌ای در ابعاد شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر با موضوعاتی مانند رویکردهای نهادهای بالادستی با هدف تنظیم بازار، تحریم‌ها، بی‌ثباتی سیاست‌ها و مقررات صادرات و ایجاد محدودیت‌های متعدد از سوی وزارت صمت، الزام دولت و حرکت جهان به سمت کربن‌زدایی مواجه است.
گام در مسیر توسعه
اساسا همه بنگاه‌های اقتصادی در حوزه کسبوکار به دنبال افزایش سهم خود از بازارها و توسعه بازارهای فروش هستند. یکی از راهبردهایی که در نهایت می‌تواند این هدف را محقق کند، توسعه سبد محصولات و تولید محصولات باکیفیت است. تحولات اخیر بازارهای جهانی و چشم‌انداز قابل پیش‌بینی آن در آینده، از پررنگ‌تر شدن نقش برخی دیگر از محصولات معدنی به ویژه فلز مس حکایت دارد که یکی از مهم‌ترین محرک‌‌های آن، توسعه تولید خودروهای الکتریکی است. در همین راستا، شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر نیز اقدام به گسترش حوزه فعالیت خود، خارج از مرزهای زنجیره فولاد کرده است تا از این طریق، هم‌سو با تحولات و روندهای جهانی حرکت کند و سهم بیشتری از بازارها را به خود اختصاص دهد. یکی از گام‌های این شرکت برای ورود به سایر حوزه‌ها، حضور در کنسرسیوم‌های معدنی است؛ به طوری که این شرکت در حال حاضر یکی از اعضای کنسرسیوم مس جانجا به حساب می‌آید. گفتنی است که اقدامات استراتژیک «کگل» در این عرصه تنها به ورود به حوزه مس محدود نشده‌اند و حرکت به سمت احداث کارخانه تولید طلا، فلزات نادر خاکی و استحصال عناصر باارزش از شورابه‌ها، از دیگر برنامه‌هایی است که در دستور کار این شرکت قرار دارند. گفتنی است که این شرکت در حال اکتشاف و عقد قرارداد استخراج طلا و مس در استان سیستان و بلوچستان بوده که در این میان، احداث کارخانه برای معدن طلای سیاه جنگل و نیز انجام مطالعات اولیه برای اکتشافات مس و طلا از معدن جانجا در جریان است.
یکی دیگر از عواملی که می‌تواند در مسیر توسعه بازارها موثر واقع شود و به بنگاه‌های تولیدی در این زمینه کمک کند، عامل کیفیت است. از این رو، شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر نیز به عنوان یکی از نقش‌آفرینان تعیین‌کننده زنجیره فولاد کشور در صدد آن است تا با ارتقای کیفیت محصولات، نه تنها جایگاه خود در بازارهای داخلی را حفظ کند و ارتقا ببخشد بلکه به نقش‌آفرینی در بازارهای صادراتی نیز بپردازد. در همین راستا، این شرکت توسعه خدمات آنالیز و بهبود کیفیت محصولات را در استراتژی‌ها و اهداف بلندمدت و کوتاه‌مدت خود مدنظر قرار داده است. این عامل همچنین جایگاه ویژه‌ای را در طرح‌های توسعه‌ای شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر به خود اختصاص می‌دهد؛ به طوری که پروژه‌های افزایش ظرفیت و بهبود کیفیت خطوط ۵، ۶ و ۷ کنسانتره، بهبود کیفیت محصول خط ۴ تولید کنسانتره و همچنین بهبود کیفیت محصول گندله‌سازی یک و ۲ گل‌گهر در میان مهم‌ترین طرح‌های توسعه‌ای این شرکت قرار دارند. شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر همچنین در برنامه‌های آینده خود بحث بهینه‌سازی خطوط تولید را با هدف بهبود کیفیت محصول مد نظر قرار داده است. موارد یاد شده که نشان از گام‌های بلند شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر در راستای ارتقای کیفیت دارند، بی‌تردید می‌توانند مسیر این شرکت را برای افزایش سهم از بازار و توسعه بازارهای فروش هموار کنند.
فرصت نقش‌آفرینی
سیاست‌گذاری توسعه بازارها در شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر به عنوان یکی از بزرگ‌ترین قطب‌های معدنی و صنعتی کشور و منطقه به گونه‌ای است که در وهله نخست باعث کسب سود و ایجاد ارزش افزوده بیشتر شود. بنابراین هدف‌گذاری فروش در شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر از طریق مقایسه ارزش افزوده فروش داخلی و صادراتی و نیز شرایط بازار مشخص می‌شود زیرا اولویت این شرکت تامین مواد اولیه شرکت‌های فولادی داخلی است. عملکرد فروش داخلی و صادراتی شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر در سال‌های اخیر به ترتیب در نمودارهای یک و ۲ ارائه شده است. چنانکه مشاهده می‌شود، مقدار فروش داخلی این شرکت از ۹ میلیون و ۴۶۳ هزار تن در سال ۱۳۹۵، به ۱۳ میلیون و ۴۷۶ هزار تن در سال ۱۴۰۲ رسیده است. این روند را به نوعی می‌توان استفاده حداکثری شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر از تشدید شرایط تحریم و همچنین بحران همه‌گیری کرونا در حد فاصل سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ (که طبیعتا با تاثیر بر بازارهای جهانی همراه بوده)، از طریق افزایش نقش‌آفرینی در بازارهای داخلی تلقی کرد. اصلی‌ترین مشتریان شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر در سال گذشته به ترتیب شرکت‌های توسعه آهن و فولاد گل‌گهر، فولاد کاوه جنوب کیش، جهان فولاد سیرجان، فولاد خوزستان و فولاد هرمزگان بوده‌اند.
شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر در سال ۱۴۰۲ بیش از ۶۴۷ هزار و ۶۴۰ میلیارد ریال از محصولات خود را به فروش رسانده که با رشد بیش از ۵۵ درصدی در مقایسه با عملکرد سال ۱۴۰۱ در این شرکت همراه بوده است. در این میان، ارزش فروش محصولات این شرکت در بازار داخلی بیش از ۶۱۳ هزار و ۱۳۶ میلیارد ریال بوده که سهم ۹۴/۶ درصدی را از کل مبلغ فروش به آن اختصاص می‌دهد. ارزش فروش داخلی این شرکت در سال گذشته با رشد قابل توجه ۶۶ درصدی همراه بوده است که از جمله عوامل موثر بر آن می‌توان به افزایش نرخ و مقدار فروش با توجه به افزایش قیمت‌های فروش در بورس کالا و افزایش قیمت جهانی شمش نسبت به سال مالی قبل از آن اشاره کرد. گفتنی است که ارزش فروش شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر در بورس کالا بیش از ۴۱۲ هزار و ۳۹ میلیارد ریال بوده و سهم ۹ درصدی از فروش کنسانتره و ۴۹ درصدی از فروش گندله در بورس کالا به این شرکت اختصاص یافته است.
در طرف مقابل، ارزش فروش صادراتی این شرکت در سال گذشته به‌رغم افزایش نرخ جهانی، با کاهش ۲۷ درصدی در مقایسه با سال مالی قبل از آن همراه بوده است که علت این مسئله به افزایش سهم فروش داخلی نسبت به فروش صادراتی برمی‌گردد. همچنین باید توجه داشت که این شرکت موظف به عرضه کلیه محصولات خود در بورس کالا به صورت هفتگی است. ارزش فروش کنسانتره شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر در سال گذشته در بازارهای داخلی و صادراتی، به ترتیب بیش از ۳۰ هزار و ۷۵۳ میلیارد ریال و چهار هزار و ۸۷ میلیارد ریال بوده است. این شرکت همچنین بیش از ۵۷۶ هزار و ۹۹۱ میلیارد ریال از محصول گندله خود را در بازار داخلی و ۳۰ هزار و ۴۱۶ میلیارد ریال از این محصول را نیز در بازارهای صادراتی به فروش رسانده است.بررسی عملکرد فروش شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر از منظر تناژ فروش نشان می‌دهد که این شرکت در سال قبل، بیش از ۱۴ میلیون و ۳۰۲ هزار تن از محصولات خود را به فروش رسانده است. این شرکت بیش از ۱۳ میلیون و ۴۷۶ هزار تن از محصولات خود را در بازارهای داخلی به فروش رسانده که از این مقدار، بیش از هشت میلیون و ۷۴۴ هزار تن در بورس کالا به فروش رفته است. همچنین می‌توان گفت که شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر به تنهایی بیش از ۱۰ درصد از میزان وزنی فروش کنسانتره و ۴۷ درصد از فروش وزنی گندله در بورس کالا را به خود اختصاص داده است. گفتنی است که میزان فروش داخلی کنسانتره و گندله این شرکت در سال ۱۴۰۲، به ترتیب بیش از ۹۵۷ هزار و ۵۳۴ تن و بیش از ۱۱ میلیون و ۷۳۸ هزار تن بوده است. این شرکت همچنین در سال گذشته بیش از ۱۰۹ هزار و ۷۱۱ تن از محصول کنسانتره و ۷۱۶ هزار و ۴۷۹ تن از محصول گندله خود را نیز در بازارهای صادراتی به فروش رسانده است.
