ایران بزرگ ترین تولید کننده آهن اسفنجی گازی در دنیا
جلسه هم اندیشی نخبگان صنعت فولاد ایران با حضور مدیران عامل و هیات مدیره شرکتهای فولادی و انجمن آهن و فولاد به همت شرکت فولاد خوزستان، ۳۰ مهرماه در حاشیه نمایشگاه سمپوزیوم فولاد ۱۴۰۳ با محوریت راهکارهای مشارکت محور برای حل مسائل روز صنعت فولاد برگزار شد.
سید رسول خلیفه سلطان عضو هیات مدیره انجمن آهن و فولاد در این جلسه اظهار داشت: ایران باید حداقل ۳۴ میلیون تن سالانه تولید فولاد داشته باشد که اگر این محقق میشد از بسیاری کشورها پیشی میگرفتیم اما با وجود کاهش تولید فولاد در ایران، تنها برنامه ای که تا ۱۴۰۴ توانسته به فعالیت برسد زنجیره فولاد و معدن بوده است. ایران بزرگ ترین تولید کننده آهن اسفنجی گازی در دنیا است و جزو ۱۵ صادر کننده برتر جهان به حساب میآید اما مشکلات زیاد در مسیر تولید، صادرات و واردات ایران را زمینگیر کرده است، به طور مثال امسال در ۳ ماهه دوم تولید نسبت به ۳ ماهه اول کاهش پیدا کرده و ۶ ماهه دوم نسبت به ۶ ماهه اول روند کاهشی خواهد داشت.
وی افزود: در مسیر صادرات، تغییر و نوسان ارز نیمایی و دستورالعملهای خلقالساعه و ایرادات در سامانه قیمت گذاری و تامین ارز نیمایی موجب شده که صادرات با بحران روبهرو شود و نیاز است نرخ ارز درست شود و همچنین نیاز به اصلاح بازار داخل داریم. با وجود احساس نیاز بازار داخلی مسائل بورس و بازار بورس و کالا موجب کُند شدن روند عرضه و تقاضا شده است که در مسئله تولید و عرضه و تامین ورق در بورس چالش ایجاد شده است. صادرات اسلب و رقابت با چین و ترکیه و پیشروی این کشورها از ایران می تواند مسئله ساز شود. امید است با همراهی شرکتهای فولادی و ایجاد مسیر توسط مسئولان، چالش ها هموار شود.
امین ابراهیمی مدیرعامل فولادخوزستان در این جلسه گفت: صنعت فولاد به عنوان یکی از صنایع حیاتی، نزدیک ۵ درصد سهم تولید ناخالص داخلی و ۱۶ درصد بازار سرمایه ایران را دارد و رشد و توسعه آن امروز به ۴۹ میلیون تن رسیده است که سایر صنایع از جمله: برق، گاز، راه و ... همچون فولاد عمل نکرده و عقب ماندگی آن تاثیر منفی بر صنعت فولاد دارد. حاشیه سود صنعت فولاد کشور امروز به زیر ۱۰ درصد رسیده که درآمد و هزینه دو مولفه مهم آن است که با سیاستهای داخلی و خارجی و تاثیر قیمتهای جهانی و بحث ارز و اتفاقهایی که در حوزه ارز و به ویژه ارز نیمایی افتاده، تاثیر مستقیم دارد. هزینه ها یک روند افزایشی ۴۹ درصدی داشته است که این نشان از وضعیت وخیم صنعت فولاد است، امروز قیمت تمام شده فولاد نزدیک ۲۰ تومان است و روند قیمت تمام شده شمش و اسلب ... موجب ضرر و زیان بوده و سودی که انتظار میرفت محقق نشده و باید مشکلات انرژی (در تابستان برق و زمستان گاز) را در نظر گرفت. تاثیر چالش انرژی خود، موجب مسئله در روند صنعت فولاد است.
وی افزود: امروزه اقتصاد خطی در صنعت فولاد بکار می رود که باید به سمت اقتصاد چرخشی برویم که یکی از بحث ها و چالش های مهم در فولاد میتواند این باشد. مسائل حکومتی و بخشنامه ها و دستورالعملهای خلقالساعه شرایط کسبوکار را با مشکل مواجه می کند و نیاز است که به حداقل برسد.
ابراهیمی افزود: صنعت فولاد پتانسیل ارزآوری ۲۵ درصدی دارد و نیاز است زیرساختها تقویت شود و چالش های پیش رو رفع شود.
نجفی زاده رئیس انجمن آهن و فولاد ایران گفت: در صنعت فولاد امکانات و چالش هایی داریم که برخی موقتی هستند و نیاز به راهکار موقتی دارد اما برای رفع اساسی آن نیاز به راهکارهای آیندهنگرانه است و تولید فولاد سبز و رسیدن به فولاد سبز نیاز به راهکارهای بلند مدت دارد، فولاد صنعت پایه است که موجب رشد سایر صنایع دیگر است و چالش های انرژی برق و گاز این صنعت را با مشکلات دوچندان زیرساختی روبهرو کرده است.
وی افزود: ظرفیت تولید فولاد سال ۲۰۲۳ در ایران ۵۸ میلیون تن اعلام شده است و ترکیه ۳۳.۷ میلیون تن تولید کرده و ظرفیت ۵۴ میلیون تنی دارد و از نظر ظرفیت معدنی استرالیا اول و ایران هشتم است و ۳.۵ میلیون تن ظرفیت سنگ آهن دارد. ایران نیاز دارد از تکنولوژیهای جدید برای بهرهوری بیشتر استفاده کند و راهکارهای علمی را پیش گیرد.
امیر علیقلیزاده مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صمت بیان کرد: ازدیاد بخشنامهها که یکی از چالشهای صنعت فولاد است باید مورد بررسی قرار گیرد و برخی از آنها باطل شود. بخشنامه ها در حوزه صنعت و معدن و کشور جمعآوری شده است و با دستور مسئولان یک برنامه کلی صنعت و معدن ارائه خواهد شد و از بخشنامه خلقالساعه پیشگیری می شود.
وی افزود: تامین سرمایه در گردش و تامین مواد اولیه ظرفیت کاذب ایجاد کرده و مراحل پیاپی آن نیازمند بررسی است. ظرفیتهای کاذبی ایجاد شده که نیازمند رفع آن هستیم و در حال حاضر مشغول پایش مجوزهای کسب شده هستیم که این پایش به راهبردی کردن ظرفیتسازیها کمک میکند.
وی افزود: فولاد سبز در ایران با وجود آهناسفنجی مناسب، شرایط خوبی میتواند داشته باشد که در راستای مارکت جهانی باید بتوانیم جایگاه خود را ایجاد کنیم و برنامههای راهبردی و آینده نگر را مطرح کنیم. چالش انرژی گاز و برق و بهینهسازی نهادههای گازی را باید در کنار کمبود انرژیها در نظر بگیریم، چالش ارزی از خرداد ماه مورد پیگیری قرار گرفته است و در حال حاضر ۱۸۰۶ شرکت کتاژی برای صادرات معرفی شدهاند و در هفته آینده لیست ۲۷۰۰ شرکت به بانک مرکزی اعلام خواهیم کرد. ظرفیت صادرات شرکت ها ۱۰۰ درصد باز شده و توافقهای اولیه برای صادرات و تعاملات در همه زمینههای حتی تامین ماشین آلات معدنی برای کتاژهای موجود شرکتها ایجاد شده است. امید است با هماندیشی و همراهی فولادی ها با بخش دولتی بتوانیم موانع پیش رو را به حداقل ممکن برسانیم.
خداداد غریبپور مدیرعامل صندوق بازنشستگی کارکنان بانکهای کشور گفت: ما باید به سوی صادرات محصولات با ارزش افزوده بالا حرکت کنیم.
وی افزود: ارزش ذاتی فولاد خوزستان ۴۵ همت است. روز به روز ارز نیمایی که در حال حاضر ۴۸۰ هزار ریال است، فاصلهی خود را با ارزش بازار کم میکند. کشور باید رویکرد درازمدت داشته باشد. در مقابل ۲/ ۴۹ میلیون تن صادرات، یک میلیون تن واردات وجود دارد. این بدان معنا است که محصولات با ارزش افزوده بالا وارد نموده و محصولات با ارزش افزوده پایین صادر میکنیم. این در حالی است که باید به سوی صادرات محصول با ارزش افزوده بالا حرکت کنیم.
ما در سه ماهه نخست سال جاری، ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار تن صادر نمودهایم. برای تشویق صادرات، باید نرخ ارز نیمایی افزایش یابد. زیرا تراز ارزی کشور را بهبود بخشیده و همچنین ارز مورد نیاز کشور را تامین میکند.
وی گفت: یکی از حاشیههای سود، نرخ تامین مالی است. زمانی که حاشیه سود کم شود، سرمایهگذاری نیز کاهش مییابد.
غریب پور با پیشنهاد تشکیل شورای عالی سرمایهگذاری در کشور گفت: خوب است که تامین مالی در کشور، زیر نظر شورایی بهنام شورای عالی سرمایهگذاری انجام شود. بسیاری از کشورها تامین مالی را بانکها انجام میدهند. در حال حاضر ۸۸ درصد اوراق تامین مالی در اختیار بانکها و ۱۲ درصد از محل بازار سرمایه میباشد.
غریبپور تصریح نمود: این کشور برای رشد اقتصادی و عدالت اجتماعی نیاز به سرمایهگذاری دارد، این ظرفیت به طور علمی، فنی و تکنولوژی انجام شده است. با نگاهی متوازن به امر سرمایه گذاری و بازرگانی، تولید و عرضه فولاد در بازار جهانی، نیاز به بازبینی دارد. ما جایگاه دهم در تولید فولاد و جایگاه نوزدهم در مصرف فولاد در دنیا را دارا میباشیم. به قولی، نصف صادرات مواد معدنی کشور، فولاد میباشد.
غریبپور اظهار داست: باید هماهنگی میان تولید کنندگان و مسئولان مرتبط با تولید فولاد در کشور، نظام بانکی و نرخهای بازار بوجود بیاید تا شاهد یک نشاط در صنعت فولاد کشور باشیم.
وی در پایان با اشاره به اصلاح نرخ ارز نیمایی خاطرنشان کرد: امیدواریم در آیندهی نزدیک شاهد رونق بازار آهن و فولاد در کشور باشیم.