تحلیلی بر صادرات سنگ‌های ساختمانی پرتغال در 10 ماه سال 2024
سیامک اخطاری مشاور و کوچ توسعه صادرات سنگ‌های ساختمانی ایران آلمان
طبق آخرین آمار موجود، صادرات محصولات سنگی پرتغال در ده ماه نخست سال 2024 به رقم بیش از 399 میلیون یورو برای حدود 1,510,747 تن رسیده است. این میزان نسبت به مدت مشابه در سال 2023 5.86%- در ارزش و 9.51%- در مقدار کاهش داشته است. میانگین قیمت هر تن سنگ صادرشده در این بازه زمانی 264.19 یورو در هر تن بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 4.03% افزایش داشته است.
لازم به ذکر است که میانگین "نهایی" قیمت هر تن سنگ طبیعی صادر شده در سال گذشته به شرح زیر بوده است:
هند: 158.89 دلار در هر تن
پرتغال: 283.76 دلار در هر تن
ترکیه: 307.04 دلار در هر تن
اسپانیا: 508.01 دلار در هر تن
برزیل: 610.37 دلار در هر تن
چین: 815.56 دلار در هر تن
ایتالیا: 1092.74 دلار در هر تن
53.78% از صادرات سنگ طبیعی پرتغال به بازار اروپا اختصاص دارد که در این بخش 6.99%- کاهش داشته، در حالی که بازار خارج از اروپا 46.22% از صادرات را تشکیل داده که در آن نیز 4.52%- کاهش مشاهده شده است.
اگر به مقاصد اصلی صادراتی توجه کنیم، فرانسه با 6.39%+ در رتبه اول قرار دارد، پس از آن چین با 12.96%- و اسپانیا با 8.08%- در جایگاه‌های بعدی هستند.
تحلیل تخصصی نگارنده: چرا پرتغال با حضور کم‌رنگ در نمایشگاه ورونا به این دستاوردها رسیده است؟
1. استراتژی تمرکز بر بازارهای سنتی و پایدار:
پرتغال عمدتاً به کشورهای اروپایی و چین متکی است که تقاضای پایدار دارند. در حالی که بسیاری از کشورها به دنبال ورود به بازارهای جدید هستند، پرتغال بر حفظ مشتریان اصلی و توسعه روابط بلندمدت تمرکز کرده است.
2. افزایش قیمت صادراتی با بهبود کیفیت و ارزش افزوده:
رشد 4.03% قیمت متوسط هر تن نشان می‌دهد که پرتغال به‌جای افزایش حجم صادرات، بر افزایش ارزش محصول تمرکز کرده است. این استراتژی باعث شده کاهش حجم صادرات، اثرات کمتری بر درآمد کلی داشته باشد.
3. کاهش وابستگی به نمایشگاه‌های فیزیکی:
در حالی که کشورهایی مثل ایتالیا و ترکیه به نمایشگاه‌هایی مانند ورونا وابسته‌اند، پرتغال از شبکه‌های تجاری پایدار، ارتباط مستقیم با خریداران و بازاریابی هدفمند بهره می‌برد. این رویکرد باعث شده حتی با حضور کم‌رنگ در نمایشگاه‌های بین‌المللی، موقعیت خود را در بازار حفظ کند.
4. موقعیت استراتژیک و هزینه‌های رقابتی:
پرتغال در مقایسه با کشورهای اروپایی نظیر ایتالیا و اسپانیا، هزینه تولید و نیروی کار کمتری دارد. همچنین نزدیکی به بازارهای هدف اروپایی باعث کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل شده است.
چگونه ایران می‌تواند از این استراتژی الگو بگیرد؟
تمرکز بر افزایش ارزش افزوده به‌جای افزایش صرفاً حجم صادرات: ایران می‌تواند با بهبود فرآوری سنگ، افزایش کیفیت برش و پرداخت، طراحی‌های مدرن و بسته‌بندی مناسب، میانگین قیمت صادراتی خود را افزایش دهد.
ایجاد شبکه‌های ارتباطی پایدار به‌جای وابستگی به نمایشگاه‌ها: نمایشگاه‌ها مهم هستند، اما ساختارهای صادراتی منسجم، برندینگ قوی و مذاکرات بلندمدت با خریداران بین‌المللی ضروری‌تر است. پرتغال نشان داده که می‌توان بدون حضور پررنگ در نمایشگاه‌های فیزیکی نیز رشد کرد.
هدف‌گذاری روی بازارهای پایدار و دارای قدرت خرید بالا: پرتغال به بازارهای اروپا و چین متکی است، ایران نیز می‌تواند بر بازارهای اروپایی، کشورهای حوزه خلیج فارس و شرق آسیا تمرکز کند.
بهینه‌سازی زنجیره تأمین و کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل: با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران، ایجاد زیرساخت‌های لجستیکی، همکاری با شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی و بهینه‌سازی هزینه‌های صادرات می‌تواند رقابت‌پذیری کشور را افزایش دهد.
توسعه فرآوری داخلی و کاهش خام‌فروشی: یکی از دلایل موفقیت پرتغال، صادرات محصولات فرآوری‌شده و باکیفیت است. ایران نیز باید از خام‌فروشی فاصله گرفته و روی توسعه واحدهای تولیدی مدرن سرمایه‌گذاری کند.
جمع‌بندی
لازم به یادآوری است هزینه تولید فرآوری در کشورهای اروپایی بالا است بنابراین تمرکز بر کیفیت کالا و حضور مستمر دو عامل تعیین کننده برای حضور در جمع رقیبان است.
پرتغال نشان داده که حضور در نمایشگاه‌ها تنها یکی از عوامل موفقیت است، نه همه چیز! این کشور با تمرکز بر کیفیت، ثبات در بازارهای هدف، کاهش هزینه‌ها و توسعه روابط مستقیم با مشتریان توانسته به رشد خود ادامه دهد. ایران نیز می‌تواند با الگوگیری از این مدل، سهم بیشتری از بازارهای بین‌المللی کسب کند.
