اثر صادرات ماشین‌آلات فرآوری سنگ طبیعی ایتالیا بر بازار هدف
سیامک اخطاری مشاور و کوچ توسعه صادرات سنگ‌های ساختمانی ایران آلمان
در ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۴، ارزش صادرات ماشین‌آلات، ابزار و دیگر تجهیزات فرآوری سنگ طبیعی ایتالیا نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۲.۳٪ کاهش یافت.
با در نظر گرفتن "ده کشور اصلی" خریدار ماشین‌آلات و تجهیزات ایتالیایی، صادرات ایتالیا به ترکیه (۲) با افزایش ۳۴.۷٪، به فرانسه (۳) با افزایش ۴۴.۳٪، به اسپانیا (۴) با افزایش ۷.۶٪، به بریتانیا (۵) با افزایش ۲۲.۳٪ و به برزیل (۹) با افزایش ۵.۴٪ همراه بود. درحالی‌که صادرات به ایالات متحده (۱) با کاهش ۲۱٪، به کانادا (۶) با کاهش ۸.۵٪، به آلمان (۷) با کاهش ۳۴.۲٪، به پرتغال (۸) با کاهش ۱۴.۶٪ و به لهستان (۱۰) با کاهش ۲۳.۹٪ مواجه شد. شایان ذکر است که در ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۴، صادرات ماشین‌آلات و تجهیزات ایتالیایی به ایالات متحده (۱) بیش از ۱.۸ برابر صادرات به ترکیه (۲) و حدود ۲.۲ برابر صادرات به فرانسه (۳) بوده است.
افزایش صادرات ماشین‌آلات فرآوری به کشورها، به‌ویژه در حوزه سنگ‌های ساختمانی، نشان‌دهنده رشد توان تولیدی و بهبود فرآوری محصولات در آن بازارهاست. این موضوع به‌وضوح باید در محاسبات و هدف‌گذاری بازارهای صادراتی ایران مدنظر قرار گیرد. برای ایران، که تلاش می‌کند در بازار رقابتی صنعت سنگ ساختمانی جهان باقی بماند، اتخاذ رویکردهای جسورانه توسط متولیان تولید، امری ضروری است.
یکی از این رویکردها، حضور فیزیکی در بازارهای هدف است تا دسترسی آسان‌تر مشتریان به سنگ‌های ساختمانی فراهم شود. ایران با برخورداری از تنوع رنگ، نوع و زیبایی سنگ‌ها، مزیت رقابتی قابل‌توجهی دارد. بااین‌حال، زمانی که دسترسی به سنگ‌ها دشوار باشد، پروژه‌ها به سمت محصولاتی متمایل می‌شوند که:
اعتماد مشتریان به تأمین پایدار را جلب کنند.
معامله‌پذیری آسان داشته باشند.
دارای ضمانت کیفیت باشند.
ساده‌سازی مسیرهای مالی برای خرید را ارائه دهند.
سنگ طبیعی محصولی حسی است مانند صادرات فرش این محصول ضروری است که در هنگام خرید لمس شده از نزدیک مورد بررسی مشتریان قرار گیرد.
نگاهی به آمار صادرات ایتالیا و درس‌هایی برای ایران
کاهش صادرات ماشین‌آلات فرآوری ایتالیا در برخی کشورها نظیر ایالات متحده (۱) (-۲۱٪) و آلمان (۷) (-۳۴.۲٪)، علیرغم افزایش در کشورهایی مانند ترکیه (۲) (+۳۴.۷٪) و فرانسه (۳) (+۴۴.۳٪)، نشان‌دهنده اهمیت انتخاب بازارهای هدف به‌صورت هوشمندانه است. بازارهای نوظهور یا کمتر اشباع‌شده مانند فرانسه، فرصت‌هایی برای رشد ارائه می‌دهند، درحالی‌که در بازارهای بالغ مانند ایالات متحده، رقابت بسیار شدید است.
استراتژی پیشنهادی برای ایران
تحلیل بازارهای هدف: شناسایی کشورهایی با نیاز بالاتر به ماشین‌آلات فرآوری و توجه به ظرفیت آنها برای توسعه صنعت فرآوری.
حضور مؤثر: تأسیس نمایندگی یا مراکز خدمات در کشورهای هدف برای تسهیل ارتباطات و خدمات پس از فروش. ایجاد سازماندهی صادراتی - حضور فیزیکی در بازار هدف -
نوآوری در تأمین مالی: ساده‌سازی روش‌های پرداخت و ارائه ضمانت‌های کیفی برای جلب اعتماد مشتریان.
استفاده از مزیت رقابتی سنگ‌های ایران: برجسته‌سازی تنوع، زیبایی و کیفیت سنگ‌های ایرانی در نمایشگاه‌ها و بازارهای بین‌المللی.دارا بودن شریک تجاری محلی در بازار هدف - ثبت شرکت حقوقی و حضور فیزیکی.موردی که برخی مجموعه‌های تولیدی در کشورهای ترکیه و امارات و آسیای میانه انجام داده‌اند.
اگر صنعت سنگ ساختمانی ایران بخواهد در رقابت جهانی باقی بماند، نیاز به اجرای یک استراتژی صادراتی جسورانه و منسجم و بلند مدت دارد که بر شناسایی و بهره‌برداری از فرصت‌ها در بازارهای جدید تمرکز کند.تشکلهای تخصصی سنگ می‌توانند اتخاذ رویکردهای مناسبات تجاری و لابی گری هیات‌های تجاری ایرانی را برای دسترسی بیشتر و ایجاد ارتباط موثر یاری نمایند.
چرا چین در گزارش حضور ندارد؟
رقابت مستقیم با ایتالیا: چین یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان ماشین‌آلات فرآوری سنگ و سنگ‌های ساختمانی در جهان است. ممکن است صادرات ایتالیا به چین محدود باشد، زیرا چین خود در این حوزه بسیار رقابتی عمل می‌کند و حتی به‌عنوان تأمین‌کننده عمده جهانی شناخته می‌شود.
بازار مصرف داخلی بالا: چین دارای تقاضای داخلی بسیار بالایی برای سنگ‌های ساختمانی و ماشین‌آلات فرآوری است. این ممکن است باعث شود که نیاز به واردات تجهیزات از کشورهایی مثل ایتالیا کاهش یابد.
تفاوت در ساختار بازار: ماشین‌آلات فرآوری ایتالیایی معمولاً کیفیت بالا و تکنولوژی پیشرفته‌ای دارند که ممکن است بیشتر در بازارهای لوکس یا کشورهای توسعه‌یافته مورد توجه قرار گیرد. در مقابل، چین ممکن است بیشتر بر تولید انبوه و ارائه محصولات با قیمت‌های رقابتی تمرکز کند.
استنباط از عدم ذکر چین در گزارش
رقابت‌پذیری و خودکفایی: نبود چین در لیست ده کشور اصلی واردکننده ماشین‌آلات ایتالیایی نشان‌دهنده این است که این کشور به‌جای وابستگی به واردات، بر تولید و صادرات متمرکز است.
اثرگذاری بر صادرات ایتالیا: چین به‌عنوان یکی از رقبای اصلی در بازار ماشین‌آلات و سنگ، احتمالاً سهم عمده‌ای از بازارهایی که کاهش صادرات ایتالیا در آنها مشاهده شده (مانند ایالات متحده یا آلمان)، را تصاحب کرده است.
جایگاه چین در استراتژی ایران
برای ایران، شناخت جایگاه چین اهمیت زیادی دارد:
همکاری یا رقابت: ایران می‌تواند با چین به‌عنوان شریک تجاری در زمینه تولید مشترک یا استفاده از فناوری‌های پیشرفته همکاری کند.
استفاده از تجربه چین: با بررسی نحوه ورود چین به بازارهای جهانی و استفاده از سیاست‌های قیمتی و کیفی، می‌توان درس‌هایی برای بهبود موقعیت صادراتی ایران گرفت.
ایجاد تمایز در بازار: با تأکید بر کیفیت، تنوع و زیبایی سنگ‌های ایران، می‌توان تمایزی نسبت به محصولات انبوه و ارزان‌قیمت چینی ایجاد کرد.
به‌طور خلاصه، عدم حضور چین در این گزارش نشان‌دهنده قدرت تولید داخلی و صادراتی این کشور است که می‌تواند تأثیرات مهمی بر بازار جهانی ماشین‌آلات و سنگ ساختمانی داشته باشد.
