احتمالا معجزهای در کار نیست
بازار سرمایه آخرین روزهای دولت سیزدهم را کم‌رمق و با حجم و ارزش معاملات پایین می‌گذراند، درحالی‌که در برخی از تحلیلگران این خوش‌بینی وجود داشت که دولت دست‌کم در آخرین روزها و برای مثبت‌کردن کارنامه به‌جا مانده، اقداماتی حمایتی در بورس انجام دهد اما شاهد اتفاق ویژه‌ای نبودیم.
روز گذشته ۱۱۰میلیارد‌تومان دیگر سرمایه از بازار خارج شد و ۵۰درصد نمادهای بورسی در محدوده‌های منفی معامله شدند، شاخص‌کل بورس نیز با کاهش ارتفاع بیش از ۳هزار‌واحدی در محدوده ۲میلیون و ۱۶۹هزار واحد ایستاد، اما در هفته آینده مراسم تحلیف مسعود پزشکیان انجام می‌شود. وی که با وعده‌های اقتصاد باز و به دور از دستور و سرکوب و ارز تک‌نرخی و... اقبال بازار سهام را نسبت به خود جلب کرده‌بود اما برای اجرایی‌کردن این سیاست‌ها راه سختی در پیش دارد، راهی که اگر ترامپ صندلی کاخ‌سفید را اشغال کند برای تیم سیاسی پزشکیان سخت‌تر نیز خواهد شد، بنابراین به اعتقاد تحلیلگران نمی‌توان انتظار معجزه کوتاه‌مدتی در بازار داشت اما در مسیر اصلاح قرارگرفتن موضوعی است که به‌تنهایی می‌تواند به شکل‌گیری یک روند نه‌چندان قوی اما مثبت در بازار منجر شود و با اجرا و تداوم این سیاست‌ها می‌توان به جبران عقب‌ماندگی‌های بورس خوشبین بود.
اقبال بورس به کابینه؟
مهدی دلبری، تحلیلگر بازار سرمایه در این‌خصوص گفت: این هفته، هفته آخر مجامع بود و شرکت‌های بزرگی نیز مجامع خود را برگزار کردند و تقریبا کارنامه عملکرد همه شرکت‌ها مشخص بود. متاسفانه گزارش عملکرد فصلی شرکت‌ها نیز گزارش‌های خوبی نبود و شاهد پایین‌ترین حاشیه سود فصلی طی 20 فصل اخیر در صنایع بودیم و کمترین سود دلاری چند فصل اخیر را در فصل بهار شاهد بودیم. انتشار همزمان گزارش‌های فصل بهار با بر‌‌گزاری مجامع را شاهد بودیم که متاسفانه آنها هم چنگی به دل نزدند و در مجامع اکثرا به‌دنبال منافع کارمندان، بازنشستگان و دولت هستند و منافع خاصی برای سهامداران نداشت.وی ادامه‌داد: تقریبا در این دو دهه فعالیت بازار سرمایه امسال جزو معدود سال‌هایی بود که سردترین فصل مجامع را شاهد بودیم و سهام اندکی بعد از مجمع مثبت بازگشایی شدند و این نشان می‌دهد بازار بی‌رمق است و غیر‌از شنبه بعد از انتخابات که رشد نسبتا خوبی داشتیم و رکورد 15ماهه را شکستیم، سایر روزها به لحاظ ارزش معاملات و خروج منابع از صندوق‌های سهامی و حقیقی‌ها کم‌رونق بود و متاسفانه دولت سیزدهم حتی در آخرین روزهای کاری خود نیز نگاهی به بازار سرمایه نداشت و لطفش شامل حال این بازار نشد و این در حالی است که می‌توانست قسمتی از اشتباهات خود را اصلاح کند.
هرچند دو اصلاح دیرهنگام مثل ابلاغیه اصلاح نرخ خوراک فرآورده‌های نفتی انجام شد ولی به‌نظر بازار سرمایه این اقدامات ناکافی بود و جوابگوی اشتباهات دولت سیزدهم در حوزه بازار سرمایه نبود.این تحلیلگر گفت: دو اتفاق خیلی مهم پیش‌روی آینده بازار است، به هر حال کابینه بعد از تحلیف این هفته رئیس‌جمهور معرفی می‌شود و گزینه‌ها، گزینه‌هایی هستند که بازار سرمایه به آنها واکنش نشان می‌دهد، از طرفی همزمانی با انتخابات آمریکا و شروع کار جدی دولت با دولت جدید آمریکا نیز موضوع مهمی است. به‌نظر می‌رسد مواضع تند آقای ترامپ باعث می‌شود که آقای پزشکیان فرصت زیادی برای اجرا‌کردن پیشنهادات خود در حوزه سیاست خارجی نداشته‌باشد.
برداشت من این است که بازار هم محتاط خواهد بود؛ یعنی بعد از انتخاب کابینه آقای پزشکیان حداقل تا تعیین‌تکلیف انتخابات آمریکا به‌نظرم کمی محتاط خواهد بود و بعد از این دو اتفاق بلافاصله بحث بودجه را داریم.وی افزود: به هر حال اولین کارنامه آقای پزشکیان برای بازار سرمایه بودجه‌ای است که احتمالا در آذرماه اعلام خواهد شد و این چند ماه باید اخبار سیاسی را دنبال کرد و ببینیم به چه سمتی خواهیم رفت. برداشت من این است که بازار اقبال مثبتی به کابینه نشان خواهد داد ولی روند بلندمدت نیست و بازار سرمایه به اخبار سیاسی وزن زیادی از جنس انتخابات و کابینه نمی‌دهد و از همه مهم‌تر اقدامات عملی در مورد بنگاه‌ها و صنایع است.
چشم‌انداز مثبت است
شهیر محمدنیا، تحلیلگر بازار سرمایه نیز با بیان اینکه توقع اینکه دولت سیزدهم کاری برای بازار سرمایه انجام دهد واین اقدام در واپسین روزهای عمر دولت اثرگذار باشد، توقع اشتباهی است، گفت: حتی ما در سه سال‌گذشته که به سیاست‌های کلان دولت نگاه می‌کنیم کاملا علیه بازار سرمایه عمل‌کرده و سیاست‌هایی بوده که عمدتا منافع بازار سرمایه را درنظر نداشته‌است و این اتفاق تا آنجا ادامه یافته که خودشان نیز به چالش خوردند و وقتی که خواستند برای تامین کسری‌بودجه از بازار سرمایه تامین مالی کنند بانک‌مرکزی تصمیم داشت نرخ اوراق قرضه را تا 40درصد هم افزایش دهد و حتی فکر نمی‌کردند که بازار سرمایه باید پویا، عمیق و مورداعتماد باشد تا بتوانند از آن تامین مالی کنند، بازاری که ارزش معاملات آن به 6همت نمی‌رسد، بازاری نیست که بشود از آن بودجه‌دولت را تامین کرد، مخصوصا الان که کسری‌بودجه دولت نزدیک به 800هزار میلیارد‌تومان است.
وی ادامه‌داد: لذا این توقع صحیحی نیست که انتظار داشته باشیم دولت سیزدهم کاری برای بازار سرمایه کند، هرچند تلاش خود را کردند و چون دیدند که دولت را قرار است تحویل دهند و تبعات آن متوجه آنها نیست نرخ اوراق اخزا را حتی تا 29درصد پایین‌آوردند و دلار نیمایی مقداری افزایشی شد، اما از طرف دیگر اینکه انتظار داشته باشیم دولت چهاردهم معجزهای بکند هم یک توقع و نگاه اشتباه است. محمدنیا بیان کرد: یکی از خوش‌بینی‌هایی که در بازار ایجادشده این بود که اولا با روی کار آمدن دولت و کابینه جدید حداقل اوضاع بدتر نشود اما اگر به بیانیه اقتصادی دولت در چند روز پیش دقت کنیم که در چند رکن بیان شد، چشم‌انداز خوبی را فراهم کرد و به بیان واقعیت‌ها پرداخت و اعلام کرد در دو سال‌اول منابع زیادی وجود ندارد تا بتوانیم مشکلات را پوشش دهیم اما از مدیریت و بهینه‌سازی منابع انرژی می‌توانیم بخش‌هایی را حمایت کنیم. اساسا هم دولت‌ها و حکومت‌های جدید حداقل به دو سال‌زمان نیاز دارند تا بتوانند سیاست‌های خود را اجرا کنند و ما بعد از آن می‌توانیم نتایج اجرای این سیاست‌ها را ببینیم، اما انتظاری که در بازار ایجاد می‌شود آن خوش‌بینی نسبت به ریل‌گذاری صحیح است که در نهایت هم منجر به روند مثبت می‌شود.
این تحلیلگر گفت: همان‌طور که در بیانیه اقتصادی دولت آمده قرار است به طرف تک‌نرخی‌شدن نرخ ارز حرکت شود و این موضوع بسیار نگرش درستی است، هرچند در عمل اقتصاددانی نداریم که معتقد باشد در بازه کوتاه‌مدت بشود ارز را تک‌نرخی کرد اما همین که در این مسیر حرکت شود و سیاستگذاری‌ها به این سمت باشد و فاصله دلار مرکز مبادله با بازار آزاد کم شود، این موضوع خود حس مثبتی به بازار صادر می‌کند و باعث می‌شود کم‌کم اثرات آن هم در حاشیه سود شرکت‌ها مشهود شود و هم خوش‌بینی را در بازار ایجادکند.محمدنیا افزود: در حال‌حاضر طبق آخرین محاسبات P/E بازار سرمایه 6.7 است و این یعنی P/E بازار به سال97 رسیده و بورس واقعا ارزنده است و قطعا در چند سال‌آینده بازارهای موازی را پشت‌سر خواهیم گذاشت و برای سرمایه‌گذاری با دید بلندمدت از هر رکنی که نگاه کنیم بازار ارزنده است.
