نوسازی قلب تپنده انرژی کشور
تعمیرات اساسی در پارس جنوبی، بزرگترین میدان گازی کشور، آغاز شده است تا با نوسازی و بهبود زیرساختها، ظرفیت تولید گاز طبیعی را افزایش دهد. این پروژه که بهعنوان گامی کلیدی برای ارتقای بهرهوری و کاهش آلایندگیهای زیستمحیطی در نظر گرفته شده، نهتنها به تقویت تأمین انرژی داخلی کمک میکند، بلکه زمینهساز تحقق اهداف توسعه پایدار کشور نیز خواهد بود.
با انجام این تعمیرات، پارس جنوبی بار دیگر بهعنوان قلب تپنده صنعت انرژی ایران درخشش خود را بازمییابد. گاز مهمترین سوخت در سبد انرژی ایران است. گاز طبیعی در سال ۱۳۹۹، از عرضه انرژی اولیه کشور که معادل دو هزار و ۴۹۵ میلیون بشکه معادل نفت خام است، سهمی ۶۷درصدی داشت. این سهم بزرگ گاز در تأمین انرژی کشور البته بیش از هر چیز مدیون توسعه میدان مشترک پارس جنوبی بهعنوان بزرگترین میدان مشترک گازی جهان است که ایران و قطر در آن سهیم هستند. توسعه و بهرهبرداری از این میدان که از ابتدای دهه ۸۰ شمسی آغاز شده است، بهمرور و در دو دهه اخیر شتاب گرفت و ایران اکنون ظرفیت برداشت روزانه بیش از ۷۰۰ میلیون مترمکعب گاز را از پارس جنوبی دارد که نشان میدهد حدود ۷۵درصد از گاز کشور از قلب خلیج فارس و این میدان مشترک تأمین میشود. با یک حساب ساده مشخص میشود که سهم گاز تولیدی از میدان مشترک پارس جنوبی در سبد سوخت کشور بیش از ۵۰درصد انرژی مورد نیاز کشور است. در کنار این عدد، میعانات گازی تولیدشده از این میدان گازی، خوراک مورد نیاز ۴۰درصد از بنزین تولیدی کشور در پالایشگاه ستاره خلیج فارس را تأمین میکند. بنابراین پایداری و تداوم تولید گاز و البته میعانات گازی از پارس جنوبی تاثیر مستقیمی بر امنیت انرژی کشور دارد و کوچکترین وقفهای میتواند بخش بزرگی از تولید و توزیع سوخت را با چالش همراه کند. از همین رو، تعمیرات دورهای تاسیسات استخراج و تولید گاز ضرورتی غیرقابل کتمان است. البته تعمیرات بهعنوان اصلی جداییناپذیر در صنعت نفت همواره در جریان است اما تعمیرات اساسی، در واقع احیای صنعت نفت برای ادامه حیات آن است. به همین دلیل است که تعمیرات اساسی در سکوهای پارس جنوبی بهعنوان یکی از مهمترین مراحل نگهداری و بهبود زیرساختهای این میدان گازی، نقش بسزایی در افزایش بهرهوری و کارایی تولید گاز طبیعی ایفا میکند. این تعمیرات شامل بازرسی و تعویض قطعات فرسوده، روزآمدکردن سیستمهای کنترلی و الکتریکی، همچنین بهبود فرایندهای عملیاتی است که هدف آن افزایش ظرفیت تولید و کاهش زمانهای توقف است.
از سوی دیگر، با توجه به اهمیت پارس جنوبی در تأمین انرژی کشور، این تعمیرات نهتنها به تقویت تولید گاز کمک میکند، بلکه به کاهش آلایندگیهای زیستمحیطی و حفظ منابع طبیعی نیز میانجامد.
افزونبراین، تعمیرات اساسی در سکوهای پارس جنوبی فرصتی برای ارتقای فناوریهای تازه و استفاده از روشهای نو در صنعت نفت و گاز بهشمار میرود. این پروژهها با همکاری گروههای متخصص و مهندسان مجرب، در بهبود ایمنی و کارایی سکوها موثر است. همچنین به ایجاد اشتغال و تقویت توانمندیهای داخلی در صنعت انرژی کمک میکنند و سرمایهگذاری در این حوزه را بهعنوان اولویتی مهم و همسو با توسعه پایدار کشور معرفی خواهد کرد.
از آنجا که بیش از ۲۰ سال از عمر توسعه میدان مشترک پارس جنوبی میگذرد، انجام تعمیرات گسترده در سکوهای این میدان در دستور کار قرار دارد تا این تأسیسات پیش از آغاز فصل سرد در ایران، آماده تولید حداکثری گاز شوند. با اجرای موفقیتآمیز این تعمیرات، پارس جنوبی بهعنوان الگوی موفقی در صنعت انرژی منطقه و جهان مطرح میشود.
سلمان خزایی، معاون عملیات و پشتیبانی شرکت نفت و گاز پارس، با بیان اینکه بیش از ۷۰درصد گاز کشور و حدود ۴۰درصد بنزین کل کشور از میدان پارس جنوبی تأمین میشود، به خبرنگار شانا گفت: ما برای استمرار تولید در این میدان مشترک گازی تعمیرات اساسی (اورهال) را در نیمه نخست امسال در دستور کار قرار دادیم.
وی با اشاره به اینکه حدود ۱۰ سال پیش در نیمه نخست سال مازاد گاز داشتیم، افزود: اما اکنون با توجه به ناترازی برق در کشور و اینکه نیروگاهها باید دائم در سرویس باشند و برق کشور را تأمین کنند، از سرویس خارج شدن هر سکو باید با برنامهریزی انجام شود و نیازمند هماهنگی با مدیریت نظارت بر تولید شرکت ملی نفت ایران و مرکز راهبری گاز است.
تعمیرات اساسی ۳۵ سکوی پارس جنوبی در ۱۴۰۳
معاون عملیات و پشتیبانی شرکت نفت و گاز پارس با بیان اینکه تعمیرات اساسی در ۳۵ سکو از ۳۸ سکوی میدان مشترک پارس جنوبی انجام میشود، اعلام کرد: هر سکو در این میدان بهطور تقریبی گاز یک استان را تأمین میکند، بنابراین وقتی یک سکو از مدار بهرهبرداری خارج و آماده تعمیرات اساسی میشود، نیازمند هماهنگیهای زیادی است.
خزایی تصریح کرد: همکاران ما در دمای بالای ۵۰ درجه با کار جهادی در هوای شرجی و طاقتفرسای تابستان همه شیرآلات و تجهیزات ثابت و دوار را بازرسی و داخل تکتک مخازن را بازدید میکنند تا تعمیرات اساسی آغاز شود.
وی با بیان اینکه منحصربهفردترین، بزرگترین و گستردهترین تعمیرات اساسی در میدان مشترک پارس جنوبی در حال انجام است، گفت: تعمیرات اساسی در این میدان گازی از نیمه دوم فروردین آغاز شده و تا اواخر آبان ادامه خواهد داشت.
معاون عملیات و پشتیبانی شرکت نفت و گاز پارس بیان کرد: تعمیرات اساسی سکوها معمولاً تکتک انجام میشود، اما ممکن است بهدلیل تعمیرات سنگین در برخی سکوها تعمیرات اساسی با دیگر سکوها همپوشانی داشته باشد.
خزایی تأکید کرد: امسال تعویض خمهای ۳۲ اینچ در هشت سکو، تغییرات فشارسازی چاهها در پنج سکو و تعویض ولوهای ۳۲ اینچ با وزن بیش از ۲۰ تن در هفت سکو و... را در دستور کار داریم که همه این کارها بهدست متخصصان و پیمانکاران داخلی انجام میشود.
حفاری ۳۵ حلقه چاه میانمیدانی تا ۲ سال آینده
وی با اشاره به حفاری ۳۵ حلقه چاه درونمیدانی (اینفیل) در میدان مشترک گازی پارس جنوبی افزود: در هر فاز این میدان، تعداد چاههای مشخص حفاری و وارد مدار شده است که در بین این چاهها فضاهای خالی وجود دارد و حدود سه تا چهار چاه درونمیدانی در هر سکو و در این فضاها خالی حفاری میشود. این چاهها تا عمق دو هزار متر بهصورت عمودی و بعد از آن بهصورت مایل حفاری میشوند و سرانجام حفاری بهصورت افقی به پایان میرسد و امیدواریم تا دو سال آینده حفاری این چاهها پایان یابد.
معاون عملیات و پشتیبانی شرکت نفت و گاز پارس ادامه داد: هدف از حفاری چاههای درونمیدانی افزایش تولید گاز در آینده از میدان مشترک گازی پارس جنوبی است و هدف از تعمیرات اساسی استمرار تولید و تضمین گازرسانی در فصل زمستان برای رفع ناترازی گاز است. هماکنون که در سکوی SPQ۱ قرار داریم، این دو عملیات از سوی متخصصان و جوانان ایرانی در حال انجام است و در موضوع بهرهبرداری از چاههای نفت و گاز در کشور هماکنون بهصورت ۱۰۰درصد از نیرو و توان ایرانی استفاده میشود و در موضوع حفاری و تعمیرات نیز به کشورهای خارجی متکی نیستیم. توجه به تعمیرات اساسی در پارس جنوبی، به تقویت توانمندیهای داخلی و افزایش اشتغال در صنعت نفت و گاز نیز کمک میکند. با بهرهگیری از نیروی کار متخصص و مهارتهای بومی، میتوان به انتقال دانش و فناوریهای تازه به داخل کشور کمک کرد. این موضوع نهتنها به افزایش ظرفیتهای تولیدی میدانهای گازی کمک میکند، بلکه میتواند به توسعه صنایع جانبی و ایجاد فرصتهای شغلی جدید در مناطق اطراف میدان نیز منجر شود.
تعمیرات اساسی افزون بر این میتواند به بهبود روابط بینالمللی و جذب سرمایهگذاریهای خارجی نیز کمک کند. با نشاندادن توانمندیها و قابلیتهای فنی در انجام تعمیرات و نگهداری از تجهیزات پیچیده، ایران میتواند شریکی قابل اعتماد در صنعت نفت و گاز شناخته شود. این موضوع میتواند به جذب سرمایهگذاریهای جدید و همکاریهای بینالمللی در پروژههای جدید کمک کند که به توسعه پایدار صنعت انرژی کشور منجر خواهد شد.
اجرای تعمیرات اساسی در پارس جنوبی باید با رویکردی جامع و پایدار انجام شود. این رویکرد شامل ارزیابی مستمر عملکرد تجهیزات، استفاده از فناوریهای نوین و توجه به مسائل زیستمحیطی و اجتماعی است. با پیادهسازی این رویکرد، میتوان به حداکثر بهرهوری از منابع گازی و حفظ محیطزیست دست یافت و در عین حال به توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور کمک کرد. این اقدامها به تقویت امنیت انرژی ملی و کاهش وابستگی به منابع خارجی منجر خواهد شد.