گندله آهن؛ تحول در صنعت فولاد و جایگزین مناسبی برای سنگ آهن دانه‌بندی شده
گلوله‌های آهن کوچکی که با اندازه قطر ۱۰ الی ۲۰ میلی‌متر هستند را به نام گندله آهن می‌شناسند و از آن برای تغذیه واحدهای کوره بلند(BF) و احیای مستقیم(DRI) به کار برده می‌شود. این ماده از ۶۴ تا ۷۲ درصد آهن تشکیل می‌شود که این میزان آهن برای تنظیم و ترکیب خواص متالوژیکی آن با مواد گوناگونی اعم‌از دولومیت یا بنتونیت است. گندله آهن به‌عنوان ماده اولیه برای فولادسازی به‌جای کانه‌های آهن به کار گرفته می‌شود.
در صنایع تولیدی ایران استفاده از روش احیای مستقیم برای ساخت گندله کاربردی‌تر است و در اکثر کارخانه‌ها این روش را برای ساخت این ماده پیشه می‌گیرند. در این روش در وهله نخست کلوخه‌های سنگ آهن تبدیل به کنسانتره می‌شود و در مرحله بعد با ضریب یک‌به‌یک به گندله تغییر می‌یابد. این ماده همان کنسانتره‌ی گرانوله است که با ضریب ۴۶/۱ به آهن اسفنجی تغییر می‌کند. روش احیای مستقیم بدین علت می‌تواند در ایران کاربردی باشد که با توجه به کم بودن قیمت نسبی گاز در ایران موجب کاهش هزینه در فرآیند تولید می‌شود. این نکته موجب شده تا قیمت گندله پایین آمده و خرید گندله آهن با بهترین قیمت در بازار برای مصرف‌کننده عرضه شود.
بازیابی بالا در جهت صرفه‌جویی هزینه و اهرمی کلیدی در کاهش آلاینده!
در دنیا تجارت در حوزه سنگ آهن میان سنگ آهن دانه‌بندی، کنسانتره و گندله تقسیم می‌شود. در این تقسیم‌بندی کم‌ترین سهم برای تجارت مربوط به گندله است؛ سنگ آهن دانه‌بندی و کنسانتره طی روند آگلومراسیون به گندله و سینتر دگرگون می‌شود که این روند به علت پخش گازهای گلخانه‌ای، اکسیدهای گوگرد و غبار تأثیرات بسیار زیادی بر محیط زیست می‌گذارند و فرآیند گندله‌سازی از آنجایی که از تکنولوژی‌های جدیدتری برخوردار است نسبت به این روند ساخت این دو ماده آلاینده بسیار کم‌تری تولید می‌کند. علاوه‌بر آنکه این ماده یک اهرم مهم در چرخه بهینه‌سازی محیط زیست است، می‌تواند در طی عملیات احیا مستقیم نسبت به سینتر ارزش بازیافت بالاتری را برخوردار است که این امر موجب صرفه‌جویی در هزینه تولید و عرضه محصول می‌شود.
لازم به ذکر است که امروزه مسائلی حائز اهمیتی همچون گرمایش زمین، آب‌شدن یخ‌های قطبی(یکی از مهم‌ترین علل در تولید گازهای گلخانه‌ای) و آلودگی هوا یکی از مهم‌ترین مسائل و چالش‌هایی است که کشورهای توسعه یافته به آن می‌اندیشند و می‌کوشند تا صنایع خود را به ابزار و تکنولوژی‌هایی مجهز کنند تا بتوانند در صنایع خود کم‌ترین آسیب را به محیط زیست وارد کنند. تولید گندله یکی از روش‌هایی است که در عصر امروز در حوزه تولید سنگ آهن در کشورهای پیشرفته استفاده می‌شود. از سال ۲۰۰۱ تا سال ۲۰۱۴ ساخت گندله روند افزایشی را در پیش گرفت و از سال ۲۰۱۴ تا کنون این روند به‌آرامی کاهش یافت که علت این افت به دو دلیل است؛ دلیل نخست که علتی مهمی در کاهش نرخ گندله در بازار است، مربوط به تمایل کشورهایی بوده که می‌خواهند در حوزه واردات سنگ آهن فعالیت کنند و بررسی‌ها حاکی از آن است که به موازات پایین آمدن سهم این ماده در بازار، واردات سنگ آهن میان بعضی از کشورهای خلیج فارس افزایش یافت. دلیل دیگر که با توجه به بررسی‌ها و آمارها صورت گرفت مربوط به کشورهایی در حاشیه خلیج فارس مانند عمان و بحرین است که در حوزه گندله‌سازی توسعه یافتند. این دو کشور حجم وارداتی بالایی را در سال‌های اخیر داشتند و در سال ۲۰۲۴ توانستند بیشتر از ۲۴ میلیون تن واردات از سهم بازار را به عهده گیرند. همچنین از ابتدای فروردین تا انتهای دی ماه ۱۴۰۳ در ایران صنایع بزرگ در تولید گندله ۷ درصد افزایش یافتند که بیشترین سهم تولید به ترتیب مربوط به شرکت‌های گل گهر، گهر زمین، فولاد سنگان، خاورمیانه، سنگ آهن مرکزی ایران، چادرملو، توسعه فراگیر سناباد و صبانور است.
گندله یا سنگ آهن دانه‌بندی‌شده: کدام محصول موجب پیشرفت روند تولید شود؟
سنگ آهن دانه‌بندی شده یک محصول میانی در روند تولیدی سنگ آهن در حوزه صنعت فولاد است. این ماده از آنجایی که دارای عیار پایینی است در کوره‌های بلند کاربرد دارد. عیاری که برای آن به کار می‌رود و مورد نیاز است با سنگ آهن بالای ۵۰ درصد استفاده می‌شود. خروجی مواد حاصل از این روش با عیاری ۶۰ الی ۶۸ است. فرآیند ساخت در این روش میان خردایش و سرند ارتعاشی تقسیم می‌شود. این ماده به علت آنکه بسیار زیاد به رطوبت حساس است و به همین دلیل می‌تواند سبب آسیب به پروسه ساخت شده که در نهایت زیان مالی به تولیدکننده وارد شود. همچنین حمل‌ونقل این ماده به دلیل بزرگ بودن آن در مقایسه با سنگ آهن‌های دیگر به‌‌خصوص گندله قابل مقایسه نیست.
استفاده از این روش می‌تواند تأثیر به‌سزایی در هزینه‌های تولید هر کارخانه بگذارد و این هزینه‌ها موجب می‌شود تا کارخانه هم در ساخت و هم در حمل فرآورده‌های ناشی از این روش با چالش‌های فروانی مواجهه شود که نتیجه این چالش‌ها منجر به نواسان بر قیمت سنگ آهن دانه‌بندی شده می‌گردد و این نواسانات بر تولیدکننده، بر مصرف‌کننده و بر بازار اثرات منفی می‌گذارد. روش گندله آهن بدین جهت می‌تواند جایگزین این روش گردد که علاوه‌بر آنکه بر پاکیزگی محیط زیست نقش دارد و فرآورده‌های مناسب‌تری را به عرضه می‌گذارد، می‌تواند موجب کنترل هزینه‌های اضافی شود تا بتواند حدالامکان نوسانات را در بازار به حداقل برساند.
چگونه از نوسانات قیمت و نوع کیفیت گندله‌ها با خبر شویم؟
هر یک از صنایع گندله را با توجه به شیوه‌های خاصی تولید می‌کنند و بنابر نوع ساخت، بر روی گندله قیمت‌گذاری می‌کنند. شرکت آهن معدن تامین کننده مواد اولیه فولادی است که شما می‌توانید با مراجعه به سایت آن یا تماس با کارشناسان از آنالیز و پروسه تولید این ماده در هر شرکت آگاه شوید تا بتوانید با توجه به نوع خواسته خود بهترین محصول را در جهت نیازمندیتان تهیه بفرمایید.
