تجلی‌بخش جهش تولید و رشد سودآوری در صنعت فولاد هستیم/ توسعه اکتشافات همگام با استفاده از استاندارد «JORC»
در حال حاضر ایران به عنوان پانزدهمین کشور جهان و نخستین کشور خاورمیانه از لحاظ برخورداری از ذخایر معدنی محسوب می‌شود و طبق برآوردهای انجام شده، 7 درصد از کل ذخایر معدنی جهان را در خود جای داده است. سنگ‌آهن، از جمله مواد معدنی پراهمیتی به شمار می‌آید که نقش کلیدی و اساسی را در توسعه صنعت فولاد به عنوان یک صنعت استراتژیک ایفا می‌کند. میزان ذخایر سنگ‌آهن جهان در سال گذشته میلادی حدود 190 میلیارد تن (معادل 87 میلیارد تن آهن محتوی) بوده که ...
در حال حاضر ایران به عنوان پانزدهمین کشور جهان و نخستین کشور خاورمیانه از لحاظ برخورداری از ذخایر معدنی محسوب می‌شود و طبق برآوردهای انجام شده، ۷ درصد از کل ذخایر معدنی جهان را در خود جای داده است. سنگ‌آهن، از جمله مواد معدنی پراهمیتی به شمار می‌آید که نقش کلیدی و اساسی را در توسعه صنعت فولاد به عنوان یک صنعت استراتژیک ایفا می‌کند. میزان ذخایر سنگ‌آهن جهان در سال گذشته میلادی حدود ۱۹۰ میلیارد تن (معادل ۸۷ میلیارد تن آهن محتوی) بوده که در این بین ایران با سهم ۳٫۳ میلیارد تنی از این ذخایر (معادل ۱٫۵ میلیارد تن آهن محتوی)، در رتبه هشتم برترین کشورهای دارنده ذخایر سنگ‌آهن در جهان ایستاده است. در سالیان اخیر شرکت‌های بزرگ معدنی و صنعتی در کشور با هدف تحقق اقتصاد معدن به جای نفت، توسعه اکتشافات و جهش تولید سنگ‌آهن و مشتقات آن (کنسانتره و گندله) را در دستور کار خود قرار داده‌اند که در این بین، نقش شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور به عنوان بازیگر اصلی این حوزه در غرب کشور بسیار پررنگ و حائز اهمیت بوده است؛ به نحوی که طبق جدیدترین آمار اعلام شده در هشت ماهه سال ۱۴۰۳، این شرکت توانسته است بیشترین نرخ رشد تولید کنسانتره و گندله را در میان غول‌های بزرگ معدنی و صنعتی کشور رقم بزند. لازم به ذکر است که پیش‌تر و در ۶ ماهه نخست سال جاری نیز صبانور توانسته بود بالاترین حاشیه سود خالص را در میان شرکت‌های معدنی و فولادی کشور کسب کند. خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» با هدف بررسی عملکرد و دستاوردهای شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور طی هشت ماهه اخیر و نیز برنامه‌ها و طرح‌های توسعه‌ای این شرکت، گفت‌وگوی مفصل و خواندنی با سید علیرضا موسوی، مدیرعامل شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور تدارک دیده است که متن کامل آن را در ادامه خواهید خواند:
در خصوص عملکرد و رکوردشکنی‌های شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور در هشت ماهه ۱۴۰۳ توضیحاتی ارائه بفرمایید.
شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور که یکی از بازیگران کلیدی توسعه اکتشافات و معدنکاری در غرب کشور به شمار می‌آید، در سال‌های اخیر اهم اهداف و برنامه‌های خود را بر رشد و پایداری تولید و سودآوری متمرکز کرده است. در همین راستا از ابتدای سال جاری که به نام جهش تولید مزین شده است، ما موفق شدیم رکوردهای پیاپی و بی‌نظیری را در حوزه تولید و فروش به ثبت برسانیم؛ به نحوی که در فروردین ماه، رکورد تولید گندله و فروش کنسانتره از بدو تاسیس شرکت نسبت به ماه متناظر به ترتیب به میزان ۵۳ هزار و ۶۵۳ تن و ۱۰۴ هزار و ۴۰ تن ثبت شد و در حوزه استخراج نیز توانستیم به رکورد استخراج ۲۸۶ هزار و ۱۲۷ تن سنگ‌آهن دست پیدا کنیم. با توجه به دیدگاه توسعه‌ای که در مجموعه صبانور به کار گرفته‌ایم، در اردیبهشت ماه نیز توانستیم رکوردهای متعدد روزانه و ماهیانه تولید و فروش را نسبت به اردیبهشت ماه سال‌های گذشته از بدو تاسیس شرکت به ثبت برسانیم. در این ماه، رکورد روزانه تولید کنسانتره شهرک به میزان سه هزار و ۳۲۵ تن را ثبت کردیم و بالاترین رکورد تولید و فروش کنسانتره را به ترتیب به میزان ۱۴۵ هزار و ۸۲۹ تن و ۱۴۳ هزار و ۶۷۵ تن به ثبت رساندیم. در این ماه همچنین موفق به تولید ۵۶ هزار و ۶۴۷ تن گندله و ۲۸۳ هزار و ۳۸۳ تن سنگ‌آهن دانه‌بندی و استخراج ۳۹۵ هزار و ۶۰۲ تن سنگ‌آهن شدیم. در خرداد ماه امسال، رکورد تولید ماهیانه کنسانتره شرکت در تمامی ادوار را به میزان ۱۵۳ هزار و ۱۰۶ به ثبت رساندیم و در تولید سنگ‌آهن دانه‌بندی نیز توانستیم میزان تولید ۲۷۶ هزار و ۵۲۹ تن را به ثبت برسانیم. میزان استخراج سنگ‌آهن در این ماه نیز به ۴۲۶ هزار و ۸۱۳ تن رسید. هم‌زمان با فرا رسیدن روزهای گرم سال و در حالی که اکثر تولیدکنندگان فولاد کشور با معضل محدودیت برق مواجه بودند، در تیر ماه توانستیم رکورد تولید و استخراج را نسبت به تیر ماه ادوار گذشته به ثبت برسانیم؛ به نحوی که موفق به ثبت رکورد تولید ۵۸ هزار و ۳۵۶ تن گندله، ۱۳۶ هزار و ۱۱۰ تن کنسانتره و استخراج ۳۹۷ هزار و ۶۸۶ تن سنگ‌آهن شدیم.
روند موفیت‌آمیز و رو به رشد شرکت در مرداد ماه نیز ادامه پیدا کرد و ضمن تولید ۲۶۲ هزار و ۷۹۲ تن سنگ‌آهن دانه‌بندی، ۱۲۵ هزار و ۷۹۲ تن کنسانتره و ۵۴ هزار و ۲۰۲ تن گندله، موفق به ثبت رکورد فروش ۷۴ هزار و ۲۴۱ تن گندله در این ماه نسبت به مرداد ماه ادوار گذشته شدیم. در شهریور ماه امسال، میزان تولید گندله و کنسانتره شرکت به ترتیب به ۵۶ هزار و ۳۲۹ تن و ۱۳۴ هزار و ۳۵۴ تن رسید و رکورد فروش ۸۵ هزار و ۹۴۶ تن گندله در این ماه نسبت به شهریوره ماه ادوار گذشته به ثبت رسید؛ نکته قابل توجه اینکه در ۶ ماهه ابتدایی امسال توانستیم رکورد استخراج و تولید را در مقایسه با رکوردهای ثبت شده در دوره متناظر ادوار گذشته از ابتدای تاسیس شرکت به ثبت برسانیم و موفق به ثبت رکورد ۳۲۱ هزار و ۷۸۰ تن گندله، ۸۳۲ هزار و ۳۳۳ تن کنسانتره، یک میلیون و ۵۱۲ هزار و ۸۱ تن سنگ‌آهن دانه‌بندی و استخراج دو میلیون و ۳۵۶ هزار و ۶۹۳ تن سنگ‌آهن شدیم که عملکردی بی‌نظیر در تاریخ شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور محسوب می‌شود. هم‌زمان با آغاز نیمه دوم سال و در حالی که زودتر از زمان موعد با محدودیت گاز مواجه شدیم، در مهر ماه توانستیم ۵۶ هزار و ۱۲۳ تن گندله و ۱۱۸ هزار و ۱۳۵ تن کنسانتره تولید کنیم. در ادامه و در پایان هشت ماهه امسال، موفق به تولید ۴۱۳ هزار و ۲۵۴ تن گندله و یک میلیون و ۸۷ هزار و ۵۴۳ تن کنسانتره شدیم که این میزان به ترتیب با رشد ۳۶ درصدی و ۱۳ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل همراه بود؛ بر همین اساس توانستیم بیشترین نرخ رشد تولید گندله و نیز بیشترین نرخ رشد تولید کنسانتره را در میان شرکت‌های بزرگ معدنی و صنعتی کشور در هشت ماهه سال جاری ثبت کنیم و بدون شک در پایان ۹ ماهه امسال نیز رکورد استخراج و تولید را در مقایسه با رکوردهای ثبت شده در دوره متناظر ادوار گذشته به ثبت خواهیم رساند که اخبار مرتبط با آن در اوایل ماه آینده اطلاع‌رسانی خواهد شد.
به طور مشخص چه عواملی را در ثبت رکوردها و کسب موفقیت‌های اخیر شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور موثر می‌دانید؟
افزایش انگیزه کارکنان در حوزه تولید، از جمله عوامل تاثیرگذار در ثبت رکوردهای پیاپی و کسب موفقیت‌های صبانور به شمار می‌آید که ما این مهم را از طریق برقراری ارتباط پیوسته میان مدیریت و همکاران و نیز اتصال بخشی از میزان حقوق دریافتی آن‌ها به حوزه تولید محقق کرده‌ایم. در همین راستا و به دنبال برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح شکل گرفته در شرکت، هزینه فرصت از دست رفته ناشی از توقفات برنامه‌ریزی نشده تولید در هشت ماهه ۱۴۰۳ با کاهش چشمگیری نسبت به دوره متناظر سال قبل همراه شده است. از سوی دیگر، پیاده‌سازی نظام کنترل‌های داخلی نیز تاثیر شگرفی در کسب دستاوردها و موفقیت‌های اخیر صبانور داشته است؛ به نحوی که روزانه عملکرد کلیه واحدهای شرکت را به دقت رصد می‌کنیم و توجهات بسیاری بر کنترل عوامل موثر بر رشد، کاهش و یا توقف تولید در مجموعه داریم.
ثبت بالاترین حاشیه سود خالص در میان شرکت‌های معدنی و فولادی کشور توسط «کنور» در نیمه نخست سال جاری چگونه رقم خورد؟
نمود و تجلی روند رشد و ثبت رکوردهای پیاپی تولید و فروش محصولات شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور به وضوح در افزایش مستمر سطوح درآمدها و سودآوری شرکت قابل مشاهده است؛ به طوری که درآمدهای عملیاتی در ۶ ماهه نخست ۱۴۰۳، به ۳۲ هزار و ۶۴۱ میلیارد ریال رسید که این میزان با رشد ۲۵٫۱ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته (۲۶ هزار و ۱۰۰ میلیارد ریال) همراه بود. در همین بازه زمانی، سود عملیاتی شرکت به ۱۴ هزار و ۶۵۸ میلیارد ریال و سود ناخالص نیز به ۱۵ هزار و ۴۹۵ میلیارد ریال رسید. سود خالص شرکت نیز در این مدت به ۱۵ هزار و ۷۱۰ میلیارد ریال رسید و بدین ترتیب ما توانستیم با محقق کردن حاشیه سود ۴۸ درصدی، در رتبه سودآورترین شرکت‌های فولادی کشور قرار بگیریم. لازم به ذکر است که بر اساس ارزیابی صورت‌گرفته در کل گروه هلدینگ سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات «ومعادن»، در ۶ ماهه نخست سال جاری برای نخستین بار موفق به کسب رتبه نخست در چهار شاخص رشد تولید، رشد مقدار فروش، رشد ارزش فروش و افزایش نرخ فروش در مقایسه با مدت مشابه سال پیش و همچنین سنوات گذشته شدیم که در نوبه خود بی‌نظیر است.
شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور اخیرا به چه دستاوردهایی در حوزه معدن و اکتشافات دست یافته است؟
علاوه بر رشد تولید و سودآوری، شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور همواره نگاه ویژه‌ای به توسعه اکتشافات داشته و همین مسئله باعث شده است میزان ذخایر سنگ‌آهن در مناطق غربی کشور به میزان قابل‌توجهی ارتقا یابد. ما در جدیدترین دستاوردهای اکتشافی خود، دو فقره گواهی کشف مربوط به معدن گلالی با ذخیره قطعی ۱۳۱ میلیون و ۱۷۳ هزار و ۲۱۴ تن و ذخیره احتمالی ۶۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تن سنگ‌آهن مگنتیت به علاوه معدن شهرک با ذخیره قطعی ۶۱ میلیون و ۶۰۰ هزار تن و ذخیره احتمالی ۲۹ میلیون تن سنگ‌آهن مگنتیت را به ثبت رساندیم که این مهم نشان از اهمیت توسعه اکتشافات معدنی در صبانور دارد. علاوه‌براین، پروژه‌های توسعه‌ای متعددی را در حوزه معدن تعریف کرده و در دست اقدام داریم که از جمله می‌توان به انجام حفاری‌های اکتشافی در فاز اکتشاف تفصیلی و تکمیلی و پروژه اکتشاف محدوده‌های مزایده‌ای بوکان، سیرجان و یزد، پروژه ژئومتالورژی شهرک و طرح شناسایی و پی‌جویی منابع معدنی در شعاع ۵۰ کیلومتری از معادن شرکت و تکمیل فاز اول و دوم اکتشافی و انجام بخشی از فاز سوم اکتشاف مواد پرتوزا و عناصر همراه (سرب-روی) در بلوک‌های A، D و E منطقه کوهبنان-راور و اکتشاف تفصیلی بلوک C اشاره کرد. در واقع ما راهبردها و استراتژی‌های صبانور را به گونه‌ای تعریف کرده‌ایم که همگام با افزایش ظرفیت و تولید خطوط کنسانتره و گندله‌سازی، هم زیرساخت‌های مورد نیاز برای تولید فراهم شود و هم فعالیت‌های مربوط به توسعه اکتشافات ذخایر سنگ‌آهن و استخراج از معادن شرکت به بهترین نحو صورت پذیرد.
در حال حاضر با چه چالش‌های اساسی در حوزه تولید روبه‌رو هستید؟
محدودیت انرژی، مهم‌ترین معضلی به شمار می‌آید که اکنون نه تنها صبانور بلکه تمامی فولادسازان کشور با آن مواجهند. در حالی که ما گاز چندانی را در کارخانه گندله‌سازی خود مصرف نمی‌کنیم اما به دلیل محدودیت ایجاد شده در تامین این حامل انرژی طی هفته‌های اخیر، به ناچار تولید محصول گندله را کاهش داده‌ایم. تامین مالی، یکی دیگر از چالش‌های کنونی پیش روی تولیدکنندگان فولاد در کشور محسوب می‌شود که اجرای پروژه‌های فولادی را تحت تاثیر قرار داده است. در حال حاضر پتانسیل تعریف پروژه‌های جدید در صبانور وجود دارد و بر همین اساس اگر دولت و بخش‌های مرتبط همکاری‌ها و حمایت‌های لازم در زمینه تامین مالی را به عمل آورند و صبانور را در فهرست پروژه‌های اولویت‌دار قرار دهند، می‌توانیم نسبت به اجرای پروژه‌های جدید اقدام کنیم که نتیجه آن اشتغال‌زایی، ثروت‌آفرینی و توسعه اقتصادی کشور خواهد بود. در حال حاضر اقدامات اولیه جهت به‌کارگیری روش‌های مختلف تامین مالی در مجموعه را انجام داده‌ایم و به دنبال تحقق این مهم در آینده نزدیک هستیم.
طرح‌های توسعه‌ای شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور هم‌اکنون در چه وضعیتی قرار دارند؟
طرح‌های توسعه‌ای متنوعی در شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور تعریف شده‌اند که در این میان دو پروژه از اهمیت بالاتری برای ما برخوردارند. پروژه احداث کارخانه گندله‌سازی با ظرفیت تولید یک میلیون تن در فاز نخست و افزایش آن به دو میلیون و ۵۰۰ هزار تن در فاز دوم در شهرستان بیجار توسط شرکت صبا امید غرب خاورمیانه، از جمله طرح‌های توسعه‌ای مهم صبانور به شمار می‌آید که هم‌اکنون از پیشرفت فیزیکی بیش از ۶۰ درصدی برخوردار بوده و ساخت کلیه تجهیزات خارجی آن در کشور چین پایان یافته است. پیش‌بینی ما این است که تا پایان سال جاری، پیشرفت فیزیکی پروژه به بیش از ۷۰ درصد برسد و تمام تلاش خود را جهت راه‌اندازی فاز نخست آن تا پایان سال آینده به کار خواهیم گرفت. نکته حائز اهمیت اینکه سهام شرکت صبا امید غرب خاورمیانه در ابتدا ۷۰ درصد متعلق به صبانور و ۳۰ درصد متعلق به شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات بود که با توجه به مطالبه به حق سهام‌داران، رایزنی‌های لازم جهت خرید ۱۰۰ درصد سهام این شرکت صورت پذیرفت و در حال حاضر ما تنها سهام‌دار شرکت صبا امید غرب خاورمیانه به شمار می‌آییم. احداث کارخانه کنسانتره‌سازی دو میلیون و ۵۰۰ هزار تنی گلالی، از دیگر پروژه‌های توسعه‌ای صبانور محسوب می‌شود که در ابتدا قرار بود با ظرفیت اسمی دو میلیون تن اجرا شود اما با بررسی‌های تکمیلی و تغییرات اساسی که در پروژه انجام شد، این میزان به دو میلیون و ۵۰۰ هزار تن افزایش پیدا کرد. علاوه‌براین، اصلاح فنی و حذف ناحیه پرمصرف گاز و کاهش گوگرد به علاوه تغییر سنگ‌شکن فکی به ژیراتوری با فرض تولید پنج میلیون تن کنسانتره و استقرار آن در محدوده معدن، اقدامات اصلاحی دیگری بود که در این پروژه انجام دادیم. در نهایت جابه‌جایی زمین پروژه به نزدیک‌ترین محل دسترسی به معدن نیز صورت پذیرفت و در حال حاضر عملیات اجرایی این پروژه و زیرساخت‌های آن با سرمایه‌گذاری ۲۵۰ میلیون یورو و اشتغال‌زایی مستقیم ۵۰۰ نفر و غیرمستقیم دو هزار و ۵۰۰ نفر، هم در کارخانه و هم در معدن در دست ا قدام قرار دارد و به زودی پیشرفت‌های حاصل شده در این پروژه اطلاع‌رسانی خواهد شد.
با توجه به اهمیت ایفای مسئولیت‌های اجتماعی توسط صنایع فولادی، شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور چه اقداماتی در این حوزه انجام داده است؟
ایفای مسئولیت‌های اجتماعی در بخش‌های مختلف اعم از عمرانی، آموزشی، فرهنگی و…، از جمله اهداف و برنامه‌های شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور طی سالیان اخیر بوده است. در همین راستا، تامین ماشین‌آلات مورد نیاز جهت اجرا و یا تکمیل طرح‌های عمرانی عام‌المنفعه به منظور خدمت‌رسانی بیشتر به روستاها و مناطق هم‌جوار معادن و کارخانه‌های تولیدی در استان‌های همدان و کردستان را در نیمه نخست سال جاری در دستور کار قرار دادیم و موفق به اجرای پروژه‌های عمرانی و زیرساختی متعددی در روستاهای اطراف معادن و کارخانجات شدیم. کمک به مجامع خیرین مدرسه‌ساز در راستای ساخت مدارس جدید و توسعه مدارس قبلی، استخدام کارگران و کارکنان از ساکنین مناطق استانی و بومی نزدیک به معادن با هدف توسعه اشتغال‌زایی و رشد اقتصادی، برگزاری دوره‌های آموزشی فنی و حرفه‌ای به منظور افزایش سطح دانش و تخصص ساکنان مناطق تحت فعالیت شرکت، همکاری در پروژه‌های راه‌سازی و جاده‌سازی در مسیرهای اطراف معادن در راستای سهولت حمل‌ونقل و توسعه زیرساخت‌های منطقه، حمایت مالی از مساجد، هیئات مذهبی، حسینیه‌ها و سایر نهادهای فرهنگی و مذهبی با هدف ترویج امور مذهبی، پشتیبانی از انجمن‌ها و تشکل‌های ورزشی و فرهنگی در شهرستان‌های نزدیک به معادن در راستای ارتقای فرهنگ و سلامت در جامعه و حمایت از تاسیس و بهسازی مراکز درمانی، بهداشتی و آموزشی با هدف توسعه خدمات عمومی، از دیگر اقدامات صبانور در راستای عمل به مسئولیت‌های اجتماعی به شمار می‌آیند که طی سالیان اخیر انجام شده و بدون شک حضور پررنگ ما در این حوزه در سال‌های آینده نیز پرقدرت‌تر از قبل ادامه پیدا خواهد کرد.
