بهرهبرداری از توانمندیهای فولاد خوزستان با تامین انرژی
شرکت فولاد خوزستان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان شمش فولاد است که توانسته است با راهاندازی پروژه زمزم۳ در تولید آهن اسفنجی نیز در کشور خوش بدرخشد اما با وجود چنین توانمندیها و رکوردزنیهایی، بهرهبرداری از ظرفیتهای موجود در گرو تامین انرژی است.
ناترازی انرژی در سه سال اخیر، برنامهریزی فولادسازان را برای تولید و توسعه تحت تاثیر قرار داده است و میزان تولید و فروش را هم کاهش داده است. پیشتر کمبود گاز در زمستان فولادسازان را گرفتار میکرد اما برای مدیریت این موضوع تعمیرات سالانهشان را به فصل زمستان منتقل میکردند و در ماههای دیگر فولادیها به جبران تولید خود میپرداختند. اما در چند سال اخیر کمبود برق در تابستان نیز باعث شده فعالیت واحدهای فولادی به فعالیت فصلی تبدیل شود.
فولادسازان بزرگ سعی کردهاند تا با برنامهریزی و مدیریت بحران از این چالش عبور کنند. فولاد خوزستان که بزرگترین تولید کننده شمش فولاد محسوب می شود در سالهای اخیر با تدابیری متفاوت به مقابله با این ناترازی رفته است.
فولاد خوزستان از سال ۱۳۹۹ تا به امروز به دلیل ناترازی در انرژی شاهد از دست رفتن ۱ میلیون و ۶۶۸ هزار تن شمش بوده است که از نظر ارزش به میزان ۲۶ هزار میلیارد تومان محاسبه شده است. در حالی که تامین به موقع انرژی میتوانست این میزان تولید یا حتی بیشتر از آن را محقق کرده و سطح درآمدهای خود را بیش از امروز افزایش دهد.
اما در حالی این مجموعه امروز با کمبود انرژی مواجه شده است که افزایش قیمتها نیز توانسته است حاشیه سودها را تحت تاثیر قرار دهد. افزایش شدید قیمتها در حوزه حاملهای انرژی نیز داشتیم. نرخ برق از سال ۱۳۹۸ تا به امروز ۲۲ برابر شده است. بهای گاز ۱۴.۶ درصد و قیمت آب ۳۰ برابر شده است. در مقابل این افزایش قیمتها، نرخ شمش تنها ۵.۴ برابر شد. تاثیر حاملهای انرژی بر روی قیمت تمام شده از ۴۹۹ به ۱۷۴۰۰ تومان رسید به این معنی که از چهار درصد به ۱۹ درصد رسیده است. که بر اساس پیشبینیها این میزان در سال ۱۴۰۷ به ۲۶ و در ۱۴۱۰ به ۳۰ درصد میرسد. اما با این شرایط باز هم تولید پایدار فولاد خوزستان با محصولات متنوع زنجیره فولاد ادامه داشته و در سال ۱۴۰۲ بیش از چهل رکورد تولید جابجا شد.
حال برای عبور از این بحران علاوه بر استفاده از راهکارهایی برای مدیریت مصرف انرژی به واسطه پلن احداث نیروگاه خود پروژه خودتامینی را روی میز قرار داده است.
در زمینه صنایع فولادی و تأمین انرژی، دولتها معمولاً چندین مسئولیت و نقش کلیدی ایفاء میکنند که به طور خلاصه بخشی از این وظایف در زیر ذکر میشود؛
سیاستگذاری و مقرراتگذاری: دولتها مسئول ایجاد سیاستها و مقرراتی هستند که بهرهوری و استفاده پایدار از منابع انرژی را تضمین کنند. این سیاستها میتوانند شامل استانداردهای زیستمحیطی، تعرفههای انرژی، و قوانین مربوط به استخراج و توزیع منابع انرژی باشند.
ایجاد زیرساختها: دولتها میتوانند در توسعه زیرساختهای ضروری برای تولید و توزیع انرژی نقش کلیدی ایفاء کنند. این شامل سرمایهگذاری در نیروگاهها، شبکههای برق و خطوط انتقال انرژی میشود.
حمایت مالی و یارانهها: در بسیاری از کشورها، دولتها با ارائه یارانهها به صنایع سنگین مانند فولاد، هزینههای انرژی را کاهش میدهند. این حمایت میتواند به تحریک سرمایهگذاری و حفظ رقابتپذیری این صنایع کمک شایانی کند.
تسهیل دسترسی به منابع انرژی: دولتها از طریق مذاکره و دیپلماسی میتوانند تامین منابع ضروری انرژی را با واردات یا قراردادهای بینالمللی تضمین کنند.
تحقیق و توسعه: حمایت از تحقیق و توسعه در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر و فناوریهای پیشرفته، از جمله بهبود بهرهوری انرژی و کاهش آلایندهها، نیز از مسئولیتهای دولتها است.
با اجرای این وظایف، دولتها میتوانند شرایطی را فراهم کنند که دسترسی به انرژی پایدار و قابل اعتماد میسر شود و صنایع مانند فولاد با بهرهوری بیشتری به فعالیت خود ادامه دهند.
فولاد خوزستان با بهرهبرداری از پروژه زمزم ۳ نقش مهمی در تولید آهن اسفنجی کشور ایفاء میکند، درواقع راهاندازی این پروژه با تکیه بر دانش فنی نشان از توانمندیهای این مجموعه دارد که میتواند بزرگترین قطب تولیدی فولاد تبدیل شود. از سویی دیگر نزدیکی به پایانههای صادراتی فرصتی است تا فولاد خوزستان سهم بیشتری از صادرات فولاد را از آن خود کند. با افزایش صادرات میتوان شاهد ارز آوری بیشتر و به دنبال آن توسعه حداکثری در این مجموعه و منطقه رقم خورد.
فولاد خوزستان امروز با ورود به بخش معدن نیز به دنبال تامین پایدار مواد اولیه خود است. درنتیجه با توجه به توانایی موجود و ظرفیتهای ایجاد شده این مجموعه میتواند به تولیدی بیش از ظرفیت اسمی دست پیدا کرده و سودآوری و اشتغالزایی و... را در واحد خود افزایش دهد. اما بی شک تحقق این موضوع نیازمند تامین زیرساختها است که باید به همت دولت و با همکاری شرکتهای فولاد انجام شود.