کارلینک چشم ناظر صنعت فولاد
چندی پیش مرکز ملی شمارهگذاری کالا در اقدامی تحسین برانگیز از سامانهای به نام بارکدیار رونمایی کرد و آن را توسط سرشماره «پیشگیری pishgiri» به عموم جامعه اطلاع رسانی کرد، در همین زمینه ما در «روزگارمعدن» با مهدی مظهری مدیرعامل مرکز ملی شمارهگذاری کالا به گفتوگو نشستیم که در ادامه میخوانید.
سامانه بارکدیار، یار تمامی اصناف
مهدی مظهری، مدیرعامل مرکز ملی شمارهگذاری کالا در رابطه با سامانه کالا به فی و بارکدیار که اخیرا توسط این مرکز راهاندازی شده اظهار کرد: ما برای خدماتی که در این مرکز ارائه میدادیم، هیچ وقت اپلیکیشن کاربردی نداشتیم. امروزه تلفنهای هوشمند شامل تمام ابزار کاری مردم از عملیات بانکی گرفته تا هر موضوعی از قبیل خرید و فروش میشود. بنابراین بر اساس همین موضوع و با توجه به اطلاعات ارزشمندی که در حوزه کالا و خدمات داشتیم، تصمیم گرفتیم که یک اپلیکیشن را طراحی کنیم. البته با هماهنگی وزارتخانه که نظرشان بیشتر روی حوزه نظرسنجی، کسب نظر مردم و یا شکایت مردم بود که به سامانه سازمان حمایت و سایر دستگاههای ذی مدخل مانند تعزیرات متصل شود تا مردم بتوانند خیلی ساده و روان هم با اصناف و هم با حاکمیت ارتباط برقرار کنند.
وی اظهار کرد: بنابراین، ما این اپلیکیشن را طراحی کردیم و تاکنون چیزی حدود ۷ میلیون قلم کالا را کد کردیم. بنابراین ما نیازهای سامانه را به این شکل تعریف کردیم. از طرفی هم مقدماتی نیاز داشت. ما درحالحاضر، در هیات عالی نظارت بر نظام سازمانهای صنفی، کدی به نام کد موقعیت مکانی را به تصویب رساندیم که یک کد استاندارد از جمله کدهای سازمان GS۱ جهانی است مانند بارکد و کدهای حملونقل و تمام کدهایی که تعریف شدند. ما در آن هیات مصوب کردیم که برای تمامی کسب و کارها این کد موقعیت مکانی را بگذاریم. چرا؟ چون این کد علاوه بر اینکه موقعیت مکانی صنف را مشخص میکند، میتواند سایر مشخصههای آن صنف حتی در حوزه خدمات و نرخ را هم مشخص نماید.
مظهری بیان کرد: یکی از مشخصات مختلفی که ما برای یک کالا یا خدمت عرضه میکنیم، نرخ آن است. ممکن است در جایی مانند کشور ما نیاز باشد که قیمتهای مصوب وجود داشته باشد تا مردم بتوانند با اعتماد و اطمینان بیشتری آن کالا و خدمات را خریداری کنند. یا در برخی از کشورها هم لزومی ندارد. به هرحال یکی از فیلدهایی است که میتواند تکمیل شود و میتواند تکمیل هم نشود و اجباری نیست. این موضوع که مصوب شد ما مبنا را بر این گذاشتیم که تمامی کسب و کارهای کشور، ملزم به داشتن کد GLN و کد موقعیت مکانی شدند و طبق استانداردهای GS۱ میتوان از آن کد QR کد گرفت که اینQR کد قابل اسکن کردن توسط گوشی و یا ابزارهای دستگاههای مختلف و حتی خود اصناف است.
مدیرعامل مرکز ملی شمارهگذاری کالا در ادامه عنوان کرد: متأسفانه الان بخش زیادی از اصناف بدون پروانه کسب مشغول فعالیت هستند و حتی خود اتحادیههای مربوطه هم اطلاعی ندارند. یک دفعه در جایی رشد میکنند و نه امکان دارد که کارهای نظارتی برایشان اتفاق بیوفتد و نه مردم میتوانند به آنها اعتماد کنند. وقتی کسی پروانه کسب نداشته باشد، ممکن است تخلفی انجام دهد که چشم ناظرین از آن دور باشد. بنابراین یکی از مزایای این کد این است که تمام اصناف و حتی اصناف بدون پروانه را شناسایی میکند. پس حتماً باید دارای پروانه بوده و این کد را هم داشته باشد و هماهنگی هایی هم با سیستم اصناف انجام دادیم.
سامانهای برای همه اصناف
وی افزود: با داشتن این کد، وقتی وارد یک فروشگاه میشوید که QR کد داشته باشد، هر چند هنوز چون عمومیت پیدا نکرده، بر اساس نقشه میتوانیم محل را پیدا کرده و لوکیشن را بزنیم و اطلاعاتش را میفرستد و فراخوان میکند و میفهمد که متعلق به کدام فروشنده یا چه صاحب پروانهای میباشد. ولی با داشتن GLN این موضوع دقیق تر میشود. شخص مراجعهکننده و مشتری میتواند از روی این کد نظر و یا شکایتش را ثبت کند. اگر نظر مثبتی باشد در اعتبارسنجی و رتبهبندی آن مجموعه مؤثر بوده و خوش انصاف و بد انصاف بودن آن مجموعه قابل شناسایی خواهد بود که میتواند به مردم کمک کند.
علاوه بر اینکه مردم میتوانند در این اپلیکیشن، کالاها را اسکن نموده و به وسیله بارکدی که دارد از اصالت کالاها اطمینان یابند. حتی میتوانند کالاهایی که قیمتگذاری دستوری یا قیمتهای مصوب دارد را هم مشاهده کنند و علاوه بر آن ما نرخ مصرفکننده را هم از تولید کنندهها گرفتهایم و قیمتهای مصرفکننده برای تقریباً چیزی در حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار قلم کالا در این اپلیکیشن موجود میباشد.
مظهری ادامه داد: حال ممکن است این نرخ مصرفکننده مصوب باشد یا نباشد ولی نرخ مصرف کنندهای که روی کالا هست و ممکن است روی کالا هم درج نشده باشد و شما میتوانید از طریق اسکن کردن این قیمتها را مشاهده نمایید. در رابطه با خدمات هم با توجه به اینکه ما به تازگی سامانه خدمات را هم راهاندازی کردهایم، توانستهایم چیزی در حدود بیش از 100هزار خدمت را شناسایی و تعریف کنیم و این اتفاق هم به زودی فراگیر میشود و مردم میتوانند از آن مزیت هم استفاده کنند و حتی میشود مثلاً برای صنف مکانیکیهای خودرو ما تمام قیمتها را دریافت کرده و در سامانه گذاشتهایم و خدمتها هم مشخص هستند. شخص که وارد یک تعمیرگاه میشود میداند که باید برای انجام هر خدمت چه مبلغی پرداخت نماید. نه اینکه هرکس یک مبلغی را مطالبه نماید، قیمتها مشخص هستند و این یکی از محاسن و مزایای این موضوع است. که بالاخره اعتبار اطلاعات و دیتایی که ما داریم را دو چندان میکند و مردم میتوانند با اعتماد و اطمینان بیشتری وارد شوند.
وی افزود: در هر صورت وزارت صمت هم اهدافی دارد که ما هم در راستای همان سیاستها این کارها را جلو میبریم. خوشبختانه با همکاری خوبی که معاون محترم قوه قضاییه انجام دادند، توسط سرشماره پیشگیری که به عموم جامعه اطلاع رسانی میکنند، این موضوع را از طریق ارسال پیامک برای تمامی صاحبان تلفن همراه اطلاع رسانی کردند که چنین اپلیکیشنی وجود دارد که مردم میتوانند از آن استفاده نمایند و بعد از آن شاهد میزان بالای دانلود اپلیکیشن بودیم.
فرش ایرانی دارای شناسنامه بینالمللی میشود
مدیرعامل مرکز ملی شمارهگذاری کالا در ادامه با بیان دیگر اقدامات این سازمان اظهار کرد: یک موضوع مربوط به شناسنامه فرش است. ما فرش را با شناسنامه بینالمللی و از طریق ۲۰ کارگزاری در سراسر کشور شناسایی میکنیم که این کارگزاریها کارشناسان خبره فرش را به خدمت گرفته و استخدام کردند که مورد تأیید مرکز ملی فرش ایران از مراکز تابعه ی وزارت صمت میباشد. این افراد در کارگزاریها فرش را ارزیابی میکنند و برای آن شناسنامهای با کد موقعیت مکانیاش صادر میشود که در هر نقطه از دنیا که شناسنامه را ببرند مشخص است که در کجا بافته شده، چه کسی آن را تولید کرده و چه مشخصات فنی دارد. در واقع از برند فرش دستباف ایرانی که یک برند با قدمت چند هزار ساله است حفاظت میکند.
مظهری بیان کرد: متأسفانه اکنون خیلی از فرشهای ما را به اسم کشورهای دیگر مانند افغانی، هندی و چینی خارج میکنند و میبینیم که روز به روز این برند دچار بحران و خدشه میشود. بنابراین این اتفاق یک اتفاق خوب است و قانون شناسنامه دار کردن فرش دستباف هم پشتش است. چون شناسنامه بینالمللی بوده و موضوع ما صادرات هم هست، در همین راستا این سامانه را ایجاد کردیم و تاکنون چیزی حدود ۳۰۰ شناسنامه صادر شده که در شرف همه گیر شدن است. امیدواریم جامعه با این خدمت ارزشمند آشنا شود و بتوانند از این مزیت هم بهرهمند گردند.
طراحی یک سامانه برای شناسایی بذر و نهال
وی افزود: موضوع بعدی بذر و نهال است. سامانهای را برای مؤسسه تحقیقاتی بذر و نهال توسعه دادیم. در این مؤسسه تمام عملیات به صورت دستی انجام میشد و میتوانستند همچنان با روشهای سنتی خودشان کارشان را انجام دهند ولی علت اینکه به اینجا ورود کردیم، این بود که آنها هم عضو یک مجمع جهانی در کشور سوئد هستند و مجبورند پروتکل هایی را رعایت کنند تا بتوانند با آنها مراودات علمی و تحقیقاتی داشته باشند. بنابراین به سراغ ما آمدند و آنجا متوجه شدیم که سازمان GS۱ جهانی هم با اینها همکاری میکند. ما هم طی نشست با رئیس مؤسسه که معاون وزیر جهاد کشاورزی هستند، به یک جمع بندی رسیدیم که بتوانیم برای اینها سامانهای را طراحی کنیم.
مظهری ادامه داد: در دنیا سیستم جدیدی به نام دیجیتال لینک وجود دارد که در سازمان جهانی GS۱ استفاده میشود. برای هر کالایی هم امکانپذیر است مخصوصاً برای کالاهایی که به این شکل هستند، پرکاربرد میشود. فرضاً بذر را آزمایش کرده و در مزارعی که باید از شرایط خاصی از نظر کود و سم و نگهداری ویژه تبعیت کند، کشت میکنند و سپس تبدیل به بذر شده و بذر را عمومیت میدهند که عموم جامعه کشت کنند. حال میخواهند این بذر را گواهی کنند که کشاورز از گواهی شده این بذر استفاده کند و کلاه سرش نرود که آیا درست است یا خیر. این کار در این مؤسسه به صورت دستی انجام میشد و ما مانند همین سیستم بارکد، برایشان بارکد گذاشتیم. هر کس که بخواهد، میتواند این بارکد را اسکن نموده و همان جا از اصالت آن مطمئن شود از بذر استفاده کند. این موضوع برایشان بسیار مهم بود و برای نهالها هم همین اتفاق افتاد. این سامانه را به صورت اختصاصی برایشان توسعه دادیم که میشود برای خیلی از اقلام از این دست عمومیت داده شود. این هم کار بزرگی در حوزه ی کشاورزی بود که انجام شد.
کارلینک در خدمت صنعت فولاد
مدیرعامل مرکز ملی شمارهگذاری کالا بیان کرد: کار دیگری هم در حوزه ی فولاد انجام دادیم. سامانهای به نام کارلینک به عنوان سامانه عرضه و تقاضا داریم که در حوزه صادرات و جلوگیری از واردات کالاهای غیرضروری، بسیار مؤثر است. یک سامانه ی عرضه و تقاضا است به این معنی که من از یک کالایی ده قطعه میخواهم، شما هم ده قطعه و دیگری هم ده قطعه نیاز دارید. قبلاً هر کدام از ما مجبور بودیم که تعداد مورد نیازمان را جداگانه وارد کنیم ولی میتواند در این سامانه تجمیع شده و ۳۰ قطعه میشود. تولیدکننده داخلی ما متوجه میشود که تولید این قطعه اقتصادی بوده و میتواند این قطعه را تولید نموده و برای تولید آن اعلام آمادگی میکند. هم تولید ساخت داخلمان رونق میگیرد و هم از خروج ارز و خام فروشی جلوگیری میشود و به زودی و در همین هفتههای آتی توسط وزارت یا قائم مقامشان و یا نماینده وزیر رونمایی میشود.
همکاری با ایمیدرو برای شناسنامه دار کردن گوهرسنگها
مدیرعامل مرکز ملی شمارهگذاری کالا و خدمات ایران در پایان با اشاره به موضوع شناسنامه دار کردن گوهرسنگها در حوزه کدینگ کالا و خدمات، تصریح کرد: با توجه به اینکه کدهای صادرات کالا را به عنوان یکی از نمایندگیهای سازمان جهانی جی اس وان (GS۱) عهده دار هستیم، این امر میتواند زمینهای برای صادرات باشد. یکی از الزامات صادرات کالا و به ویژه درحالحاضر، موضوع پیوستن ایران به تجارت جهانی و از جمله حوزه اوراسیا، داشتن کدهای صادراتی است. چرا که در این حوزه، کالاهای بدون داشتن کدهای جی اس وان، اجازه ورود به این سرزمین را ندارند.
مظهری یکی دیگر از زمینههای همکاری با ایمیدرو را جی ال ان دار کردن معادن کشور برشمرد و گفت: با اختصاص کد موقعیت مکانی (GLN)، اکتشاف، استخراج، بهرهبرداری و محصولات نشانهگذاری میشوند. اقدام مذکور، همچون ویترینی در مجامع جهانی برای صادرات محصولات و خدمات ایرانی در این حوزه بسیارهای تک و با ارزش است.