لزوم تغییر مسیر حرکت بازار سیم و کابل کشور
مدیرعامل شرکت راهدار صنعت کیهان، تولیدکننده انواع سیم و کابل‌های مقاوم به حریق سیلیکونی گفت: بازار صنعت سیم و کابل ایران به صورت سنتی بوده و برخی از افراد به دلیل خلا نظارت سازمان‌های مربوطه، محصولات غیراستانداردی را در بازار عرضه می‌کنند. همچنین در سال‌های گذشته به دلیل عدم شفاف‌سازی و سطح پایین اطلاعات افراد درباره اهمیت و عملکرد کابل‌های مقاوم به حریق، شاهد رخداد اتفاقات ناخوشایندی بودیم اما اکنون با توجه به اقدامات صورت گرفته توسط این شرکت و نهادهای ذی‌ربط، اکثر مصرف‌کنندگان از عملکرد و کاربرد این کابل‌ها در سیستم ایمنی ساختمانها اطلاع دارند و استفاده از آن‌ها برای اخذ پایان‌کار ساختمان ضروری است.
بهزاد تقوایی‌نیا با اشاره به برخی از چالش‌های فعالان صنعت سیم و کابل در کشور، بیان کرد: در حال حاضر اکثر واحدهای تولیدی باید هزینه تمام نیازهای خود را به صورت نقدی بپردازند و این در حالی است که مشتریان دولتی از منابع مالی بالایی برای پرداخت مطالبات آن‌ها برخوردار نیستند؛ حتی این موضوع تاثیرات منفی خود را روی پروژه‌های ساختمان‌سازی و صنعتی بخش خصوصی نیز می‌گذارد.
وی در ادامه با اشاره به مولفه‌های تاثیرگذار روی قیمت سیم و کابل، عنوان کرد: باید توجه داشت که یکی از عوامل موثر بر قیمت محصول نهایی بهای فلز مس است که از نوسان قیمت‌ها در بازارهای جهانی و بورس فلزات لندن تاثیر می‌پذیرد؛ البته این جریان برای تمام زمان‌ها صدق نمی‌کند زیرا نحوه قیمتگذاری در بورس کالا شفافیت لازم را نداشته و گاهی اوقات مشاهده می‌کنیم که قیمتهای بین‌المللی و نرخ ارز کاهش یافته‌اند اما قیمتهای داخلی در مدار صعودی قرار دارند. به عبارت دیگر می‌توان گفت که قیمتگذاری فلز مس در ایران به صورت ۱۰۰ درصدی از جریانات جهانی تبعیت نمی‌کند.
مدیرعامل شرکت راهدار صنعت کیهان در رابطه با فرایند تولید در این مجموعه توضیحات بیشتری ارائه داد و گفت: در ابتدا مفتول مسی هشت میلی‌متری را خریداری کرده و سپس آن را طی فرایندهایی به قطر ۱/۳۸ میلی‌متر تبدیل می‌کنیم. بعد از این مرحله مفتول مسی به قسمت فاین ارسال شده تا توسط دستگاه‌های فاین مرحله دوم نازک‌کاری برای تولید مقاطع مختلف انجام شود. شایان ذکر است که بخش عمده‌ای از مواد اولیه مورد استفاده در این مجموعه مفتول مسی قلع‌اندود است که عرضه‌کنندگان این محصول در بازارهای داخلی بسیار محدود هستند.
محصولی مهم و کاربردی
تقوایی‌نیا در خصوص زمینه فعالیت، سبد محصولات و تاریخچه شرکت راهدار صنعت کیهان، تصریح کرد: این مجموعه از سال‌های ابتدایی فعالیت خود شروع به تولید سیم و کابل‌های خاص در ایران به ویژه محصولاتی با روکش سیلیکون کرد و صنایع مختلفی همانند خودروسازی، ساختمان‌سازی، ذوب فلز و… در لیست مصرف‌کنندگان آن قرار دارند. ضمن اینکه شرکت راهدار صنعت کیهان نیز اقدامات خوبی را در زمینه تولید کابل‌های مقاوم به حریق بر اساس استانداردهای بین‌المللی، شفاف‌سازی فرایند تولید این محصول، ارتقای اطلاعات پرسنل آتش‌نشانی درباره کابل‌های مقاوم به حریق و جلوگیری از سواستفاده برخی از افراد سودجو به کمک مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی و سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری انجام داده است. باید توجه داشت که استاندارد ملی برای تولید این محصول در کشور تعریف نشده است و به همین دلیل این مجموعه همراه با مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی استانداردهایی همانند «BS EN50200» (تست پایداری جریان در شرایط شعله مستقیم آتش و از مجموعه استانداردهای اتحادیه اروپا و مورد تایید انگلستان)، «BS 8419» و «BS 7629» (از مجموعه استانداردهای انگلستان) را به عنوان پایه و اساس تولید و ساختار کابل‌های مقاوم به حریق قرار داد و تاییدیه‌ها بر مبنای این استانداردها صادر می‌شوند. متاسفانه باید اذعان کنم که سازمان ملی استاندارد به عنوان متولی این امر به جای اینکه نقش پررنگی در تعریف استانداردهای تولید این محصول داشته باشد، منفعل بوده و آن‌طور که باید در این زمینه ورود پیدا نکرده است. علاوه‌براین محصولات، شرکت راهدار صنعت کیهان نسبت به بومی‌سازی و تولید کابل‌های مورد استفاده در صنایع ریلی که در گذشته از طریق واردات تامین می‌شدند نیز اقدام کرد.
وی با اشاره به کاربرد کابل‌های مقاوم به حریق، ابراز کرد: این محصولات شامل کابل‌های اعلام حریق، اگزاست فن‌ها و… در مکان‌هایی که ممکن است دچار حریق شده و جان افراد در معرض خطر باشد استفاده می‌شوند تا فرصتی را برای رسیدن نیروهای آتش‌نشانی به محل و ترک افراد از ساختمان مهیا کنند. در نتیجه به دلیل اینکه کابل‌های مقاوم به حریق سبب نجات افراد از موقعیت‌های خطرناک می‌شوند، از اهمیت بالایی برخوردار بوده و یکی از اجزای مهم سیستم ایمنی ساختمانها به شمار می‌آیند. مجددا باید تاکید کنم که شکل‌گیری چهارچوبی برای تولید این محصول باعث شد تا اکثر تولیدکنندگان ملزم به رعایت قوانین و ظوابط مرتبط برای تولید و ارائه کابل‌های مقاوم به حریق باشند و در نهایت این مسئله به نفع جامعه و مصرف‌کنندگان است.
مدیرعامل شرکت راهدار صنعت کیهان در رابطه با تعداد تولیدکنندگان کابل‌های مقاوم به حریق در کشور، اظهار داشت: تولیدکنندگان این محصول خاص در ایران محدود بوده و شرکت راهدار صنعت کیهان اولین تولیدکننده تخصصی انواع سیم و کابل‌های مقاوم به حریق سیلیکونی در داخل است که موفق به اخذ تاییدیه سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری استان تهران شده است؛ همچنین این شرکت به صورت مشارکت‌کننده و پشتیبان مالی با مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در بحث آیین‌نامه پشتیبان کابل‌های اعلام حریق و اگزاست فن نیز همکاری دارد تا این موضوع به قانونی لازم‌الاجرا که مطابق با آخرین استانداردهای روز دنیاست، تبدیل شود.
تقوایی‌نیا در پاسخ به این سوال که با توجه به شرایط نامشخص بازار و تولید کابل‌های مقاوم به حریق در کشور، آیا در سال‌های گذشته از این محصولات در ساختمانها استفاده می‌شد، اذعان کرد: متاسفانه باید گفت که اهمیت کابل‌های مقاوم به حریق پس از حادثه ساختمان پلاسکو برای بسیاری از افراد مسجل شد و تا قبل از این اتفاق، تاثیرات استفاده از این نوع کابل برای عده‌ای قابل باور نبود و توجهی به نقش مهم آن نداشتند. علاوه‌براین، حادثه دیگری در استان گیلان رخ داد که پس از بررسی‌های صورت گرفته مشخص شد، افرادی برای اخذ تاییدیه سازمان آتش‌نشانی نسبت به انجام اقدامات نامتعارفی اقدام کردند و به دلیل کوتاهی‌های صورت گرفته خسارات مالی و جانی به بار آمد. البته در حال حاضر قانونی به تصویب رسیده که پیمانکاران برای اخذ پایان‌کار ساختمان ملزم هستند تا به سازمان آتش‌نشانی استان خود به منظور دریافت تاییدیه‌های لازم مراجعه کنند و انجام این فرایندها نسبت به گذشته سخت‌گیرانه‌تر شده است؛ همچنین بحث اصالت کالا و تامین کابل‌های مقاوم به حریق از واحدهای تولیدی دارای اهلیت لازم بسیار مورد توجه قرار گرفته و باید ضمانتی برای آن‌ها وجود داشته باشد که در گذشته شاهد این موضوع نبودیم.
بازار ناشناخته‌ای که در مسیر رشد قرار گرفت
وی در خصوص نیاز بازارهای داخلی به کابل‌های مقاوم به حریق، تاکید کرد: در حال حاضر با توجه به اینکه این محصول مدت زمان کمی است که جایگاه خود را در بازار ایران تثبیت کرده و روزبه‌روز بازار آن به سبب افزایش تقاضای مشتریان برای تولید کابل‌های مقاوم به حریق در حال رشد است، امکان اعلام آمار دقیقی از میزان مصرف و تولید وجود ندارد. البته می‌توان گفت که در شرایط فعلی، شرکت راهدار صنعت کیهان حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد از نیاز مصرف‌کنندگان را برطرف می‌کند. همچنین محصولات تولیدی ما از نظر قیمت و مولفه‌های کیفی، قابلیت رقابت با کابل کویسل ایتالیا را که به عنوان شاخص و معیاری در بازار سیم و کابل‌های مقاوم به حریق در نظر گرفته می‌شوند، دارند.
مدیرعامل شرکت راهدار صنعت کیهان در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه استفاده از مفتول‌های مسی قلع‌اندود چه مزایایی به همراه دارد، تصریح کرد: با توجه به اینکه کابل‌های تولیدی این مجموعه در مقابل حرارت قرار می‌گیرند، ممکن است واکنش‌های شیمیایی و یا اکسیداسیون با فلز مس رخ دهد که برای جلوگیری از این کار و حفاظت از مس در برابر عوامل آسیب‌زا و همچنین حفظ کارایی محصول، از مفتول‌های مسی قلع‌اندود برای تولید محصولات خود استفاده می‌کنیم. شایان ذکر است که قیمت مفتول مسی قلع‌اندود حداقل ۱۰ درصد بالاتر از مفتول مسی معمولی است؛ در نتیجه با درنظر گرفتن قیمت‌ها، بخش کمی از مفتول مسی عرضه شده در بازار و بورس کالای ایران تبدیل به مفتول مسی‌قلع‌اندود می‌شود. قیمت نقدی مفتول مسی عرضه شده در بورس کالای ایران در روز سه‌شنبه ۳۰ مرداد ماه ۱۴۰۳ حدود ۵۰۸ تا ۵۱۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم و قیمت اعتباری آن ۵۲۸ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم بود. باید اضافه کنم که در یک برهه زمانی به دلیل رقابت تنگاتنگی که میان خریداران در این تالار صنعتی وجود داشت، قیمت‌ها دستخوش تغییرات چشمگیری می‌شدند اما اکنون به دلیل کاهش تقاضای بازار، معمولا قیمت نهایی مفتول مسی نزدیک به قیمت پایه است.
تقوایی‌نیا با اشاره به مزیت‌های استفاده از روکش‌های سیلیکونی به جای «PVC»، افزود: روکش‌های «PVC» برای محصولاتی که در ساختمان کاربرد دارند، انتخاب مناسبی نیستند زیرا در زمان آتش‌سوزی و قرارگیری در معرض شلعه و حرارت، گازهای سمی (هالوژن) از خود آزاد می‌کنند. با این وجود، استفاده از این نوع روکش‌ها در ایران رواج داشته و اهمیتی به لزوم به‌کارگیری کابل‌های «Halogen Free» (فاقد گازهای سمی و هالوژن) در ساختمانها داده نمی‌شود. البته در این میان باید به نکته مهمی اشاره کنم که استانداردهای اجباری برای تولید برخی از محصولات سیم و کابلی تدوین شده که این استانداردها به‌روزرسانی نشده‌اند.
وی در پایان در رابطه با دورنمای صنعت سیم و کابل کشور، خاطرنشان کرد: با توجه به سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در این صنعت، تولیدکنندگان ایرانی حداقل باید نبض بازار منطقه خاورمیانه را به دست می‌گرفتند اما اکنون به دلیل نبود حمایت‌های لازم و تعاملات گسترده با سایر کشورها و اعمال تحریم‌های ظالمانه علیه کشور، جایگاه آن‌ها در رده‌های پایین‌تر بازار منطقه قرار دارد. امیدواریم با روی کار آمدن دولت جدید، فرصت‌های بیشتری برای رشد و توسعه صنعت سیم و کابل ایران به وجود آید و تولیدکنندگان داخلی امکان صادرات محصولات خود به کشورهای توسعه‌یافته را داشته باشند.
