شرایط بازار بر انگیزه تولیدکنندگان تاثیر می‌گذارد
یک تولیدکننده قطعات ریختگی آلومینیومی گفت: ریخته‌گری یکی از روش‌های شناخته شده ساخت قطعات است و جزو صنایع مادر محسوب می‌شود؛ به همین دلیل فعالیت بسیاری از صنایع و رشد و توسعه آن‌ها وابسته به این صنعت است و نمی‌توان از اهمیت بالای آن در اقتصاد و تامین نیاز صنایع کشور چشم‌پوشی کرد. خوشبختانه صنعتگران ایرانی در این زمینه به پیشرفت‌های قابل‌توجهی دست یافته‌اند و تجربه بالای آن‌ها در خصوص تولید برخی از قطعات خاص مثال‌زدنی است. با این حال، یکی از متغیرهای تاثیرگذار بر عملکرد تولید واحدهای صنعتی، شرایط و تقاضای بازارهای داخلی و خارجی است که بهبود و ارتقای آن زمینه رشد فعالیت صنایع ریخته‌گری را ایجاد می‌کند.
حمید عشاقی با اشاره به وضعیت بازار قطعات ریختگی آلومینیومی مورد استفاده در خودروهای سنگین در سال جاری، بیان کرد: به طور کلی وضعیت بازار این نوع از قطعات ریختگی تا حدودی مناسب بود و نوسان تقاضای مشتریان با تغییر دولت موضوع جدیدی محسوب نمی‌شود زیرا همانند سال‌های گذشته این روند ادامه داشت و با مسئله خاصی دست به گریبان نبودیم. به عبارت دیگر افت تقاضای بازار نزدیک به زمان انتخابات و مدتی بعد از آن وجود دارد که این موضوع طبیعی بوده و در سال‌های قبل‌تر نیز رخ داده است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا تولیدکنندگان قطعات ریختگی برای خودروهای سنگین نیز با چالش فعالیت کارگاههای ریخته‌گری غیرمجاز مواجه هستند، عنوان کرد: بدون شک این کارگاههای ریخته‌گری در این زمینه هم فعالیت دارند اما مسئله اینجاست که نمایندگان مراکز فروش و توزیع از تجربه بالایی برخوردار هستند و قدرت تشخیص محصولات مرغوب از نوع بی‌کیفیت آن را دارند. اگرچه تولید برخی از محصولات نیازمند رعایت استانداردهای خاصی نیست اما باید گفت که در چند سال اخیر کیفیت، مدنظر مشتریان بوده و این روند رو به بهبود است. به عبارت دیگر، تاثیرات منفی اقدامات کارگاههای غیرمجاز روی بازار و فعالیت واحدهای تولیدی مجاز انکارناپذیر است و در برخی موارد، مشتریان جذب قیمت پایین محصولات بی‌کیفیت می‌شوند اما با این وجود، ادامه روند تولید در این کارگاه‌ها به طول نمی‌انجامد زیرا مشتریان پس از استفاده از این قطعات متوجه خواهند شد که از کیفیت مطلوبی برخوردار نیستند و باید مجددا هزینه بیشتری برای خرید قطعه مورد نظر خود صرف کنند. در نتیجه به جای دوباره کاری و صرف چند باره هزینه برای خرید از برندهای ارزان‌قیمت اما نامرغوب، انتخاب آن‌ها قطعات باکیفیتی خواهد بود که توسط تولیدکنندگان مجاز ریخته‌گری شده باشد. در نتیجه برای بقای مجموعه و ماندن در میدان رقابت یا تولیدکنندگان باید کیفیت و استاندارد محصولات خود را ارتقا دهند و یا به دلیل عدم استقبال بازار، این کارگاه‌ها محو خواهند شد. لازم به ذکر است که این مجموعه در استان اصفهان واقع شده است و بخش عمده‌ای از ریخته‌گران این استان از تجربه و تبهر بالایی در این زمینه بهره‌مند هستند.
شاخه‌های سودآور صنعت ریخته‌گری
این فعال صنعت ریخته‌گری در رابطه با سرمایه‌گذاری و حاشیه سود این صنعت، تصریح کرد: همان‌طور که می‌دانید صنعت ریخته‌گری جزو صنایع مادر به شمار می‌آید که همین موضوع برای افراد ایجاد جذابیت می‌کند. البته سرمایه‌گذاری برای فعالیت در این صنعت نیازمند بهره‌مندی از تخصص کافی است و ریخته‌گری آلومینیوم به چند روش سنتی (ماسه‌ای)، ریژه و صنعتی یا پیشرفته با استفاده از ماشین‌آلات انجام می‌شود. بسیاری از افراد فعالیت خود را در زمینه ریخته‌گری سنتی آغاز می‌کنند و بعد از مدتی این امکان برای آن‌ها وجود دارد تا با گام نهادن در مسیر توسعه و پیشرفت، به سمت ریخته‌گری صنعتی با حاشیه سود بالاتر حرکت کنند. البته باید توجه داشت که اکنون با وجود برخی از چالش‌ها در مسیر تولید همچون محدودیت مصرف انرژی که روی میزان تولید کارگاه‌ها تاثیر می‌گذارند، حاشیه سود صنعت ریخته‌گری کاهش یافته و همانند گذشته نیست؛ مگر اینکه سرمایه‌گذاری‌های هنگفتی برای راه‌اندازی واحدها تولیدی پیشرفته و ریخته‌گری سایر فلزات نظیر چدن و فولاد انجام شود که در حال حاضر تامین این مقدار از منابع مالی از عهده اکثر افراد خارج است. ضمن اینکه میزان مصرف آلومینیوم در کشور چندان بالا نیست و سرمایه‌گذاری‌هایی که اکنون انجام شده است به مقدار کافی بوده و نیازی به احداث واحدهای دیگری وجود ندارد. از سوی دیگر باید در نظر داشت که بسیاری از نیروی‌های جوان و تحصیل کرده، صنعت ریخته‌گری را برای فعالیت خود انتخاب نمی‌کنند.عشاقی در همین راستا ادامه داد: ریخته‌گری چدن در طول زمان توسط کوره‌های زمینی، دوار و القایی انجام شده است که اکنون کوره‌های القایی یکی از تجهیزات به‌روز به شمار می‌آیند که از نظر مسائل زیست‌محیطی آلایندگی زیادی ندارند اما خرید و استفاده از این کوره‌ها به سرمایه‌گذاری بالا و تامین پایدار انرژی نیاز دارد. یکی از شاخه‌های دیگر این صنعت، ریخته‌گری فولاد است که برخی از زیرشاخه‌های آن شامل ریخته‌گری قطعات و ریخته‌گری بیلت برای استفاده در کارخانه پروفیل‌سازی می‌شود و این موارد از حاشیه سود مناسبی برخوردارند زیرا فعالیت در این زمینه نیازمند تخصص، بهره‌گیری از ماشین‌آلات و تجهیزات پیشرفته، آنالیز مواد و راه‌اندازی خط تولید «CCM» است. البته مجددا تاکید می‌کنم که در شرایط اقتصادی کنونی، تقاضای بازار برای اکثر شاخه‌های ریخته‌گری کاهش یافته است و این رکود به دلیل تغییر دولت قابل پیش‌بینی بود. به همین دلیل تولیدکنندگان باید بر اساس تجربیات خود از سال‌های گذشته، تدابیر لازم را اتخاذ کنند تا در رکود مقطعی بازار همچنان به فعالیت خود ادامه دهند و با مدیریت شرایط، فرصت‌های جدیدی را به وجود بیاورند.
وی در خصوص طرح‌های توسعه‌ای این مجموعه توضیحات بیشتری ارائه داد و گفت: در کنار ریخته‌گری آلومینیوم، تمایل زیادی به اجرای طرح‌های توسعه‌ای به منظور ریخته‌گری چدن و فولاد داریم و در این راستا اقدامات لازم انجام شده است. البته باید اذعان کنم که پس از گذشت حدود دو سال همچنان به دنبال اخذ مجوزها و تاییدیه‌های سازمان‌های مربوطه هستیم و باید برای گسترش فعالیت‌های خود، مجموعه را به شهرک صنعتی دیگری انتقال دهیم زیرا در شهرکی که اکنون مجموعه در آن واقع شده است، به دلیل نبود حمایت نهادهای دولتی امکان اجرای این طرح‌ها وجود ندارد. از سوی دیگر آماده‌سازی زمین‌های مورد نظر صورت نگرفته است و واحدهای تولیدی که نزدیک به محدوده شهری واقع شده‌اند در اولویت اعطای زمین قرار دارند. شایان ذکر است که اگر موفق به اجرای طرح‌های توسعه‌ای شویم، با راه‌اندازی خط ریخته‌گری چدن حداقل ۲۰ نفر و تولید فولاد ۴۰ تا ۵۰ نفر به تعداد کارکنان مجموعه (در حال حاضر حدود ۶ تا هفت نفر) اضافه خواهد شد.
لزوم به‌روزرسانی محصولات بر اساس نیاز مشتری
این تولیدکننده قطعات ریختگی آلومینیومی در خصوص توانایی و پتانسیل تولیدکنندگان ایرانی برای صادرات قطعات خودروهای سنگین گفت: در سال‌های گذشته روند صادرات این قطعات در جریان بود اما در یک تا دو سال اخیر میزان صادرات افت پیدا کرده است و تولید صنعتگران داخلی به تناسب تقاضای بازار داخلی صورت می‌گیرد. شایان ذکر است که قطب تولید قطعات خودروهای سنگین در ایران، استان‌های اصفهان و آذربایجان شرقی هستند که مشتریان خارجی با برقراری ارتباط با تجار و تولیدکنندگان نیاز خود را برطرف می‌کردند و این مجموعه نیز به صورت غیرمستقیم با فروش محصولات خود به تجار، آن‌ها را در بازارهای صادراتی عرضه می‌کرد. کشورهای حوزه خلیج فارس و کشورهای همسایه همانند عراق، مقاصد صادرات این قطعات بودند و برخی از تجار هم محصولات را به امارات متحده عربی صادر کرده و از آنجا به سایر کشورهای عربی ارسال می‌شد. همچنین در یک برهه زمانی عربستان جزو مقاصد صادراتی ایران بود اما اکنون به دلیل اینکه این کشور خودروهای سنگینی را که در ایران استفاده می‌شوند منسوخ کرده و از آن‌ها استفاده نمی‌کند، نیازی به واردات قطعات یادشده ندارد؛ همین مسئله باعث شده است تا تولیدکنندگان به سمت تولید محصولاتی برای خودروهای جدید حرکت کنند و برای حفظ مشتریان و بازارهای صادراتی خود، به‌روزرسانی فعالیت‌ها و متنوع‌سازی سبد محصولات را در دستور کار قرار دهند.عشاقی با اشاره به راهبردهای تولیدکنندگان در زمینه مدیریت و رفع چالش‌های انرژی، اظهار داشت: بدون شک به این موضوع واقف هستید که چالش محدودیت انرژی یکی از معضلات بزرگ تولیدکنندگان محسوب می‌شود؛ به همین دلیل آن‌ها برای مدیریت مصرف انرژی و ادامه روند تولید و همچنین دمای بالای هوا در این زمان از سال که ممکن است خطراتی برای کارکنان به همراه داشته باشد، تمایل به فعالیت در شب‌ها دارند و این مجموعه هم در برخی از موارد با توجه به مسائل ذکر شده، ساعات کاری خود را تغییر می‌دهد.وی در ادامه با اشاره به سایر اقدامات تولیدکنندگان برای مدیریت شرایط و رفع‌های چالش‌های مسیر تولید، یادآور شد: مواد اولیه ما برای تولید قطعات، شمش آلومینیوم است که با نوسان نرخ ارز بهای آن نیز تغییر پیدا می‌کند؛ به همین دلیل ما و سایر تولیدکنندگان سعی بر این داریم تا قبل از افزایش قیمت‌ها، مواد اولیه را تامین کنیم تا در آن زمان نیازی به خرید آلومینیوم با قیمت‌های بالا نداشته باشیم. لازم به ذکر است که شمش آلومینیوم با آلیاژ مورد نظر خود را در مرداد ماه سال جاری با بهای ۱۱۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم خریداری کرده‌ایم.وی در پایان با اشاره به محصولات تولیدی و روش‌های ریخته‌گری این کارگاه، خاطرنشان کرد: ما در این مجموعه قطعات را به روش ماسه‌ای و ریژه تولید می‌کنیم اما قالب‌های دایکست هم موجود است و در صورت ثبت سفارش از سوی مشتریان، آن‌ها برای ریخته‌گری تحت فشار در اختیار سایر کارگاه‌ها قرار می‌دهیم. یکی از محصولات شاخص این واحد صنعتی که فقط سه مجموعه در کشور توانایی تولید آن را دارند، کارتل بنز ۱۰ تن و کارتل مایلر است زیرا فرایند تولید آن پیچیده و نیاز به تخصص بالایی دارد؛ البته لوله‌های آب بنز ۱۰ تن و لوله‌های آب خاور نیز جزو اولین تولیدات مهم ما به شمار می‌آیند.
