امکان خرید دلاری حاملهای انرژی
بنا به گفتههای مقامات مسئول و مدیران این صندوق، امکان سرمایهگذاری در بخش حاملها انرژی برای نخستین بار توسط سینرژی انجام شد.
نشست خبری «صندوق سینرژی»، بهعنوان نخستین صندوق انرژی ایران ۱۷ دی ماه با حضور رحمان بابازاده، مؤسس و رئیس هیئت مدیره گروه مالی فارابی، علی نقوی، مدیرعامل بورس انرژی ایران، محمدرضا بیکزاده، مدیر صندوق سینرژی برگزار شد.
پذیرهنویسی این صندوق در آخرین روزهای مهر ماه انجام و معاملات ثانویه آن از ۱۰ آذرماه آغاز شد. با وجود اینکه سینرژی صندوقی نوپا است، بازدهی این صندوق در یک ماه اخیر به دلیل استقبال سرمایهگذاران به بیش از ۴۰ درصد رسید که رقم قابل توجهی است. بنا به گفتههای مقامات مسئول و مدیران این صندوق، امکان سرمایهگذاری در بخش حاملها انرژی برای نخستین بار توسط سینرژی انجام شد و مزیت صندوق مذکور، امکان استفاده از دلار توافقی و همچنین کسب بازدهی از قیمت حاملهای انرژی است که تنها در این صندوق، برای سرمایهگذاران ممکن است. دلار توافقی، در واقع دلاری است که در مرکز مبادله و با توافق عرضهکننده و خریدار، خرید و فروش میشود.
استقبال از نوآوری در بازارهای مالی
رحمان بابازاده، مؤسس و رئیس هیأت مدیره گروه مالی فارابی، در این مراسم گفت: ما با نام فارابی نزدیک به دو دهه پیش فعالیت در بازار سرمایه ایران را آغاز کردیم. عهد اولیه ما با خودمان و مشتریان، بهبود مستمر، افزایش خلاقیت، نوآوری و افزایش فعالیت بر بستر تکنولوژی بوده است. در واقع، ما یک گروه با ۱۲ شرکت هستیم که در بخشهای مختلفی فعالیت داریم. فارابی بیش از پنج میلیون مشتری در حوزههای مختلف خدمات مالی دارد. ما تمام سعی خود را برای تبدیل شدن به یک الگو در سطح جهانی انجام میدهیم.
بابازاده با تاکید بر اهمیت نوآوری در صندوق سینرژی، اظهار کرد: ما به استقبال نوآوری رفتهایم؛ کوتاه عرض میکنم تولد این پدیده جدید در بستر بورس انرژی برای اولین بار، نویدبخش اتفاقات خوبی در بازار انرژی کشور است. به همین دلیل هم معتقدیم که این روزها، به عنوان تولد یکی از اولینهای بازار سرمایه ایران هرگز از حافظه تالار شیشهای، فراموش نخواهد شد.
الزام توسعه ابزارهای سرمایهگذاری
علی نقوی، مدیرعامل بورس انرژی نیز در این نشست خبری بیان کرد: مجموعه فارابی، ریسک فعالیت در بورس انرژی را پذیرفته و اقدام به فعالیت در این عرصه کرده است. بورس انرژی، بیشتر برای فعالان بخشهایی چون نفت، گاز و انرژی شناخته شده است، چراکه عمده فعالیتهای این تالار، مختص به حوزه نفت و فرآوردههای نفتی متمرکز شده بود.
نقوی با ذکر این نکته که پیشران اصلی اقتصاد کشور انرژی است، یادآوری کرد: با توجه به اینکه انرژی پیشران اقتصاد ماست، همه صنایع کشور، به نحوی با انرژی سرکار دارند و اقتصاد کشور نیز مبتنی بر نفت توسعه یافته است، فعالیتهای این بخش از اقتصاد نیز بسیار مهم است. ما از چند سال پیش برای فعالیت در بورس انرژی برنامهریزی کردیم تا ابزارهای مورد نیاز را طراحی کنیم؛ خوشبختانه بخشی از این کار، امروز به نتیجه رسید و ما در چارچوب مقررات بازار سرمایه با گواهی سپردهها کار خود را شروع کردیم. گام بعدی که این روزها بیشتر مورد توجه ما قرار گرفته است، گواهی صرفهجویی است.
نقوی دلیل اهمیت گواهی صرفهجویی را چنین برشمرد: کشور در دوران ناترازی و کمبود انرژی، قرار گرفته است و گواهی صرفهجویی هم از همین نظر اهمیت بسیاری دارد. اکنون بالغ بر ۲۶۰ میلیون متر مکعب گاز، معادل گواهی صرفهجویی صادر شده است. شرکت ملی گاز ایران هم از این موضوع استقبال کرده و برای استفاده هر چه بیشتر شدن این گواهیها برنامهریزی کرده است.
بیمه در قبال نوسانات ارز با سرمایهگذاری در حاملهای انرژی
مدیرعامل بورس انرژی که معتقد بود این فعالیتها به حوزه نفت و گاز محدود نشده، در ادامه بیان کرد: در حوزه برق هم یک بازار صدور گواهیهای صرفهجویی آن در حال اجرا است و قرار است ۲۰ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر در کشور احداث شود. ما قصد داریم مردم را هم به سرمایهگذاری در برق سبز ملحق کنیم که در گام بعدی گواهیهای آن هم منتشر میشود. همچنین مشتاقیم که گواهی صرفهجویی سایر فراوردههای نفتی مانند بنزین و گازوئیل را هم به زودی منتشر کنیم.
به گفته وی، قیمتگذاری حاملهای انرژی مانند گاز متأثر از قیمتهای جهانی است و این گزاره درباره برق نیز مصداق مییابد. مردم میتوانند با سرمایهگذاری در گواهیهای حاملهای انرژی، خود را در قبال نوسانات ارز بیمه کنند. نقوی با ذکر این نکته ادامه داد: ما در ابتدا با ۱۰۰ میلیارد تومان صندوق سینرژی را پذیرهنویسی کردیم و هماکنون مقدمات افزایش سقف این صندوق تا ۱,۰۰۰ میلیارد تومان فراهم شده است. نقدشوندگی این صندوق بسیار بالا است و بر روی این صندوق قراردادهای اختیار معامله نیز تعریف شده است. به زودی در اوایل سال آینده شاهد قراردادهای اختیار معامله در بورس انرژی خواهیم بود.
نقوی در ادامه بیان کرد: در حوزه برق، راهاندازی تالار برق، با استقبال بسیار خوبی مواجه شد، چراکه یک ابزار جدید در اختیار صنایع قرار داد که دولت در قیمتگذاری آن دخالت نمیکرد و به همین دلیل هم سرمایهگذاران سیگنال مناسبی دریافت کردند. این مسئله از آن جایی حائز اهمیت است که گواهی صرفهجویی به برق و گاز محدود نمیشود. حجم مبادلات در بورس انرژی نشاندهنده اقبال سرمایهگذاران است. امیدواریم که فعالان با این جلسهها با صندوقهای بورس انرژی آشنا شوند؛ هر چه سهم سرمایهگذاری مردم در این بخش افزایش یابد، منافع بیشتری به کشور و مردم هم بازمیگردد و لازمه سرمایهگذاری در این بخش توسعه ابزارهای مالی مبتنی بر این بخش است.
سود صندوق سینرژی برای کسبوکارها
محمدرضا بیکزاده، مدیر سرمایهگذاری سبدگردان فارابی و مدیر صندوق سینرژی سخنران بعدی این نشست خبری اظهار کرد: صندوق سینرژی نخستین صندوق انرژی در کشور است و تاکنون صندوق انرژی وجود نداشته است.
او با اشاره به اینکه اخیراً به همت بورس انرژی گواهی سپرده نفت خام و گواهی صرفهجویی برق و گاز در بورس انرژی پذیرفته شده، اظهار کرد: متأسفانه تنها اشخاص حقوقی میتوانند از این فرصت استفاده کنند و برای اشخاص حقیقی محدودیت وجود دارد. به همین دلیل این بازار به خوبی شکل نگرفته است و صندوق سینرژی به عنوان یک راهحل شروع به فعالیت کرده است تا سرمایهگذاران دسترسی راحتی به گواهی سپردههای گاز، نفت و برق داشته باشند. امیدواریم سایر حاملهای انرژی نیز گواهی سپرده شوند. اولین گواهی سپرده ما گواهی سپرده نفت خام ایران است.
بیکزاده با توضیح این مسئله که دومین گواهی سپرده صندوق، میعانات گازی است، ادامه داد: ما با دارندگان و فروشندگان مذاکره میکنیم. بخش دومی که این صندوق در آن سرمایهگذاری میکند، گواهی سپرده میعانات گازی است. صندوق سینرژی در این بخش سرمایهگذاری کرده است. گواهی سپرده نفت خام و میعانات تفاوتی دارد. قیمت هر بشکه نفت خام ما ۶۳ دلار است.
مدیر صندوق سینرژی در ادامه و با اشاره به نقش گواهی صرفهجویی در حل مسئله سرمایهگذاری بخش برق گفت: امروز مسئله برق موضوع مهمی است؛ زیرا سیاستگذار آن را به عنوان یک کالا نمیشناسد و قیمتگذاری آن دستوری است. دخالت در قیمتگذاری برق، منجر شده که سود فعالیت در این حیطه بسیار کم باشد و سرمایهگذاران هم به همین دلیل از فعالیت در این صنعت اجتناب کنند؛ به همین دلیل نیز سرمایهگذاری در صنعت برق پرریسک محسوب میشد. حال آنکه با گواهی صرفهجویی، برخی از پیمانکاران به وزارت نیرو یا وزارت نفت پیشنهاد میدهند، پروژه صرفهجویی انجام دهند. به عنوان مثال، پیمانکاری پیشنهاد داد که میزان مصرف برق در یکی از بیمارستانها را کاهش دهد؛
این پیمانکار، با عوض کردن لامپهای پرمصرف به مدل کممصرف، توانست این مهم را رقم بزند. روش کار به این شکل، چنین است که کمیته میزان صرفهجویی ایجاد شده را بررسی کرده و بعد گواهی صرفهجویی به پیمانکار ارائه میدهد. همین اتفاق در بخش گاز هم رخ میدهد و پیمانکار بدین روش، گواهی خود را در تابلو به فروش میرساند. صندوق سینرژی تبدیل به یک واسطه شده که هم بازارگردان است و هم افراد و بیزنسها را به هم وصل میکند.
او با اشاره به سود این فعالیت برای صنعت کشور نیز چند نکته بیان کرد. آن طور که بیکزاده توضیح داد، چنانچه صنایع نیز از برق سبز استفاده کنند با مشکل قطعی برق مواجه نمیشوند و این از آن جایی که نبود برق منجر به تعطیلی بنگاههای اقتصادی شده، بسیار مهم است.
بیکزاده سخنان خود را چنین به پایان رساند: با وجود اینکه تنها یک ماه از تولد صندوق میگذرد، اما ما توانستهایم بهترین بازدهی یک ماهه را کسب کنیم. دلیل رشد ما نیز دلار توافقی و قیمت مناسب گواهیها بوده است.
هدایت پساب به بورس انرژی گام مهمی برای حفظ منابع آبی است
علی نقوی مدیرعامل بورس انرژی ایران در همایش پساب و فرصتهای سرمایهگذاری در بورس انرژی، درباره ظرفیتهای پساب کشور در بورس انرژی اظهار داشت: کار با شرکتهای دولتی در این حوزه ممکن است چالشبرانگیز باشد، چرا که این شرکتها الزامی به تبعیت از اصول بازارهای بورسی ندارند.
نقوی ادامه داد: همه ما از اهمیت آب آگاه هستیم، کالایی که سالها در کشور قیمتگذاری شده و مورد معامله قرار گرفته است.مدیرعامل بورس انرژی به مشکلات ناشی از دخالتهای دولتی در تأمین منابع آب اشاره کرد و تاکید کرد: اکنون نیازمند سرمایهگذاری جدی برای حل این مشکلات هستیم.
مدیرعامل بورس انرژی در ادامه توضیح داد: در بازار سرمایه، صنایع مختلف از جمله صنایع غذایی در بورس پذیرش شدهاند و طبق برنامه هفتم توسعه، این صنایع ملزم به استفاده از آبهای غیرمتعارف خواهند بود.
وی افزود: پیشنویس آئیننامه مربوط به این موضوع توسط وزارت نیرو و سازمان انرژی تدوین شده است و تا پایان دیماه به هیئت وزیران ارائه خواهد شد تا تکالیف صنایع در این زمینه مشخص شود. نقوی بر اهمیت برگزاری جلسات بیشتر با کارگزاران برای معرفی ظرفیتهای پساب به صنایع و ورود صندوقهای سرمایهگذاری به این بازار تاکید کرد.
مدیرعامل بورس انرژی ایران با اشاره به چالشهای موجود در بازار انرژی و اهمیت استفاده بهینه از منابع آب در صنایع مختلف گفت: صنایع کشور به ویژه صنایع بزرگ، تصور دارند که دولت مکلف است تمامی زیرساختهای مرتبط با انرژی، از جمله آب، برق و گاز را برای آنها فراهم کند و این در حالی است که این نگرش منجر به توزیع نابرابر منابع آبی در کشور میشود. نقوی ادامه داد: این توزیع ناعادلانه منابع آبی باعث ایجاد مشکلات در بخشهای مختلف صنعتی شده است.
وی همچنین به تلاشهای بورس انرژی برای توسعه بازار آب و پساب اشاره کرد و افزود: بورس انرژی در حال طراحی و پیادهسازی ساختار معاملات بازار آب در منطقه غرب آسیا است. به گفته نقوی، بورس انرژی اولین بورس در این منطقه است که چنین ساختاری را پیادهسازی کرده است.
مدیرعامل بورس انرژی با اشاره به همکاریهای مستمر با وزارت نیرو و شرکتهای فاضلاب برای حل مشکلات ضمانتنامهها گفت: تمامی شرکتهای فاضلاب در کشور دارای مخازن و ابزارهایی هستند که میتوانند از آنها برای پذیرش پساب و ارائه گواهی سپرده در بورس استفاده کنند.
این مقاممسئول افزود: این گواهیها میتواند به مصرفکنندگان مختلف، از جمله صنایع کوچک و کشاورزی، کمک کند تا خرید پساب را با سهولت بیشتری انجام دهند. وی همچنین به گواهی صرفهجویی آب اشاره کرد و گفت: مدل گواهی صرفهجویی آب مشابه گواهیهای صرفهجویی گاز و برق است که به صنایعی که مصرف آب خود را کاهش دهند تعلق میگیرد. نقوی خاطرنشان کرد: این گواهیها در بازار عرضه خواهند شد و صنایعی که بیش از الگوی استاندارد آب مصرف کنند، باید از این ابزار استفاده کنند.
نقوی در ادامه به طرحهای در حال پیگیری بورس انرژی در زمینه گواهی ظرفیت آب اشاره کرد و گفت: در وزارت نیرو تخصیص منابع آب برای صنایع جدید وجود دارد و میتوان با مدلسازی مشابه گواهی ظرفیت برق، گواهی ظرفیت آب را نیز ایجاد کرد. وی افزود که این گواهیها میتوانند به صنایع کمک کنند تا ظرفیت مورد نیاز خود را خریداری کنند.
مدیرعامل بورس انرژی همچنین از برنامه بورس انرژی برای تأمین مالی پروژههای آبی از طریق اوراق سلف و صندوقهای پروژه خبر داد و گفت: روز گذشته جلسهای برگزار شد که در آن ۲,۰۰۰ میلیارد تومان اوراق سلف موازی استاندارد برای بهبود شبکههای انتقال و توزیع آب کشور در نظر گرفته شد.
این مقام مسئول تأکید کرد که بورس انرژی آماده است تا در زمینه تأمین مالی پروژههای آبی به صنایع مختلف کمک کند و نقش خود را در تأمین منابع مالی ایفا کند.
وی در پایان از آمادگی بورس انرژی برای ادامه همکاری با صنایع مختلف در زمینه بهرهبرداری از منابع آبی و پساب خبر داد و گفت: با توجه به اهمیت این بخش، بورس انرژی بهطور جدی در حال پیگیری برنامههای توسعهای است.
