چالش‌های بخش معدن بررسی شد
از فرسودگی ماشین‌آلات تا معارضان محلی
اهمیت معادن در اشتغالزایی و رونق اقتصاد برکسی پوشیده نیست اما این بخش نه‌تنها نتوانسته به جایگاه خود در اقتصاد دست یابد بلکه به بخشی چالش‌زا تبدیل شده به طوری که شاهد هستیم نبود سیاست‌های درست و کارآمد سبب ایجاد معضلاتی شده است که هرروز عمیق‌تر می‌شود. این درحالی است که معادن جزو انفال و منابع ملی هستند و معدنکار جز توسعه پایدار هدف دیگری ندارد اما با موانع بسیاری مواجه است.
در همین زمینه حمید فغفوری، فعال معدنی به فلزات آنلاین گفت: معارضان محلی، یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی است که فعالان معدنی کشور با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
وی اظهار کرد: معدن‌کارانی که چشم امید به حمایت دستگاه‌های مختلف در راستای رفع این معضل علاوه بر سایر مشکلات مانند افزایش هزینه حمل‌ونقل مواد معدنی و فرسودگی ماشین‌آلات معدنی دوخته‌اند، گاهی با بی‌مهری‌هایی مواجه می‌شوند که به تعطیلی معادن به ویژه معادن کوچک‌مقیاس منجر می‌شود.
وی در خصوص معضلات بخش معدن در سال ۱۴۰۱، مطرح کرد: حقوق دولتی معادن، یکی از مهم‌ترین مشکلاتی است که معدنکاران نه تنها در سال گذشته بلکه طی سالیان اخیر با آن مواجه بوده‌اند. حقوق دولتی در بودجه سال پیش حدود پنج تا ۶ برابر افزایش پیدا کرد و شرایط معدنکاری به ویژه در معادن کوچک مقیاس را بیش از پیش دشوار ساخت. در حالی که بخش عمده‌ای از حقوق دولتی اخذ شده باید صرف هزینه‌های مرتبط با بخش معدن شود اما این اتفاق رخ نمی‌دهد. از سوی دیگر، رانت و قیمت‌گذاری دستوری در زنجیره فولاد به ویژه برای سنگآهن مانع رشد تولیدکنندگان این حوزه شده است. متاسفانه تقسیم سود در زنجیره فولاد عادلانه به نظر نمی‌رسد و این در حالی است که سود در سراسر زنجیره فولاد باید به میزان متناسبی تقسیم شود. به منظور جذب سرمایه‌گذاری در بخش فولاد، دولت به گونه‌ای اقدام به قیمت‌گذاری مواد اولیه می‌کند که همه چیز به سود حلقه فولاد تمام شود.
افزایش روزافزون مشکلات بخش معدن
وی در همین راستا اضافه کرد: فرسودگی تجهیزات و ماشین‌آلات، یکی دیگر از معضلاتی محسوب می‌شود که به شدت بخش معدن را تحت تاثیر قرار داده است. بخش عمده‌ای از ماشین‌آلات مورد استفاده در معادن کشور علی‌الخصوص معادن کوچک مقیاس فرسوده شده‌اند و متاسفانه واردات ماشین‌آلات نو هم به دشواری انجام می‌شود. با توجه به شرایط تحریم که کشور در آن قرار دارد و همچنین نرخ ارز که دائما در حال نوسان است، امکان تامین قطعات یدکی اصلی هم وجود ندارد و به ناچار باید از قطعات بی‌کیفیت چینی موجود در بازار استفاده کنیم. این فعال معدنی با بیان اینکه ظرفیت اسمی تولید شرکت ۵۰۰ هزار تن در سال است اما به دلیل مشکلات فوق تنها با ۲۰درصد آن مشغول فعالیت هستیم، تصریح کرد: کمبود مواد اولیه، مهم‌ترین عاملی است که تا به امروز نتوانسته‌ایم با تمام ظرفیت خود تولید کنیم؛ اگرچه معدن کوچکی را هم در اختیار داریم اما میزان تولید سنگآهن از این معدن، کفاف دستیابی به ظرفیت اسمی تولید کارخانه را نمی‌دهد. از سوی دیگر افزایش هزینه‌های بخش معدن مانند حمل‌ونقل مواد معدنی، سوخت ماشین‌آلات و... نیز به شدت افزایش یافته است و به همین علت نمی‌توانیم به تولید دلخواه خود دست پیدا کنیم. فغفوری در ادامه ضمن انتفاد از نحوه قیمت‌گذاری سنگآهن، بیان کرد: برخی از تولیدکنندگان سنگآهن به دنبال قیمت‌گذاری محصولات خود بر اساس نرخ‌های جهانی هستند و برخی هم با توجه به نتایجی که در سامانه کدال برای شمش فولاد خوزستان منتشر می‌شود، معاملات خود را بر اساس ضرایب مرتبط با آن پیش می‌برند تا سود و درآمد بیشتری کسب کنند. حتی اخیرا نیز طی کنفرانسی که در حوزه سنگآهن برگزار شد، صحبت‌هایی در خصوص قیمت‌گذاری سنگآهن بر مبنای نرخ روز میلگرد به عمل آمد که به نظر می‌رسد کمی منطقی هم باشد؛ چراکه تولیدکننده تکلیف خود را می‌داند و در صورت کاهش یا افزایش نرخ میلگرد، متوجه نوسان نرخ سنگآهن خواهد شد.
وی، معارضان محلی را یکی دیگر از مشکلات بخش معدن برشمرد و خاطرنشان کرد: متاسفانه بخش عمده‌ای از معادن کوچک‌مقیاس کشور درگیر معضل بزرگی به نام معارضان محلی هستند.
دستگاه‌ها و سازمان‌های ذی‌ربط در این رابطه تصمیمات متناقضی را اتخاذ می‌کنند و در نهایت این معدن‌دار است که باید تاوان آن را که همان تعطیلی معدن است، بپردازد؛ در حالی که معدن جزو منابع ملی و انفال است و معدنکاران تنها به دنبال اشتغالزایی و رونق شرایط اقتصادی کشور هستند اما متاسفانه شاهد هستیم که بسیاری از معادن کوچک‌مقیاس کشور به دنبال این معضل تعطیل شده‌اند.
در میان اخبار
این فعال معدنی در ادامه با بیان اینکه درحال‌حاضر شاهد صادرات سنگآهن به سایر کشورها به ویژه چین هستیم، ابراز کرد: افزایش ۲۷ درصدی حقوق در امسال نه برای کارفرمایان و نه برای نیروهای انسانی مقرون به صرفه نیست؛ چراکه تورم و مشکلات اقتصادی به قدری افزایش یافته است که این میزان حقوق جوابگوی نیاز مالی و معیشتی نیروی انسانی نیست و از طرفی کارفرما نیز نمی‌تواند منابع مالی لازم جهت افزایش حقوق را تامین کند.
از پویایی معادن کشور کاسته شده است
فغفوری در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه ارزیابی شما از میزان ذخایر سنگآهن کشور و تامین خوراک کافی شرکت‌های بزرگ فولادی در راستای تحقق تولید ۵۵ میلیون تن در افق ۱۴۰۴ چیست، گفت: میزان ذخایر کافی سنگآهن در داخل جهت دستیابی به تولید ۵۵ میلیون تن فولاد وجود دارد اما با توجه به مشکلاتی که پیش‌تر ذکر شد، از پویایی بخش معدن کاسته شده است. به نظر می‌رسد شرایط تولید در امسال بغرنج‌تر شود و ما در حال ارزیابی شرایط برای ادامه فعالیت خود هستیم. یعنی اگر با توجه به تورم موجود میزان درآمد مجموعه با هزینه‌های تولید هم‌خوانی نداشته باشد، بدون شک فعالیت خود را متوقف خواهیم کرد.
وی با بیان اینکه مشتریان مجموعه شرکت‌های بزرگ فولادی مانند فولاد مبارکه، ذوب آهن و... هستند، تاکید کرد: به دنبال کاهش تولید کنسانتره، هنوز موفق به عرضه تولیدات خود در بورس نشده‌ایم. شرکت سنگ آهن پارس گستر زنگان جزو نخستین شرکت‌های فعال در بخش خصوصی در حوزه کنسانتره‌سازی بوده که با استفاده از تجهیزات و ماشین‌آلات خارجی فعالیت خود را آغاز کرده است.
این فعال معدنی یادآور شد: درحال‌حاضر نیازمند وحدت و وفاق ملی میان بخش‌های مختلف به منظور رشد تولید و کنترل تورم هستیم و همه باید در راستای تحقق شعار سال گام برداریم. همچنین دولت باید حمایت خود از بخش خصوصی را افزایش دهد و توجه بیشتر به تولید در دستورکار دستگاه‌های مرتبط قرار بگیرد؛ چراکه تنها راه خروج کشور از بحران حاکم بر اقتصاد، رونق و توسعه تولید است.
